Theo cô Moon Nguyen, chữ c có tên là “cờ”, chữ k tên là “ca” nhưng khi đứng trong từ, hai chữ này đều được phát âm “cờ” là đúng.
Cô Moon Nguyen, giáo viên tiếng Anh, đang học thạc sĩ Ngôn ngữ học ở trường Grand Valley State University (Mỹ), chia sẻ về cách đánh vần được dạy theo cuốn Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục lớp 1.
Ngày xưa mình đánh vần tiếng Việt rất siêu, cứ “bờ a ba huyền bà” hay “cờ a ca sắc cá”… Giờ dạy con trai vất vả quá. Dạy đi dạy lại, tưởng rằng tiếng Việt là ngôn ngữ mẹ đẻ, dạy chàng phải có phản xạ ngay, ấy thế mà mẹ cứ bảo “cờ a ca huyền gì?” là chàng ngớ người, luận mãi không ra.
Dạy đánh vần cho trẻ con không đơn giản tí nào, không phải là cái phản xạ như mình tưởng tượng, nhất là con mình lại học đánh vần tiếng Anh trước tiếng Việt.
Nói về vụ tranh cãi đánh vần, suy cho cùng, mục tiêu của đánh vần để trẻ hiểu về âm, từ đó đọc từ và biết viết chữ. Cả ba chữ c, k, q trong cuốn Tiếng Việt Công nghệ Giáo dục, đều được đọc thành “cờ”. Mình nghĩ nó có lý do riêng!
Chúng ta cần phân biệt tên chữ và âm. Ví dụ, trong tiếng Anh, chữ “c” có tên là /si/, còn “k” có tên là /kei/ – đó là “tên” của chữ. Khi chữ “c” đứng trong từ “cat” và “k” đứng trong từ “king” thì phát âm giống nhau, là âm /k/.
Tương tự, trong tiếng Việt, chữ “c” có tên là “cờ”; chữ “k” tên là “ca”; và “q” tên là “quờ” – đó là “tên” của chữ. Còn về âm khi phát ra, bản chất chữ “c” khi đứng trong từ thì phát âm là “cờ”, chữ “k” cũng phát âm là “cờ” (cách viết khác nhau là do mặc định về mặt quy tắc, chữ “k” luôn đứng trước các chữ i, y, e, ê; trong khi chữ “c” đứng trước các chữ a, ă, â, o, ô, u, ư).
Chẳng phải tự nhiên mà ngày xưa, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết “đường Kách mệnh” thay vì “đường cách mệnh”. Đó là cụ viết theo cách “phiên âm” chứ không theo quy tắc là chữ “a” phải đi cùng với chữ “c”.
Cách phát âm được chỉ ra trong cuốn Tiếng Việt – Công nghệ giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại.
Kiểu đánh vần cổ điển mà nhiều người quen thuộc, ví dụ từ “kem” là “ca-em kem” chủ yếu là để phục vụ viết chữ, tức là nghe đọc thế thì viết là “kem” chứ không phải “cem” thôi. Nếu để đánh vần đơn thuần, “ca em” với một đứa trẻ mới đánh vần, thì khó mà ra “kem” lắm. Nhưng nếu đọc là “cờ em” thì dễ ra chữ “kem” ngay.
Cho nên, đứng ở góc độ người học mà nói, đánh vần “cờ em kem” sẽ dễ hơn nhiều là “ka-em kem”. Thêm vào đó, các thầy cô chỉ cần nói quy tắc rõ ràng, là “c” thì đứng trước các chữ cái (nguyên âm) này; “k” thì đứng trước các chữ cái (nguyên âm) kia thôi.
Tương tự, chữ “q” khi đứng một mình cũng phát âm giống “cờ”, vấn đề là trong tiếng Việt nó chẳng bao giờ đứng một mình cả. Để dễ tưởng tượng, hãy nghĩ đến U23 Việt Nam trên con đường chinh phục huy chương bạc đầu năm nay đã đánh bại đội Qatar – cách phát âm “Qatar” đọc hơi giống “Ca-ta” trong tiếng Việt vậy, khác ở từ tiếng Anh có trọng âm thôi.
Về phiên âm, chữ “q” cũng đọc giống “cờ”, nhưng vì nó đứng trước chữ u, u được phiên thành âm “ua”, cho nên “qu” đọc thành “cờ-uờ – cwờ” (cách mọi người đọc chữ “qu”).
Nhiều người có thể ngạc nhiên, nếu “c” với “q” đọc giống nhau, sau “cua” với “qua” lại khác nhau? Sự khác biệt giữa “cua” và “qua” thực ra nằm ở cách phân chia nguyên âm và phụ âm. Với “cua” – nguyên âm là “ua” (nghe giống “uơ”), được ghép vào phụ âm “c”. Còn với “qua”, nguyên âm là “a” được ghép vào với phụ âm “qu” (nghe giống “cwờ”).
Tóm lại, đánh vần là một phương tiện giúp các cháu học đọc và học viết. Về cách tập đọc to, theo quan điểm của mình, phương pháp mới có lẽ giúp trẻ dễ tưởng tượng hơn (mình đang dạy con theo cách này).
Hạn chế của phương pháp này là trẻ có thể lẫn lộn khi viết, ví dụ, chữ “kia” viết thành “cia” hoặc “qia”, nếu không được hướng dẫn cụ thể các nguyên tắc. Còn phương pháp truyền thống sẽ giúp trẻ dễ tưởng tượng về cách viết hơn, nhưng có thể sẽ cản trở về cách đánh vần. Ví dụ, “ka-ia” thì đọc nhanh vẫn là “ka-ia”, tương đối khó cho trẻ tưởng tượng, và có thể gây khó khăn cho việc học đánh vần của trẻ.
Giáo viên có thể lựa chọn phương pháp mà trẻ thấy phù hợp nhất, cần lưu ý về những điểm mạnh và hạn chế của mỗi phương pháp để đạt được hiệu quả cao nhất.
Moon Nguyen
Theo Vnexpress
Tin mới nhất
Học trường quốc tế không quá ghê gớm
08:58:05 30/08/2018
Học trường quốc tế các bé được chơi (thực hành) nhiều hơn, học tiếng Anh nhiều hơn và học tiếng Việt, Toán ít đi.
Tiếng nói người trong cuộc: Đầu năm học, giáo viên lại “đau đầu” với hồ sơ sổ sách
07:53:06 30/08/2018
Một năm học mới lại về. Các giáo viên chúng tôi lại nao nao một cảm xúc rất lạ, rất riêng. Một niềm hạnh phúc mà chỉ những người giáo viên mới cảm nhận được. Thế nhưng song song với niềm vui ấy là nỗi “ngán ngẩm” về hồ sơ sổ sách mà chu...
Nhà vệ sinh “kiểu mẫu” của trường học xứ cù lao
21:45:49 29/08/2018
Lắp đặt loa phát nhạc trong khu nhà vệ sinh trường học là cách làm khá độc đáo của Trường TH An Thạnh 2A (huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng). Cách làm mới nhà vệ sinh trường học của nhà trường đã giúp học trò đến lớp với tâm lý thoải má...
Ngành GD&ĐT Quảng Trị tăng cường hợp tác, giao lưu quốc tế
21:37:19 29/08/2018
Trong hai ngày 27-28/8, tại thành phố Savannakhet (Lào), Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Trị đã có buổi hội đàm và ký kết ghi nhớ cùng Sở Giáo dục, thể thao (GD&TT) Savannakhet (Lào) về những hợp tác phát triển giáo dục giữa hai tỉnh trong thời gia...
Tổ chức hoạt động đầu năm học tránh hình thức, quá tải
21:11:50 29/08/2018
Đây là lưu ý của Sở GD&ĐT Sơn La trong hướng dẫn triển khai một số hoạt động đầu năm học 2018-2019 trên địa bàn.
Chuyển biến tích cực sau 5 năm triển khai Nghị quyết 29-NQ/TW
21:06:37 29/08/2018
Trong điều kiện còn không ít khó khăn thách thức, ngành Giáo dục Bắc Giang đã chỉ đạo tổ chức thực hiện hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong Kế hoạch của UBND tỉnh, Chương trình hành động của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực...
Không hạ chuẩn tuyển dụng giáo viên để đảm bảo chất lượng GD
20:58:37 29/08/2018
Không riêng gì huyện Hòa Vang, một số địa phương khác của Đà Nẵng như Sơn Trà, Ngũ Hành Sơn cũng phản ánh tình trạng không tuyển đủ giáo viên (GV) bậc mầm non, tiểu học vì tiêu chuẩn đầu vào cao và đề nghị hạ chuẩn.
Lào Cai nỗ lực chuẩn bị cho năm học mới
20:52:40 29/08/2018
Tối 28/8, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ và đoàn công tác của Bộ GD&ĐT đã có buổi làm việc với Sở GD&ĐT Lào Cai về công tác chuẩn bị cho năm học mới 2018 – 2019.
Ngành GD-ĐT Thanh Xuân (Hà Nội) thực hiện thành công nhiều mô hình mới, tiêu biểu
20:47:15 29/08/2018
Năm học 2018-2019, ngành GD-ĐT Thanh Xuân bốn năm liên tiếp giữ vững vị trí thi đua số 1 toàn thành phố Hà Nội, hai năm liên tiếp đạt tuyệt đối 13/13 chỉ tiêu thi đua xếp loại xuất sắc.
Giúp sinh viên phát triển kỹ năng đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp
20:40:44 29/08/2018
Theo ông Bùi Văn Linh - Phó Vụ trưởng Phụ trách Vụ Giáo dục Chính trị và Công tác học sinh, sinh viên, Bộ (GD&ĐT), hiện nay có khoảng 40 trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp có trung tâm hướng nghiệp, tư vấn việc làm, ...
5 chuẩn mới dành cho hiệu trưởng phổ thông từ tháng 9
20:36:03 29/08/2018
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức ban hành Quy định Chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông với 5 tiêu chuẩn và 18 tiêu chí. Quy định này sẽ có hiệu lực từ ngày 4/9/2018.
Cặp song sinh Toàn, Thắng trở thành thủ khoa, á khoa ĐH
20:33:08 29/08/2018
Cặp anh em sinh đôi Nguyễn Viết Toàn và Nguyễn Viết Thắng (sinh năm 1995, quê Thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An) cùng tốt nghiệp Trường ĐH Bách khoa Hà Nội với kết quả xuất sắc khi người là thủ khoa, người á khoa.
Thành đoàn Cần Thơ nhận trách nhiệm về trò chơi "chuyền thẻ bằng mặt"
20:28:53 29/08/2018
Liên quan đến vụ Trường THPT Thực hành Sư phạm(thuộc Đại học Cần Thơ) tổ chức cho học sinh chơi trò chơi tập thể phản cảm “chuyền thẻ bằng môi” gây xôn xao dư luận mấy ngày qua, sáng nay, thành phố Cần Thơ đã có thông tin chính thức về ...
Nên giữ Kỳ thi THPT quốc gia như hiện nay
20:26:15 29/08/2018
Tại Hội nghị góp ý kiến về dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi) do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tổ chức, nhiều đại biểu đã góp ý và thể hiện quan điểm nên duy trì Kỳ thi THPT quốc gia.
Những điều cần biết khi học ngành an ninh mạng
20:09:32 29/08/2018
“Người học an ninh mạng phải trang bị thái độ làm việc và đạo đức nghề nghiệp một cách tốt nhất”, thầy Nguyễn Siêu Đẳng - giảng viên trường FPT Jetking - chia sẻ.
Vì đâu cả nước thiếu 76.000 giáo viên?
20:06:01 29/08/2018
Thống kê chưa đầy đủ từ 43 tỉnh, thành cho thấy trước thềm năm học mới, các trường học đang thiếu gần 76.000 giáo viên, đặc biệt bậc mầm non thiếu đến 40.000 người.
Muộn 5 phút coi như nghỉ học: Doanh nghiệp than phiền về kỉ luật thời gian của sinh viên
20:01:17 29/08/2018
Đại diện nhiều công ty, doanh nghiệp cho biết, tính kỉ luật về thời gian là điều kiện tiên quyết, quyết định tới năng suất và chất lượng kinh doanh.
Khánh Hòa nghiêm cấm may, bán quần áo cho học sinh đầu năm học
17:02:09 29/08/2018
Sở GD-ĐT tỉnh Khánh Hòa lưu ý các đơn vị, trường học không tổ chức các dịch vụ may, bán quần áo học sinh dưới bất kỳ hình thức nào trong năm học mới 2018-2019.
Ninh Bình: Vụ bé mầm non bị bạn xô xát trong giờ học: Tạm đình chỉ 3 giáo viên
16:59:16 29/08/2018
Chiều 29/8, trao đổi với PV Dân trí, ông Bùi Quang Vinh - Trưởng Phòng GD&ĐT thành phố Ninh Bình cho biết đang yêu cầu Trường Mầm non Cầu Vồng làm rõ vụ việc một học sinh bị các bạn cùng lớp xô xát trong giờ học được camera ghi lại, sau...
Đào tạo hệ cử nhân đặc biệt cho các tài năng thể thao
15:58:48 29/08/2018
ĐH Quốc gia Hà Nội xây dựng đề án thí điểm đào tạo hệ cử nhân đặc biệt cho các tài năng thể thao. Dự kiến chương trình này sẽ thiết kế theo hướng lịch học xây dựng theo thời gian hoạt động và thi đấu thể thao của từng vận động viên. Lớp...
Bạn đọc viết: “Học trò muốn giỏi cần gặp đúng thầy”
15:55:57 29/08/2018
Mở trang báo Dân trí, tôi bắt gặp một bài viết với tiêu đề ấn tượng “Bóng đá Việt Nam và chuyện về… người thầy”. Tôi đã đọc đi đọc lại bài viết này nhiều lần và thấm thía vô cùng từng câu chữ của tác giả Hoài Nam - “Học trò muốn giỏi cầ...
Nghệ An: Trường sập, nhà giáo viên bị lũ cuốn, tổng thiệt hại 20 tỷ đồng
15:51:51 29/08/2018
Cơn bão số 4 vừa qua dù không đổ bộ vào Nghệ An, nhưng nó đã làm cho mảnh đất đầy nắng gió Lào này phải hứng chịu nhiều thiệt hại. Theo thống kê chưa đầy đủ thì tổng thiệt hại của ngành Giáo dục và Đào tạo Nghệ An do cơn bão số 4 gây ra...
Sóc Trăng: Hủy danh hiệu thi đua của nguyên Hiệu trưởng sai phạm tiền tỷ
15:48:25 29/08/2018
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Sóc Trăng vừa ban hành quyết định về việc hủy công nhận danh hiệu “Lao động tiên tiến” và “Chiến sĩ thi đua cơ sở” năm học 2017-2018 của 2 cá nhân ở 2 trường THPT trự...
Chàng trai tạo ra khác biệt
15:26:56 29/08/2018
Vũ Đình Hùng (19 tuổi), hiện là sinh viên Khoa Ngôn ngữ Trường ĐH Sư phạm quốc gia - Herzen State Pedagogical University of Russia (St. Petersburg, Nga).
Tòa án buộc trường nhận lại học sinh tóc thắt bím
15:18:54 29/08/2018
Tòa án tối cao Jamaica đã ra phán quyết buộc Trường tiểu học Kensington ở vùng ngoại ô thủ đô Kingston nhận lại học sinh bị trường đuổi học vì để tóc thắt bím.
Nên giữ ngôi trường 60 tuổi
15:15:06 29/08/2018
Ngày 31.8, hội thảo khoa học về 60 năm tồn tại, phát triển Trường THPT Nguyễn Duy Hiệu (TX.Điện Bàn) sẽ tổ chức tại Quảng Nam.
Trường ĐH Y dược TP.HCM: Thêm 46 học sinh dự bị dân tộc trúng tuyển
15:11:35 29/08/2018
Trường ĐH Y dược TP.HCM vừa có thêm 46 học sinh dự bị dân tộc được chấp nhận vào học, nâng tổng số thí sinh trúng tuyển vào trường năm nay lên 2.280 người.
Trường nghề “lên giá”
14:03:29 29/08/2018
Mới là đợt khai giảng đầu tiên nhưng nhiều trường cao đẳng nghề trong cả nước đã tuyển sinh đủ, thậm chí vượt chỉ tiêu thay vì phải tuyển thành 3 – 4 đợt như các năm trước.
Thu hồi nội quy muộn 5 phút coi như nghỉ học: Không tự tin vào quy định của mình?
13:58:45 29/08/2018
Nhiều ý kiến cho rằng, việc Học viện Báo chí Tuyên truyền vội vã thu hồi nội quy mới, trong đó quy định sinh viên muộn 5 phút bị tính là nghỉ học, là không nên.
Cách đánh vần lạ: Chủ tịch hội đồng thẩm định quốc gia về tiếng Việt lên tiếng
13:47:55 29/08/2018
Theo PGS Bùi Mạnh Hùng, tài liệu Giáo dục Công nghệ của GS Hồ Ngọc Đại giúp học sinh phát triển khá hiệu quả kỹ năng đọc thành tiếng và viết đúng chính tả. Đây cũng chính là những điểm mạnh của tài liệu.
Ép ăn - cách nuôi dạy gây hại cho trẻ và stress cho người lớn
13:16:47 29/08/2018
Ép ăn làm cho bé mất hứng thú ăn uống, cùng với việc thụ động để cho người lớn bón khiến bé hoàn toàn không tự giác ăn.
Thí sinh miền Bắc duy nhất được 10 Sinh học là Á khoa ĐH Y Hà Nội
13:12:54 29/08/2018
Lê Ngọc Trung, cựu sinh trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên Hà Nội, là một trong hai thí sinh cả nước được 10 điểm Sinh thi THPT quốc gia.
Lai Châu thiếu 547 giáo viên, nhiều nhất là tiếng Anh
11:53:51 29/08/2018
Trong 2 ngày 27 - 28/8, đoàn công tác của Bộ GD-ĐT do Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ dẫn đầu đã có chuyến khảo sát về công tác chuẩn bị năm học mới trên địa bàn tỉnh Lai Châu, đồng thời thăm và tặng quà các trường học trong tỉnh.
Nhiều trường đại học ở TP.HCM tổ chức cho sinh viên cổ vũ U23 Việt Nam đá bán kết ASIAD 2018
10:40:55 29/08/2018
Nhiều trường đại học ở TP.HCM tổ chức cho sinh viên cổ vũ U23 Việt Nam đá trận bán kết ASIAD 2018 gặp U23 Hàn Quốc.
'Con ông cháu cha' có cơ hội làm việc trí óc cao gần gấp 3 con lao động phổ thông
10:38:02 29/08/2018
Theo nghiên cứu, những người có bố làm công việc trí óc có khả năng chọn những công việc trí óc cao hơn 260% so với những người có bố làm công việc lao động chân tay.
"Em đã dạy được 1 năm, em muốn được dạy lớp 1 suốt đời..."
10:30:42 29/08/2018
Hôm qua gặp cô giáo lớp 1 của con gái năm nay lên lớp 3. Mẹ bảo: "Nhìn ai kìa!" Bạn ấy "A" rất hào hứng.
Hiệu trưởng các trường phổ thông ở TP.HCM sẽ tự tuyển giáo viên
10:27:01 29/08/2018
Sau năm 2020 hiệu trưởng tất cả các trường THPT ở TP.HCM sẽ tự tuyển giáo viên.Từ nay tới năm 2020 Sở tiếp tục phân cấp đối các trường chuyên, năng khiếu và 24 trường phổ thông tự tuyển dụng giáo viên.
Cho con du học sớm, cần chuẩn bị gì?
09:41:24 29/08/2018
Hiện nay, rất nhiều gia đình chuẩn bị cho con du học sớm từ THCS, THPT thay vì đợi đến hết lớp 12 nhằm giúp con sớm thích nghi, hòa nhập.
Thiếu giáo viên mà không được tuyển: Ngành giáo dục phải là đầu mối tuyển dụng
09:37:58 29/08/2018
Không ít chuyên gia đã nhiều lần lên tiếng cho rằng vấn đề hiện nay là người quản lý trực tiếp hiểu rõ công chức đó thực sự có năng lực hay không, lại không có quyền được tuyển dụng.
Đại học đa lĩnh vực: “Quả đấm thép” của giáo dục đại học Việt Nam
08:30:17 29/08/2018
Để các đại học đa lĩnh vực thực sự trở thành những “quả đấm thép” của giáo dục đại học Việt Nam, nhằm đón nhận những sứ mệnh cao hơn trước đà phát triển của đất nước, về mặt thể chế Nhà nước cần tạo điều kiện rất thuận lợi để chúng phát...
Bạn đọc viết: Nhà vệ sinh trường học: Bao giờ phụ huynh hết lo?
08:26:44 29/08/2018
Hôm mới đây đưa con đến lớp, tôi tranh thủ tạt qua khu vực nhà vệ sinh của trẻ để thăm dò. Những tưởng chỉ một mình tôi lo lắng về vấn đề sạch - bẩn ở nhà vệ sinh trường học, không ngờ sau lưng tôi là năm ông bố, bà mẹ khác cũng lò dò đ...
Quảng Nam: Hiệu trưởng để giáo viên vi phạm dạy thêm, học thêm sẽ bị xử lý
08:22:53 29/08/2018
Dù chưa bắt đầu vào năm học mới nhưng Sở GD-ĐT Quảng Nam đã có văn bản gửi lãnh đạo các Phòng Giáo dục huyện, thị xã, thanh phố và Hiệu trưởng các trường THPT, phổ thông dân tộc nội trú về việc xử lý những trường hợp vi phạm quy định về...
“Cơ hội vàng” để Việt Nam đi tắt đón đầu cuộc cách mạng công nghiệp 4.0
08:20:17 29/08/2018
Ngày 28/8, tại trường ĐH Thương Mại đã diễn ra Hội thảo Khoa học quốc tế cách mạng công nghiệp 4.0: “ Cơ hội và thách thức đối với phát triển kinh tế Việt Nam”.
