Gọi là “lạ” cũng đúng mà “không lạ” cũng đúng. Vấn đề đáng nói ở đây là cách tiếp cận cuộc tranh luận, cả từ phía người tham gia lẫn người không tham gia.
Đã hơn 2 tuần kể từ khi xuất hiện đoạn video ghi hình một giáo viên hướng dẫn học sinh học theo cuốn sách giáo khoa “Tiếng Việt lớp 1 – Công nghệ giáo dục”, trong đó có phương pháp học từ “lạ”. Cùng với một số nội dung khác, phương pháp này đã tạo ra một làn sóng phản ứng gay gắt, có lúc thái quá từ các phụ huynh học sinh, và lôi kéo các giáo viên, chuyên gia vào cuộc.
Một số từ ngữ được cho là khó hiểu với học sinh lớp 1 trong sách Tiếng Việt Công nghệ giáo dục.
Gọi là “lạ” cũng đúng. Bởi trong video clip nói trên giáo viên đã hướng dẫn phiên âm một số phụ âm theo một cách rất khác so với truyền thống. Hơn nữa, trong nhiều trang sách còn lấy ví dụ về những từ không có nghĩa, thậm chí phản cảm, không có lợi đối với tâm hồn non nớt của học sinh Lớp 1.
Tuy nhiên, nói “không lạ” cũng đúng. Một số người hiểu biết giải thích rằng cách phiên âm này không mới, chỉ là áp dụng một cách tiếp cận khác cụ thể hơn, dễ hiểu hơn để các em học sinh chưa biết mặt chữ có thể tiếp nhận những khái niệm đơn giản nhất về tiếng nói và ngôn ngữ. Hơn nữa, chương trình đã được hội đồng thẩm định giáo dục quốc gia phê chuẩn và chỉ là một trong nhiều bộ sách giáo khoa được lựa chọn để đưa vào nhà trường theo Nghị quyết 88 năm 2014 của Quốc hội.
Vấn đề đáng nói ở đây là cách tiếp cận cuộc tranh luận, cả từ phía người tham gia lẫn người không tham gia. Bên cạnh một số ý kiến xây dựng, không thiếu những ngôn từ khiếm nhã của phụ huynh và một số người được cho là “có tri thức” tung ra nhằm vào tác giả của phương pháp mới. Thậm chí dư luận còn đẩy vấn đề xa hơn bằng các trào lưu chế nhại với những “vuông, tròn, tam giác”. Cá biệt một số còn lợi dụng để phủ nhận sạch trơn những thành tựu về giáo dục của Đảng, Nhà nước trong những năm qua, được nhiều tổ chức uy tín của thế giới công nhận.
Trước sức nóng của dư luận, tác giả chính của cuốn sách giáo khoa, giáo sư Hồ Ngọc Đại đã đăng đàn để giải thích, trong đó tái khẳng định tính ưu việt của phương pháp mới và triết lý giáo dục giúp học sinh “tận hưởng những thành tựu đã có của nhân loại”.
Câu chuyện càng bị lợi dụng khi phải rất lâu sau khi nổ ra cuộc tranh luận, Bộ Giáo dục và Đào tạo – cơ quan quản lý nhà nước chịu trách nhiệm chính về việc đưa sách giáo khoa vào giảng dạy ở nhà trường trên cả nước – mới lên tiếng. Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết cuốn sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 công nghệ giáo dục đã được áp dụng thí điểm từ năm 1978, gần đây đã được Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam đánh giá và Hội đồng thẩm định quốc gia thẩm định. Việc áp dụng cuốn sách chỉ là một trong những phương án để các địa phương lựa chọn áp dụng.
Khách quan mà nói, sự phản biện xã hội là cần thiết cho quá trình phát triển. Ngành giáo dục rất cần sự cải tiến, đổi mới táo bạo để hướng tới một sự phát triển toàn diện, tiếp thu những điểm tích cực, hạn chế những phương pháp lạc hậu. Song phản biện phải đi kèm với những luận chứng, luận cứ khoa học; những bằng chứng cụ thể, thuyết phục. Cách phản biện cũng cần có văn hóa, nhất là khi phản biện với các nhà khoa học, giáo viên, người cao tuổi.
Nhưng nói đi cũng phải nói lại. Tiếp tay cho luồng dư luận có phần thái quá đó là sự im lặng khó hiểu của cơ quan chức năng trong một thời gian khá lâu. Việc đưa vào áp dụng một chương trình dạy học, một bộ sách giáo khoa đòi hỏi các quy trình, thủ tục nghiêm ngặt. Để xã hội hiểu chưa đúng về những tiến bộ của cuốn sách giáo khoa mới (nếu có) cũng là thiếu sót của quản lý nhà nước khi thăm dò ý kiến dư luận, giới chuyên môn.
Theo Nghị định số 75/2006/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục, thì Hội đồng thẩm định và các thành viên phải chịu trách nhiệm về nội dung và chất lượng thẩm định. Thế nhưng, vẫn chưa thấy một ai trong Hội đồng chính thức lên tiếng.
Trong những ngày qua, báo chí đã đóng vai trò là diễn đàn để cân bằng các ý kiến trái chiều. Các giáo viên, chuyên gia ngôn ngữ đã được dẫn lời để giúp người dân hiểu rõ hơn các khái niệm chuyên môn của môn âm vị học, như tiếng nói, chữ viết, phát âm, phiên âm… Nhưng một khi dư luận vẫn chưa thực sự “thỏa mãn”, thì ắt hẳn vẫn còn “vấn đề” nằm ở đâu đó. Nhất là khi nhiều câu hỏi vẫn chưa được giải đáp: Phải chăng phương pháp tiếp cận lâu nay với môn Tiếng Việt đã tạo ra những thế hệ học sinh thất bại? Liệu cải cách cách đánh vần có nằm trong một chương trình cải cách tổng thể nền giáo dục nước nhà? Có lợi ích nhóm hay không? Giả sử hội đồng thẩm định có thiếu sót thì sao?..vv..vv.
Để sự phản biện xã hội mang tính xây dựng, để dư luận không sa đà vào những phản ứng thái quá, rất cần có vai trò định hướng của cơ quan quản lý Nhà nước về giáo dục, lúc này.
Lê Vũ Hội
Theo baotintuc
Tin mới nhất

6 năm chưa tốt nghiệp, nhiều sinh viên phải gia hạn đào tạo
20:27:40 10/09/2018
Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM hiện có khoảng 200 sinh viên đã hết 6 năm trong chương trình đào tạo kéo dài vẫn chưa thể tốt nghiệp.
Cần Thơ: Nâng cao kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước cho GV thể dục
20:22:29 10/09/2018
Từ ngày 10/9, Sở GD&ĐT TP Cần Thơ mở 3 khóa bồi dưỡng, nâng cao năng lực hướng dẫn kỹ năng phòng, chống tai nạn thương tích, đuối nước cho giáo viên thể dục các trường phổ thông trực thuộc.
Trò cũ của GS Hồ Ngọc Đại: Công nghệ Giáo dục là sản phẩm tuyệt vời, cần được nhân rộng
20:16:38 10/09/2018
Thế hệ học trò cũ trường Thực nghiệm (Hà Nội) cho rằng, Công nghệ Giáo dục của GS Hồ Ngọc Đại là một sản phẩm tuyệt vời và cần được nhân rộng.
Trường có nguy cơ sụt lún, giáo viên dựng tạm phòng tre nứa dạy học
19:55:15 10/09/2018
Sau mưa lũ, đất quanh hai trường ở huyện Tương Dương, Nghệ An, bị nứt, sụt lún, đe dọa tính mạng học sinh. Nhà trường phải dựng phòng tạm bằng tre nứa tại sân bóng để dạy học.
Các trường quân đội tuyển sinh bổ sung hơn 50 chỉ tiêu
19:51:26 10/09/2018
Các trường quân đội vừa công bố chỉ tiêu, mức điểm, phương thức, thủ tục hồ sơ và thời gian nhận hồ sơ xét tuyển bổ sung năm 2018.
Bước tiến mới của Trường đại học Văn Lang
17:55:29 10/09/2018
Trường đại học Văn Lang vừa ký kết thỏa thuận quan trọng với các đại học lớn của Nga để phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao về xây dựng hạ tầng giao thông và nhiều lĩnh vực then chốt.
Tiếng Việt lớp 1 công nghệ: Không bất cập so với chương trình hiện hành
17:50:22 10/09/2018
Chia sẻ với Thanh Niên, ông Nguyễn Đức Hữu, Phó vụ trưởng phụ trách Vụ Giáo dục tiểu học, Bộ GD-ĐT, cho biết sách Tiếng Việt lớp 1 Công nghệ giáo dục là một tài liệu mang đến giải pháp sư phạm nâng cao chất lượng dạy học tiếng Việt tron...
Phân biệt âm 'th' trong tiếng Anh và tiếng Việt
15:48:28 10/09/2018
"Think" là một trong những từ thường xuyên bị phát âm sai, do đọc âm "th" thành âm trong tiếng Việt.
Đại học Nhật Bản miễn học phí cho sinh viên trên 100 tuổi
15:39:56 10/09/2018
Tại Đại học Hanazono, sinh viên trên 50 tuổi được giảm số phần trăm học phí tương ứng với số tuổi.
10 đại học tốt nhất thế giới với quy mô dưới 5.000 sinh viên
15:36:05 10/09/2018
Có trên 2.000 sinh viên, Viện Công nghệ California (Mỹ) đứng đầu danh sách. Top 10 còn có đại diện của Hàn Quốc hay Luxembourg.
Canteen trường Trung Quốc yêu cầu giải toán để biết mật khẩu Wi-Fi
15:32:34 10/09/2018
Sinh viên ở đại học danh giá phải động não trước phép tính phức tạp để giành quyền truy cập Wi-Fi trong giờ ăn.
Dạy trẻ tư duy qua ngôn ngữ
15:29:07 10/09/2018
Phụ huynh thường đọc sách, truyện cho con nghe; khơi gợi bé đặt câu hỏi; học ngoại ngữ sớm... giúp trí não trẻ phát triển, tư duy thông minh.
Olympic tiếng Anh 2018 bổ sung hình thức thi mới
15:21:56 10/09/2018
Năm nay, học sinh, sinh viên có thể dự thi thông qua ứng dụng Facebook Messenger.
Một trường cao đẳng bị cơ sở đào tạo “chui” mạo thương hiệu
15:08:10 10/09/2018
Ban Giám hiệu Trường Cao đẳng Việt Mỹ (TPHCM) vừa lên tiếng “giải oan” trước thông tin một cơ sở đào tạo “chui” mang thương hiệu Cao đẳng Việt Mỹ tại thành phố Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng bị cơ quan chức năng xử lý.
Bạn đọc viết: Bàn về đồng phục học sinh
15:04:55 10/09/2018
Đồng phục chỉ là hình thức bên ngoài, không nhất thiết phải bắt buộc cha mẹ và các em học sinh tuân theo trong khi đó vào đầu năm học vô số các khoản chi đang làm “bù đầu” các bậc phụ huynh.
Khi trẻ nói dối: Đòn roi là hạ sách, các bí kíp đơn giản và dễ dàng áp dụng sau mới là thượng sách
14:35:12 10/09/2018
Trẻ con có thể là chiếc gương phản chiếu tất cả những gì chúng được nhìn thấy, nghe thấy từ cuộc sống xung quanh. Nhưng khi trẻ bắt đầu biết nói dối, bố mẹ cũng nên có biện pháp dạy con cho phù hợp.
Tận thu sách giáo khoa
11:02:48 10/09/2018
Chủ trương của ngành giáo dục là giảm tải nhưng thực tế học sinh phải mua hàng chục đầu sách của NXB Giáo dục theo hệ thống phát hành của nhà trường
Hướng dẫn đồ dùng đầu năm: Nhan nhản tên thương hiệu!
10:19:37 10/09/2018
Giới thiệu thẳng thương hiệu sản phẩm trong thông báo hướng dẫn đồ dùng học sinh; dù học sinh không nhất thiết phải mua quần áo đồng phục ở trường nhưng trường "thiết kế" những chi tiết để học sinh không thể mua bên ngoài... - có rất nh...
Trường ĐH Fulbright Việt Nam khai giảng khóa đầu tiên
10:15:22 10/09/2018
Chiều ngày 9/9, trường ĐH Fulbright Việt Nam tổ chức lễ khai giảng đầu tiên của trường này và chào đón 54 sinh viên khóa đầu. Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân đến tham dự sự kiện này và đánh trống khai trường.
Lịch học “lạ” ở trường tiểu học có HS lớp 1 đông nhất Thủ đô
10:12:16 10/09/2018
Năm nay, Trường Tiểu học Chu Văn An (quận Hoàng Mai, Hà Nội) đón 1.145 học sinh vào lớp 1, chia làm 23 lớp và là trường có đông học sinh lớp 1 nhất Hà Nội. Do cơ sở vất chất trường lớp không đủ đáp ứng nên học sinh phải nghỉ học luân ph...
Thanh Hóa: Sở GD-ĐT chỉ đạo xử lý lạm thu sau phản ánh của Pháp luật Plus
08:38:48 10/09/2018
Sau khi Pháp luật Plus phản ánh việc thu tiền ôn hè trái quy định tại thị xã Bỉm Sơn, Sở GD-ĐT đã có công văn yêu cầu xác minh, xử lý lạm thu.
Nói thật, Ban đại diện cha mẹ học sinh chỉ là bù nhìn
08:34:30 10/09/2018
Trong thực tế, phần nhiều Ban đại diện cha mẹ học sinh lại trở thành "cánh tay nối dài" cho Hiệu trưởng. Họ gần như chỉ làm công tác vận động phụ huynh.
Năm học 2018 - 2019, tiếp tục triển khai dạy tiếng Việt - công nghệ giáo dục ở các tỉnh, thành
08:30:58 10/09/2018
Ông Nguyễn Đức Hữu - Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD&ĐT cho biết, năm học 2018 - 2019, tiếp tục triển khai tài liệu tiếng Việt 1 - Công nghệ giáo dục ở những địa phương đang triển khai theo nguyên tắc tự nguyện nhưng...
Sách CNGD xóa độc quyền, cớ sao không ủng hộ?
08:22:05 10/09/2018
Lâu nay, dư luận đòi hỏi ngành giáo dục phải đổi mới mạnh mẽ, xóa bỏ độc quyền sách giáo khoa… Ấy nhưng, khi có người dày công nghiên cứu để tạo sự thay đổi, thì lập tức bị “ném đá”!
Hiệu trưởng Ngần Văn Thanh nói có nhắn tin, nhưng không gạ tình cô giáo
08:16:21 10/09/2018
Ông Ngần Văn Thanh, Hiệu trưởng Trường Vân Hồ cho biết, có nhắn tin qua mạng xã hội với cô M., nhưng khi cô M. chưa về trường.
Chuyện về những chiếc xe đạp nghĩa tình đầu năm học mới
07:49:01 10/09/2018
Dù cách thức tổ chức quyên góp, trao tặng có phần khác nhau nhưng những chiếc xe đạp dù cũ hay mới đều rất quý giá với những học sinh nghèo hiếu học trên con đường gập ghềnh đi tìm con chữ.
Sĩ số gần trăm em, mọi nỗ lực đổi mới giáo dục lùi về 0
07:44:31 10/09/2018
Biết bao sự cố gắng, nỗ lực để đổi mới giáo dục bỗng trở về con số 0 tròn trĩnh khi sĩ số lớp học lên đến gần trăm em/lớp.
'Cuộc chiến' thị phần sách giáo khoa mới?
07:41:03 10/09/2018
Từ clip cô giáo hướng dẫn phụ huynh cách đánh vần chữ cái của tiếng Việt được đưa lên mạng xã hội bỗng chốc trở thành một “cuộc chiến”, hay đúng hơn là một làn sóng kêu gọi “tẩy chay” sách tiếng Việt lớp 1 công nghệ.
PGS Nguyễn Lân Hiếu: Có lợi ích nhóm sau tranh luận về GS Hồ Ngọc Đại
07:35:23 10/09/2018
PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu nói ông quyết "lôi ra ánh sáng" lợi ích nhóm muốn xóa sổ Công nghệ Giáo dục và trường Thực nghiệm, cũng như để độc quyền sách giáo khoa.
Vì sao sách Tiếng Việt 1 công nghệ bỗng dưng 'dậy sóng'?
07:19:14 10/09/2018
Câu chuyện tài liệu Tiếng Việt 1- Công nghệ giáo dục của GS Hồ Ngọc Ðại đã được áp dụng vào dạy học từ 40 năm nay, đầu năm học 2018-2019 bỗng gây hoang mang trong dư luận nhiều ngày vì phương pháp dạy học được cho là lạ. Các chuyên gia ...
VNPT trân trọng và thu hút nhân lực CNTT chất lượng cao
18:20:14 09/09/2018
Ngày 8/9, Đại diện Tập đoàn VNPT đã đến chúc mừng và tặng quà cho em Phạm Đức Thắng vừa xuất sắc giành Huy chương Vàng Olympic Tin học quốc tế 2018.
Phụ huynh băn khoăn trường thu nhiều khoản trước khi vào học
17:43:57 09/09/2018
Mặc dù UBND tỉnh, Sở GD&ĐT Hà Tĩnh đã chỉ đạo các trường chưa được phép vận động đóng góp các khoản thu song nhiều trường trên bàn huyện Cẩm Xuyên bắt phụ huynh đóng nộp tiền triệu khi học sinh chưa vào năm học mới.
9 kỹ năng sống trẻ cần biết trước khi lên 10 tuổi
17:11:55 09/09/2018
Phần lớn trẻ dưới 10 tuổi sử dụng được điện thoại thông minh nhưng rất ít em có thể tự giặt quần áo, viết thư hay đọc bản đồ.
Khoảng cách giàu nghèo trong bữa trưa của học sinh Mỹ
17:08:44 09/09/2018
Bữa trưa học đường là biểu tượng cho sự khác biệt về kinh tế xã hội và chênh lệch về dinh dưỡng ở Mỹ.
Tiếng Anh trẻ em: Bé thuộc ngay tên các con vật chỉ trong 5 phút!
16:57:21 09/09/2018
Video dưới đây sẽ giúp các bé nhận biết và nhớ được tên tiếng Anh các con vật trên nông trại với những hình ảnh hoạt hình vô cùng sinh động, cùng với các tiếng kêu dễ thương của chúng và hướng dẫn bé đếm số trong tiếng Anh bằng bài hát ...
Viết cho con vừa vào lớp 1
16:53:38 09/09/2018
Con gái của mẹ vừa háo hức đón ngày khai giảng đầu tiên của thời áo trắng hoa mộng. Bao cảm xúc hân hoan, bồi hồi, xao xuyến cứ lâng lâng trong lòng từ mấy hôm trước đến giờ buộc mẹ phải viết. Viết để xây kỷ niệm cho tình yêu lớn lao nh...
Nghệ An: Vụ hàng chục cô giáo quỳ gối để xin được tiếp tục dạy trẻ: Tâm thư “đẫm nước mắt” của các cô giáo
16:48:35 09/09/2018
Trước sự việc cơ sở Mầm non Tuổi thơ tại Thị trấn Thanh Chương (huyện Thanh Chương, Nghệ An) phải đóng cửa khi chưa hoàn thiện các thủ tục. Mới đây, tập thể các cô giáo tại cơ sở này vừa có tâm thư gửi đến báo điện tử Dân trí.
Đại học ở Anh đồng loạt lên tiếng việc Chính phủ nước này “bỏ lỡ” sinh viên nước ngoài
16:40:00 09/09/2018
Nghiên cứu từ University College London cho thấy, Úc đã thay thế Anh như là điểm đến lớn thứ hai thế giới cho sinh viên nước ngoài. Lãnh đạo các trường ĐH Anh đang lên tiếng báo động về thực trạng này bởi nền kinh tế Anh sẽ thiệt hại ít...
Phụ huynh có con học theo phương pháp "vuông tròn” khẳng định: "Con biết đọc nhanh, chính xác"
16:10:17 09/09/2018
Giữa hàng loạt tranh cãi về cách đọc theo ô vuông, hình tròn, tam giác trong sách tiếng Việt Công nghệ Giáo dục, nhiều phụ huynh có con học phương pháp này đã lên tiếng.
GS Hồ Ngọc Đại chia sẻ về "sự tích" dạy đọc ô vuông, hình tròn
16:06:50 09/09/2018
Sáng 8/9, GS Hồ Ngọc Đại - cha đẻ của chương trình Công nghệ giáo dục đang gây tranh cãi với cách đánh vần "ô vuông, hình tròn" đã có buổi trao đổi về giáo dục trong thời đại 4.0.
Thầy Nguyễn Minh Thuyết nói chuyện gì với 1000 giáo viên miền Trung?
11:49:20 09/09/2018
Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết - Tổng chủ biên chương trình giáo dục phổ thông mới chia sẻ thông tin về các điểm mới của chương trình này cho gần 1.000 giáo viên.
Giáo viên tỉnh Bình Thuận vẫn chưa nhận được tiền dạy trẻ hòa nhập
11:45:41 09/09/2018
Không hiểu vì lý do gì các trường học trong tỉnh Bình Thuận lại không được hướng dẫn thực hiện chế độ cho giáo viên dạy trẻ khuyết tật hoà nhập?
Bình dân học vụ và tầm nhìn của Hồ Chủ tịch
11:41:43 09/09/2018
Nhìn lại cách tổ chức lớp học, phương pháp học tập của phong trào Bình dân học vụ lúc đó rất đơn giản nhưng lại vô cùng hiệu quả.