Khi đánh giá một công nghệ, một phương pháp, xem nó là hữu ích hay vô bổ, thành công hay thất bại, nên nhìn vào đâu, nếu không nhìn vào sản phẩm mà nó tác động?
Trong vòng hơn một tháng qua, có cả trăm bài báo bàn cãi, bình luận xung quanh công nghệ giáo dục và Giáo sư Hồ Ngọc Đại. Trên mạng xã hội, số lượt người tham gia bàn luận câu chuyện này khó mà tính đếm. Có người đặt câu hỏi, trong số đó có bao nhiêu phần trăm bàn luận, tranh biện một cách nghiêm túc, thẳng thắn, thấu đáo những vấn đề khoa học và thực tiễn liên quan đến công nghệ này? Có bao nhiêu phần trăm thuộc sản phẩm truyền thông của nhóm lợi ích tung hoả mù nhiễu loạn thông tin? Có bao nhiêu phần trăm thuộc hội chứng đám đông?
Công nghệ giáo dục mà Giáo sư Hồ Ngọc Đại chủ trương mấy chục năm qua, theo cách hiểu của tôi, phải chăng chính là một phương pháp, một cách thức tiếp cận giáo dục mà ở đó học sinh là trung tâm? Sản phẩm giáo dục mà công nghệ hướng tới chính là con người, con người-cá nhân-khác biệt, “không giống ai”, “chính là nó″. Chí ít, quá trình giáo dục theo phương pháp Hồ Ngọc Đại đã và sẽ tạo ra một lớp học sinh ham đến trường học vì “mỗi ngày đến trường là một ngày vui”; học không phải để làm quan, không chăm chăm bám vào hệ thống cơ quan nhà nước để tồn tại, mà học để làm người, nên người, “mỗi người mỗi vẻ mười phân vẹn mười” (Nguyễn Du), “thẳng lưng mà bước, ngẩng đầu mà bay” (Tố Hữu). Đây chính là khát vọng của đất nước này, dân tộc này: “Bốn nghìn năm ta lại là ta” (Tố Hữu). “Ta lại là ta” với đầy giá trị khác biệt, tự tin, bản lĩnh, chứ ta không là tây, là tàu, là thứ nửa tây nửa tàu, là “nhờ nhờ nước hến”.
Theo quan sát của tôi, khác với tuyên ngôn “đánh đổ nền giáo dục hiện tại”, công nghệ giáo dục của Giáo sư Hồ Ngọc Đại tồn tại mấy chục năm qua không hề phủ nhận, triệt tiêu phương pháp giáo dục cũ. Nó song hành cùng những phương pháp, cách thức giáo dục truyền thống khác. Nếu có xung đột, thì đó là xung đột tích cực, khiến cái mới phải điều chỉnh cho phù hợp; cái cũ, cái truyền thống phải thay đổi để bắt kịp những đổi thay của xã hội.
GS Hồ Ngọc Đại. Ảnh: Lê Anh Dũng
Những ai từng tiếp xúc với Giáo sư Hồ Ngọc Đại hầu hết đều có cảm nhận tích cực về nhà khoa học này. Ông là nhà khoa học có tư tưởng, có triết thuyết, hay “nói ngược”, “làm ngược”, khác người, tự tin đến ngạo nghễ. Tư tưởng giáo dục của nhà khoa học một đời đeo đuổi vì sự nghiệp trồng người theo cách thức khác biệt không chỉ tác động, thay đổi tư duy (và cả tư tưởng) hàng ngàn học trò trực tiếp thụ hưởng công nghệ giáo dục này, mà còn tác động, lan toả đến các đối tượng ngoài mái trường thực nghiệm, ở các cấp học, và không chỉ là học trò, không chỉ ở môi trường nhà trường.
Khi đánh giá một công nghệ, một phương pháp, xem nó là hữu ích hay vô bổ, thành công hay thất bại, nên nhìn vào đâu, nếu không nhìn vào sản phẩm mà nó tác động? Vậy thì sản phẩm của công nghệ giáo dục mang dấu ấn Hồ Ngọc Đại chính là lớp lớp học trò, sau khi ra khỏi ngôi trường thực nghiệm có trở nên èo uột, hư hỏng, hay ngược lại, phát triển tự nhiên, hài hoà, tự tin đứng trên đôi chân của mình? Cái cách đánh vần theo hình tròn, hình vuông hay tam giác có mang lại kết quả cuối cùng là học sinh sớm đọc thông viết thạo hay ngu ngơ, rờ rậm trước mỗi con chữ? Một đối tượng giáo dục có thể có nhiều phương pháp tiếp cận. Phương pháp nào sớm mang lại kết quả bền vững, thì đấy là phương pháp hiệu quả.
Xã hội chúng ta đang mong muốn lớp lớp học sinh-thế hệ chủ nhân tương lai của đất nước phát triển một cách tự nhiên, trở thành con người tử tế, không lệ thuộc vào những áp đặt, định kiến của người lớn. Hơn lúc nào hết, chúng ta kỳ vọng thế hệ trẻ- chủ nhân tương lai, sẽ làm chủ cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4, mỗi cá nhân tự tin đóng góp trí tuệ xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường với những giá trị sáng tạo, khác biệt, sớm đưa dân tộc mình sánh vai cùng các cường quốc năm châu. Tư tưởng công nghệ giáo dục Hồ Ngọc Đại đeo đuổi không hề xa vời, viển vông, khi cứu cánh của nó chính là con người mang sứ mệnh giải đáp câu hỏi lớn: Anh là ai? Chúng ta là ai?
Vậy mà chúng ta thản nhiên ném đá vào nó?
Trong câu chuyện liên quan đến công nghệ giáo dục và Giáo sư Hồ Ngọc Đại, nếu như có điều gì đáng trách, thậm chí đáng phê phán, chính là cách quản lý rất không công nghệ của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Không thể hiểu nổi, một đề tài với một mô hình thực nghiệm công nghệ giáo dục tác động trực tiếp đến nền giáo dục nước nhà, nhưng kéo dài nhiều chục năm mà không được tổng kết, đánh giá và kết luận một cách công khai, đĩnh đạc, rành rọt. Đó là trình độ, năng lực hay bản bản lĩnh?
Cái đáng phê phán nữa là cái cách ném đá rất công nghệ, bài bản, lớp lang do một nhóm người nào đó chủ trương, và biến thành hội chứng đám đông, đến độ người ta nhìn vị giáo sư – cha đẻ của công nghệ giáo dục, như một tội đồ. Trong “chiến dịch ném đá” này, người ta thấy thấp thoáng nhóm lợi ích tranh dành thị phần trong hoạt động giáo dục, khi họ lái câu chuyện đi quá xa, ra ngoài lề khoa học công nghệ.
Uông Ngọc Dậu
Theo vietnamnet
Tin mới nhất
Miễn học phí phải công bằng với học sinh ngoài công lập
07:13:24 13/09/2018
Miễn giảm học phí cho học sinh mầm non 5 tuổi và học sinh THCS trường công lập là một nội dung được bàn sôi nổi tại cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến dự án Luật Giáo dục sửa đổi.
Chuyển giáo viên dôi dư bậc THCS sang dạy tiểu học, mầm non: Không thể làm khác?
07:02:05 13/09/2018
Trước tình thế thừa giáo viên (GV) THCS nhưng thiếu GV tiểu học, mầm non, nhiều địa phương ở tỉnh Nghệ An đã chuyển số GV thừa sang chỗ thiếu. Bên cạnh sự phản đối của các GV bị chuyển, phương án này khiến không ít phụ huynh băn khoăn.
Nâng quan hệ hợp tác về giáo dục và đào tạo Việt Nam - Hungary lên một tầm cao mới
06:57:53 13/09/2018
Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Hungary của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam, nhiều hoạt động nhằm củng cố, phát triển quan hệ hợp tác trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo giữa 2 nước đã diễn ra, trong ...
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Chính phủ chưa có chủ trương cải cách Tiếng Việt
21:00:49 12/09/2018
Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam khẳng định, Chính phủ chưa có chủ trương cải cách tiếng Việt, còn câu chuyện Sách Công nghệ giáo dục chỉ là một phương pháp đổi mới trong cách học tiếng Việt, dạy phát âm cho trẻ chứ không phải cải các...
Khánh Hòa: Khuyến cáo phụ huynh không cho học sinh dùng điện thoại thông minh
20:49:01 12/09/2018
Đầu năm học mới 2018-2019, lãnh đạo Sở GD-ĐT tỉnh Khánh Hòa cho biết đã khuyến cáo phụ huynh không nên cung cấp điện thoại thông minh cho học sinh THCS và THPT.
Đại học ngoài công lập “chậm tiến” vì đâu?
20:41:00 12/09/2018
GS.TS Đặng Ứng Vận cho biết, đến nay vẫn chưa có văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn cách thức công nhận các cơ sở giáo dục ĐH ngoài công lập (NCL) không vì lợi nhuận và những chính sách khuyến khích đặc biệt cho các loại trường này.
Cô hiệu trưởng ‘xông pha ta đi lên’
20:01:42 12/09/2018
Về Hoành Bồ (Quảng Ninh) một ngày sát thềm năm học mới, trong khi đang tất bật chuẩn bị cho việc di chuyển đồ đạc để sáp nhập 2 điểm trường lẻ, cô hiệu trưởng Trường Tiểu học Lê Lợi vẫn dành cho chúng tôi nửa buổi chiều để chia sẻ về hà...
Học sinh TP.HCM nghỉ Tết Nguyên đán Kỷ Hợi hơn nửa tháng
19:57:52 12/09/2018
Thời gian nghỉ Tết từ ngày 28/1/2019 nhằm 23 tháng Chạp đến hết ngày 10/2 tức mồng 6 tháng Giêng. Cộng với hai ngày cuối tuần trước nghỉ Tết, thời gian thực nghỉ là 16 ngày.
Trường ĐH Quốc tế TPHCM khai giảng năm học mới
18:21:06 12/09/2018
Ngày 11/9, Trường ĐH Quốc tế - ĐHQG TPHCM (HCMIU) đã tổ chức lễ khai giảng năm học 2018-2019. Năm học mới, nhà trường chào đón 2.045 tân sinh viên đến từ hơn 50 tỉnh/thành trong cả nước.
Đà Nẵng: Ra mắt sân chơi nghiên cứu ứng dụng STEM & Khoa học giáo dục
18:13:48 12/09/2018
Sáng nay, (12/9), Hệ thống giáo dục Sakura–Olympia tổ chức Lễ khánh thành Trường mầm non Hoa Anh Đào, Trường Tiểu học, THCS, THPT Olympia (gọi tắt là Sakura-Olympia) và khai giảng năm học mới 2018-2019.
Nhiều trường thành phố đóng 7 - 8 triệu/tháng, sao phải hỗ trợ miễn học phí?
17:58:28 12/09/2018
Đề xuất miễn học phí cho trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh trung học cơ sở (THCS) mới được đưa vào dự luật Giáo dục (sửa đổi) vẫn khiến nhiều thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội băn khoăn.
Những thủ thư 'biết tuốt' ở thư viện lớn bậc nhất nước Mỹ
17:37:42 12/09/2018
Đường dây nóng của Thư viện công cộng New York mở từ năm 1967, mỗi năm nhận được khoảng 30.000 cuộc gọi thắc mắc về mọi chủ đề.
Hiệu trưởng ĐH Sư phạm Hà Nội khuyến khích sinh viên hành động thay vì nói suông
17:26:41 12/09/2018
GS Nguyễn Văn Minh nhắn nhủ sinh viên "hãy đi tìm lời đáp cho câu hỏi nghèo khó vì đâu, hãy tìm cách để làm cho đất nước giàu có".
Cô giáo Hà Nội dạy tiếng Anh cho con từ khi mới chào đời
17:22:28 12/09/2018
Phụ huynh nên nắm bắt giai đoạn vàng để phát triển não bộ của trẻ, chứng kiến sự kỳ diệu về khả năng phát triển ngôn ngữ.
Địa phương có 100% trường tiểu học dạy Công nghệ giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại nói gì?
15:46:44 12/09/2018
Trong chuyến công tác mới đây của Bộ GD&ĐT tại Hà Nam, đại diện Bộ GD&ĐT cho biết, địa phương này đã có 100% trường tiểu học dạy “hình tròn, ô vuông” theo sách Công nghệ giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại. Nhiều người đánh giá, nhờ chương trìn...
Chủ tịch Quốc hội: Cần phát triển, nâng cao vị thế 2 Đại học Quốc gia
15:41:12 12/09/2018
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu yêu cầu đó tại phiên thảo luận về dự án luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học tại UB Thường vụ Quốc hội sáng 12/9. Đến thời điểm nay, mô hình hệ thống trường đại học đã đượ...
Một tháng tự học, nam sinh lớp 9 chinh phục 8.0 IELTS
15:37:26 12/09/2018
Kết quả này đã đưa Nguyễn Tử Minh, học sinh trường THCS Vinschool The Harmony (Hà Nội) trở thành 1 trong số 3% thí sinh Việt Nam đạt điểm IELTS từ 8.0 trở lên, theo thống kê của IELTS Demographic Data.
Học tiếng Anh: Cách phát âm chuẩn như người bản ngữ của "cô giáo youtube" Rachel
15:33:19 12/09/2018
Sau đây, mời bạn theo dõi cuộc phỏng vấn từ xa với Rachel để "cô giáo youtube" chia sẻ cùng các bạn học sinh ở Việt Nam những lời khuyên về cách học phát âm tiếng Anh sao cho thật chuẩn nhé!
Sóc Trăng: Sở Giáo dục kiểm tra đột xuất giảng dạy của giáo viên chỉ thông báo trước… 5 phút
15:29:08 12/09/2018
Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Sóc Trăng đã ký ban hành kế hoạch kiểm tra không báo trước (đột xuất) hoạt động sư phạm của giáo viên năm học 2018 - 2019.
Nếu không thi tốt nghiệp THPT, học sinh được cấp bằng thế nào?
15:25:47 12/09/2018
Trình luật Giáo dục (sửa đổi) trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 12/9, Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, học sinh học hết chương trình THPT, nếu đủ điều kiện thì được hiệu trưởng nhà trường cấp giấy chứng nhận hoàn thành chương...
Để con hào hứng trở lại trường học sau kỳ nghỉ hè
15:22:46 12/09/2018
Ngại đến trường là tâm lý chung của nhiều học sinh mỗi khi bước vào năm học mới. Làm thế nào để tiếp thêm động lực và giúp các em hào hứng trở lại trường học sau một kỳ nghỉ hè dài?
Chủ tịch Quốc hội: Chương trình giáo dục gì mà thực nghiệm tới… 40 năm?
15:19:29 12/09/2018
“Mổ xẻ” chuyện thời sự về sách Công nghệ giáo dục của GS.Hồ Ngọc Đại đang "gây bão" dư luận những ngày qua, các ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tỏ ra bất ngờ về phương pháp dạy tiếng Việt đã được thực nghiệm giảng dạy suốt… 40 nă...
Cà Mau: Một Hiệu trưởng trường Tiểu học bị đề nghị kỷ luật vì có nhiều vi phạm
15:13:55 12/09/2018
Một Hiệu trưởng trường Tiểu học ở huyện Thới Bình (tỉnh Cà Mau) bị đề nghị kỷ luật vì có những vi phạm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao và vai trò gương mẫu của đảng viên.
Cha mẹ ‘bị phạt’ nếu bắt con đến trường quá sớm
12:14:06 12/09/2018
Hiệu trưởng của một trường tiểu học ở bang Queensland của Úc nhận được sự ủng hộ rộng rãi của dư luận sau khi buộc các cha mẹ chở con đến trường quá sớm phải trả phí giữ trẻ.
Triển lãm du học Mỹ được mong đợi - AEO TOUR 2018
11:34:50 12/09/2018
Hội tụ những điều kiện tốt về môi trường sống, truyền thống học thuật xuất sắc, đa dạng ngành nghề đào tạo và nhiều học bổng hấp dẫn, du học Mỹ là một trong những lựa chọn hàng đầu của HSSV Việt Nam.
Đào tạo ĐH ngành Việt Nam học từ xa qua mạng
11:31:43 12/09/2018
Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM chính thức đào tạo ngành Việt Nam học hệ từ xa (100 chỉ tiêu) từ năm 2019.
Mua sách song ngữ nhưng chỉ học phần tiếng Việt
11:28:47 12/09/2018
Nhìn lại mùa hè vừa qua, chợt chạnh lòng vì bao điều bất cập đã và đang xảy ra trong ngành giáo dục. Khi cơn bão điểm ảo ở vùng cao dần lắng xuống thì cơn sốt về sách giáo khoa (SGK) lại lan tràn khắp nơi, ở đủ các cấp học…
Cách chức hiệu trưởng sai phạm trong thu - chi tài chính
11:25:00 12/09/2018
Ngày 11.9, theo thông tin từ Văn phòng UBND TP.Tam Điệp (Ninh Bình), Chủ tịch UBND TP.Tam Điệp vừa ký quyết định cách chức hiệu trưởng đối với bà Nguyễn Thị Hồng Thắm, Hiệu trưởng Trường mầm non Yên Sơn (xã Yên Sơn, TP.Tam Điệp) và điều...
Đề nghị đưa trí tuệ nhân tạo vào dạy ở THPT
11:20:30 12/09/2018
Các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực khoa học - công nghệ của VN dự báo, trí tuệ nhân tạo (AI) là lĩnh vực sẽ bùng nổ trong tương lai. Nếu được đầu tư bài bản về nguồn nhân lực, VN có nhiều tiềm năng phát triển.
Sách giáo khoa, mua rồi để đó!
11:16:43 12/09/2018
Đầu năm học mới, phụ huynh sốt ruột vì không tìm được sách giáo khoa cho con. Nhưng có khi mua được rồi, việc sử dụng sách ở nhà trường lại rất lãng phí.
Phó thủ tướng: 'Không có chủ trương cải cách tiếng Việt'
10:23:21 12/09/2018
Việc tranh luận vừa qua chỉ là một phương pháp dạy tiếng Việt cho trẻ mới đi học, không phải đổi mới hay cải cách tiếng Việt.
Bức tranh trên bảng đen của cô giáo Nhật Bản được ca ngợi
10:20:14 12/09/2018
Lấy ý tưởng từ bộ truyện tranh Nhật Bản, một giáo viên thể hiện sự ủng hộ đối với cả lớp trong ngày hội thể thao.
Quảng Nam: Học sinh vùng cao “khát” nước sạch
09:30:46 12/09/2018
Học sinh vùng đồng bào dân tộc ở huyện Nam Trà My thiếu thốn nhiều thứ, từ quần áo, sách vở, giấy bút, giầy dép… Đặc biệt, hầu hết các điểm trường ở thôn, nóc của nhiều xã vùng cao huyện Nam Trà My rất thiếu nước sạch để các em sử dụng.
TPHCM sẽ “mạnh tay” với dạy học thêm, thu chi sai quy định
09:25:45 12/09/2018
Ngành giáo dục TPHCM sẽ vào cuộc, kiểm tra đột xuất về dạy thêm học thêm và các vấn đề thu chi đầu năm học.
Gian nan hành trình gieo chữ nơi ngôi trường đặc biệt ở Hà Tĩnh
09:22:47 12/09/2018
Giáo viên phải trèo đèo, lội suốt, đi bộ nhiều cây số để vận động các em đến trường. Vận động được các em đi học đã khó, giữ chân các em ở lại theo học còn khó gấp bội. Không ít lần những giáo viên ở trường THCS và THPT Dân tộc Nội trú ...
Vụ biến động điểm sau phúc khảo: 67 thí sinh thi tuyển giáo viên bị loại khỏi danh sách dự kiến trúng tuyển
09:18:29 12/09/2018
Sau chấm thẩm định, có 67 thí sinh tham gia thi tuyển giáo viên tại Quảng Ngãi bị loại khỏi danh sách dự kiến trúng tuyển. Việc thay đổi kết quả nổi cộm nhất ở hội đồng thi các huyện Nghĩa Hành, Bình Sơn, Lý Sơn, Đức Phổ.
Tiến sĩ Diêu Lan Phương: Để trẻ thích đọc sách cũng phải có bí quyết
19:29:04 11/09/2018
Trong rất nhiều "bí kíp" giúp trẻ thích đọc sách thì phần chọn sách cũng vô cùng quan trọng.
Giám đốc Sở GD&ĐT Tiền Giang trả lời thắc mắc về chương trình Công nghệ giáo dục
19:09:56 11/09/2018
Nhiều phụ huynh đã kéo đến Sở GD&ĐT Tiền Giang để phản đối việc dạy học theo chương trình Tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục. Tuy nhiên, lãnh đạo Sở GD&ĐT tỉnh Tiền Giang cho biết, 100% học sinh học theo chương trình này đều đọc thông, v...
Hiệu trưởng trường ĐH Thành Đô: "Môi trường đại học là tự do..."
19:06:38 11/09/2018
Nhắn nhủ với các tân sinh viên trong Lễ khai giảng, Hiệu trưởng trường ĐH Thành Đô Tiến sĩ Ngô Xuân Hà chia sẻ: “Môi trường học đại học tự do, không có cảnh thầy cô theo dõi, kèm cặp nhắc nhở các em học bài, cũng không có việc điểm danh...
Tuổi trẻ và những ước mơ đáng giá
18:02:39 11/09/2018
Mang thông điệp "Đánh thức ước mơ từ những điều nhỏ bé", học bổng Colgate 2018 đã trao đi hàng trăm ngàn suất học bổng ý nghĩa, để từ đó tiếp thêm động lực và chắp cánh cho những ước mơ đẹp đẽ của trẻ em Việt.
Chương trình tập trung phần đọc, viết
17:58:17 11/09/2018
Nhiều vấn đề đặt ra về việc dạy và học tiếng Việt trong trường phổ thông, đặc biệt với học sinh tiểu học tại buổi đối thoại 'Tiếng Việt công nghệ giáo dục - Tranh cãi vì đâu?' vào ngày 10.9 do Báo Thanh Niên tổ chức tại các địa chỉ than...
Lãnh đạo các sở thực hiện Tiếng Việt công nghệ giáo dục nói gì?
17:54:57 11/09/2018
Theo Bộ GD-ĐT, dựa vào nhu cầu của các địa phương, hiện nay đã có 49 tỉnh, thành sử dụng tài liệu tiếng Việt công nghệ giáo dục để dạy học.
Tuyển sinh vượt chỉ tiêu để 'rơi rụng' là vừa?
17:48:27 11/09/2018
Một số trường cao đẳng tại TP.HCM bất ngờ làm hồ sơ gửi Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp xin... thêm chỉ tiêu sau khi đã gọi vượt số lượng đăng ký trước đó, với lý do nhiều thí sinh nộp hồ sơ, tuyển vượt để 'rơi rụng' là vừa...
'Quá tham vọng khi đặt mục tiêu nói đúng, viết đúng chính tả với trẻ lớp 1'
16:58:18 11/09/2018
Giáo dục là một quá trình, việc sử dụng thành thạo tiếng mẹ đẻ phải đi từ dễ đến khó, từ ít đến nhiều, từ đơn giản đến phức tạp.
