“Có thể nói, hơn 20 năm qua đường đi của khối đại học, cao đẳng ngoài công lập (NCL) cho đến nay là một con đường không bằng phẳng, mà gập ghềnh khúc khuỷu, vẫn tồn tại nhiều bất cập”.
Nhà giáo Nguyễn Diệu Thanh, Trường Đại học Quảng Bình đã có phân tích khách quan tổng thể về “Tư nhân hóa giáo dục đại học nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu nhân lực tại Việt Nam: Cơ hội và thách thức” tại Hội thảo “Giáo dục đại học – Chuẩn hóa và Hội nhập quốc tế”.
Nhiều phụ huynh và học sinh không mặn mà với trường tư
Chính sách không thay đổi kịp thời, nhiều trường ngoài công lập sẽ sụp đổ
Theo bà Nguyễn Diệu Thanh, tư nhân hóa GDĐH ở Việt Nam ban đầu đã đạt được một số kết quả khả quan và đáng khích lệ như thu hút một nguồn lực tài chính lớn trong tư nhân nhằm hoàn thiện hệ thống GDĐH Việt Nam trên nhiều mặt khác nhau từ hơn 80 trường ĐH,CĐ.
Điều này làm giảm gánh nặng cho NSNN, giúp chính phủ tập trung nguồn lực công để xây dựng thành công các đại học CL hàng đầu. Chính những trường đại học NCL đang tiên phong trong việc cải cách GDĐH mà ngân sách nhà nước không phải chịu bất kỳ chi phí nào.
Tuy nhiên, bà Thanh cho rằng, có thể nói, hơn 20 năm qua đường đi của khối đại học, cao đẳng NCL cho đến nay là một con đường không bằng phẳng, mà gập ghềnh khúc khuỷu, vẫn tồn tại nhiều bất cập.
Trước hết là chính sách về sở hữu. Hiện chỉ có hai hình thức sở hữu là sở hữu nhà nước và sở hữu tư nhân đối với các trường. Lẽ ra cần có ba hình thức sở hữu: trường công thuộc sở hữu nhà nước, thực hiện những nhiệm vụ mà Nhà nước giao; trường tư vì lợi nhuận thuộc sở hữu tư nhân, đáp ứng nhu cầu của thị trường và tìm kiếm lợi nhuận; trường dân lập thuộc sở hữu cộng đồng, phi lợi nhuận, có sứ mệnh bù đắp cho những khiếm khuyết của thị trường và phục vụ lợi ích công.
Mặt khác, GDĐH cho đến nay vẫn chưa có cơ sở pháp lý về cơ chế “phi lợi nhuận”. Mặc dầu Chính phủ đã có yêu cầu làm rõ cơ chế này trong năm 2005 – 2006, các khái niệm “vì lợi nhuận” và “phi lợi nhuận” vẫn chưa chính thức đưa vào Luật GDĐH Việt Nam 2012.
Diễn biến gần đây ở ĐH Hoa Sen, ĐH Hùng Vương (TP. Hồ Chí Minh) cũng như nhiều trường ĐH NCL khác cho thấy rất nhiều trường đã và đang đứng trước những khó khăn, thách thức nghiêm trọng. Cùng với đó, trong thời gian tới, sẽ có nhiều trường đại học quốc tế với chất lượng đào tạo vượt trội vào Việt Nam.
“Nếu không có sự đáp ứng kịp thời của chính sách, có thể sẽ thấy sự sụp đổ hàng loạt của các trường NCL trong tương lai – điều chắc chắn không có lợi cho sự phát triển của hệ thống GDĐH” – bà Thanh nhấn mạnh.
Theo bà Thanh, trong bối cảnh GDĐH NCL đang có sự phát triển mạnh mẽ về cả số lượng và phương thức đào tạo, một hệ thống hành lang pháp lý mềm dẻo, linh hoạt và minh bạch đối với đối tượng này là yếu tố cần thiết mà Chính phủ Việt Nam cần lưu tâm và hoàn thiện.
Trường tư chưa tạo lòng tin đối với xã hội
Chiến lược phát triển giáo dục 2009-2020 xác định đạt tới con số 40% tổng số sinh viên học trong các trường NCL (năm 2020), song mục tiêu này rất khó đạt được nếu nhìn vào xu thế các năm gần đây, tỉ trọng sinh viên vào học tại các trường NCL ở Việt Nam liên tục giảm, đến mức có ngành buộc phải đóng cửa, trái ngược với xu hướng quốc tế khi đầu tư công cho giáo dục ĐH ở các nước phát triển đang giảm, sự tham gia của khu vực tư nhân vào giáo dục ĐH ngày càng nổi bật.
Nguyên nhân của thực trạng này, theo bà Thanh, trước hết xuất phát từ quan niệm xơ cứng, cũ kỹ và nặng nề của người Việt Nam lâu nay khi cho rằng, giáo dục, kể cả GDĐH, phải là “hàng hóa công”, là “công ích”, coi trọng những trường CL hơn trường NCL. Dường như cho đến nay quan điểm đó vẫn là quan điểm thống trị.
Trong xã hội vẫn tồn tại cái nhìn định kiến và thiếu thiện cảm của xã hội đối với khu vực giáo dục ĐH NCL. Thay đổi quan niệm của một người, một thế hệ, một xã hội đối với lĩnh vực nhạy cảm như giáo dục là rất khó khăn, không thể thực hiện trong một thời gian ngắn, chính vì vậy, bản thân các trường đại học NCL phải tự mình đổi mới, nâng cao chất lượng và uy tín đào tạo, nâng cao chất lượng đầu ra.
Bà Thanh cho rằng, đây là con đường duy nhất giúp các trường này tạo được cái nhìn thiện cảm đối với phụ huynh và người học. Một cuộc giải phóng tư duy về vai trò của tư nhân trong GDĐH có lẽ đang là điều cấp bách nhất trong giai đoạn phát triển hiện nay của giáo dục Việt Nam, nếu không, sự tụt hậu đối với các nước xung quanh sẽ là một điều không còn gì phải bàn cãi.
Các trường ĐH NCL hiện đang hoạt động trong thời kỳ suy thoái trầm trọng của giáo dục Việt Nam, những chông gai khi cạnh tranh trên thị trường ngày một gay gắt, chính bởi vậy, con đường đi lên của đại học tư sẽ chưa hết thách thức và khó khăn. Trong bối cảnh đó, để có thể tồn tại và phát triển, các trường NCL phải thể hiện thế mạnh và sự vượt trội trong chất lượng đào tạo của mình, đặc biệt là “sự khác biệt”, “bản sắc riêng” so với các trường CL trong những dịch vụ mà trường cung cấp.
Chất lượng đào tạo thấp khiến hệ thống GDĐH NCL chưa tạo được lòng tin đối với xã hội. Trong một hai năm vừa qua, một số tỉnh thành có những chính sách gây nhiều khó khăn đối với các trường đại học NCL khi thông báo không tuyển sinh viên NCL vào bộ máy hành chính. Khá nhiều lãnh đạo trường đã lên tiếng trên báo chí, coi đây là sự kỳ thị, mà không thấy nguyên nhân thực chất dẫn đến quyết định này là chất lượng thấp của những cử nhân mà họ đã đào tạo ra.
Không chấp nhận dịch vụ kém chất lượng
Bà Thanh phân tích, thực trạng trên xuất phát một phần do ngành giáo dục chưa quản lý tốt các cơ sở đại học NCL, đặc biệt là chuẩn mực học thuật và tài chính.
Các trường đại học NCL ở Việt Nam thiếu trầm trọng về đội ngũ giảng viên. Cơ cấu đội ngũ của một trường đại học có khi chỉ có vài người cơ hữu, còn phần lớn là giảng viên về hưu hoặc kiêm nhiệm thêm.
Nếu nhìn vào danh sách 207 ngành bị Bộ Giáo dục và Đào tạo từng yêu cầu dừng tuyển sinh do không đáp ứng được tiêu chí có một tiến sĩ và ba thạc sĩ thì thấy các trường NCL cũng chiếm một phần khá.
Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của một số trường chỉ là những lớp học tạm bợ, không đủ tiêu chuẩn diện tích và ánh sáng, trang thiết bị phòng học lạc hậu, một số cơ sở không có thư viện cung cấp các tài liệu học tập cần thiết cho sinh viên, trường vẫn phải thuê địa điểm để phục vụ công tác giảng dạy, đào tạo.
Điều kiện hoạt động không đạt chuẩn, vậy nhưng các trường vẫn tuyển sinh ồ ạt khiến chất lượng đào tạo đầu ra không đảm bảo. Mục đích của xã hội hóa giáo dục, tư nhân hóa giáo dục, phát triển giáo dục NCL là để phục vụ nhu cầu học tập có chất lượng của nhân dân, do đó, chúng ta không thể bắt nhân dân chấp nhận các dịch vụ giáo dục kém chất lượng để nuôi sống các trường.
Theo bà Thanh, một trong những nhược điểm chính của các trường đại học CL hiện nay là thiếu động lực để đổi mới, trong lúc nhược điểm chính của các trường NCL là tầm nhìn ngắn hạn.
Một số trường không đầu tư cho chất lượng lâu dài mà chỉ muốn kiếm lợi nhuận càng nhiều, càng nhanh thì càng tốt, bất chấp hậu quả.
Đây là thách thức không hề nhỏ, khiến cho nhiều trường đại học NCL dù đã hoạt động từ rất lâu nhưng vẫn chưa tạo được thương hiệu cho mình.
Nhật Hồng (ghi)
Theo Dân trí
Tin mới nhất

Thí điểm đào tạo tiến sĩ định hướng ứng dụng nghề nghiệp
11:08:38 24/09/2018
ĐH Quốc gia TPHCM đang nghiên cứu Đề án Thí điểm tuyển sinh và đào tạo tiến sĩ định hướng ứng dụng nghề nghiệp cho hai ngành là Quản trị kinh doanh và ngành Quản lý giáo dục. Nếu triển khai, đây sẽ là chương trình đào tạo tiến sĩ định h...
Bạn đọc viết: Khổ vì vấn nạn “đồng phục”
11:05:29 24/09/2018
Là một phụ huynh có con, cháu đang tuổi đến trường, tôi cũng như bao người đều rất quan tâm đến các điều kiện học tập của con trẻ ở trường. Ai cũng muốn con em mình được học tập, sinh hoạt trong môi trường an toàn, lành mạnh, tiện nghi....
Đào tạo nghề tại Phần Lan: Học để trở thành ông chủ
11:01:40 24/09/2018
Ở một xã hội đề cao giáo dục, nơi mọi người đều được tạo cơ hội bình đẳng trong học tập, việc cạnh tranh tìm việc sau khi ra trường của sinh viên Phần Lan thường rất khắc nghiệt; và nhiệm vụ của các trường học tại đây là trang bị cho họ...
Khơi thông điểm nghẽn từ Luật GDĐH hiện hành
20:58:56 23/09/2018
Luật Giáo dục đại học là đạo luật đầu tiên điều chỉnh về giáo dục đại học, có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển giáo dục đại học Việt Nam, tạo ra những chuyển biến tích cực trong hệ thống giáo dục quốc dân nói chung...
Những người thầy thắp sáng hy vọng cho giáo dục thế giới
16:55:37 23/09/2018
Để những đứa trẻ nghèo hiểu rõ hơn về môn Tin học, thầy giáo ở Ghana đã tỉ mẩn vẽ lại giao diện Microsoft Word lên bảng đen.
Quy trình biên soạn, xuất bản sách giáo khoa
16:51:02 23/09/2018
Trước khi được phát hành khắp cả nước, sách giáo khoa được in thí điểm, dạy ở một số vùng miền trong 2 năm, sau đó chỉnh sửa, hoàn thiện.
Tiếng Anh trẻ em: Học từ vựng chủ đề thói quen buổi sáng
16:46:36 23/09/2018
Thói quen buổi sáng và hình thành thói quen học ngoại ngữ như một trong những hoạt động không thể thiếu của con mỗi buổi sáng thức dậy, như việc đánh răng mỗi sáng hay vệ sinh cá nhân hằng ngày. Video bài học dưới đây sẽ cung cấp từ vựn...
GS Hoàng Chí Bảo: Giảng viên đại học phải giảng dạy với tư cách nhà khoa học
16:32:05 23/09/2018
Giảng viên đại học phải giảng dạy với tư cách nhà khoa học, không chỉ biểu hiện ở bằng cấp, học vị, học hàm mà phải là người thực sự nghiên cứu, có công trình nghiên cứu ở lĩnh vực chuyên sâu mà mình g...
Quảng Nam: Khi thầy cô vùng cao kiêm thợ cắt tóc, gội đầu cho học sinh
14:11:22 23/09/2018
Bước vào khai giảng năm học mới, thầy cô vùng cao huyện Phước Sơn (Quảng Nam) tổ chức cắt tóc, gội đầu, tắm giặt, kêu gọi đóng góp sách vở, quần áo, chăm lo bữa ăn cho học sinh… Đó là những công việc không tên, thầm lặng của những thầy ...
Đắk Nông: Nhiều trường công chủ trương xã hội hóa hợp đồng giáo viên
14:07:55 23/09/2018
Nhiều năm liền lâm vào cảnh thiếu giáo viên các bậc học từ mầm non đến THCS, nhiều trường mầm non tại TX.Gia Nghĩa - Đắk Nông đã chủ trương hợp đồng với các giáo viên bằng nguồn xã hội hóa. Chủ trương này nhận được sự đồng thuận của đa ...
Khánh Hòa: Nghị lực đến trường của nam sinh "tí hon" 18 tuổi, nặng 20kg
14:04:26 23/09/2018
Nhiều người không khỏi xúc động trước nghị lực trong 9 năm qua của em Trương Hoàng Thiện, học sinh lớp 9/2 trường THCS Bùi Thị Xuân (TP Nha Trang, Khánh Hòa) dù em bị khuyết tật, bệnh xương thủy tinh bẩm sinh.
Hàng trăm sinh viên Sài Gòn mang trung thu ấm áp đến trẻ em vùng xa
13:57:18 23/09/2018
Hàng loạt sinh viên của nhiều trường ĐH tại TPHCM đã chuẩn bị các kế hoạch tổ chức làm lồng đèn và bánh trung thu cũng như nhiều hoạt động thiện nguyện nhằm giúp trẻ em vùng sâu, vùng xa có Tết Trung thu ấm áp...
Trung thu ấm áp với học sinh vùng lũ Mường Lát
13:53:01 23/09/2018
Nhiều ngày sau cơn lũ lịch sử quét qua, trường lớp bị tàn phá vẫn chưa kịp khắc phục, điều kiện học tập còn nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhưng các thầy cô giáo vẫn dành hết tình cảm để chuẩn bị cho các em học sinh một mùa trung thu ấm áp...
Học toán và giỏi toán
10:29:43 23/09/2018
Có nên học toán không là câu hỏi chắc chắn khiến nhiều người tròn mắt. Mà không tin cũng phải tin khi một số trường tài chính, ngân hàng đang toan tính bỏ hẳn toán cao cấp?!
GS Hồ Ngọc Đại: Tôi từng kiến nghị cần tặng sách giáo khoa, phát miễn phí cho học sinh lớp 1
10:25:25 23/09/2018
GS Hồ Ngọc Đại quan niệm, lớp 1 là lớp rất quan trọng. Nhà nước, nhân dân cần có quà cho trẻ lớp 1 để các em có sách mới, quần áo mới. Ông từng kiến nghị cần tặng sách giáo khoa , phát miễn phí cho trẻ lớp 1, coi đó là món quà đầu tiên ...
Nữ thủ khoa ngành Luật Trường đại học An Giang với những nỗ lực bứt phá
08:49:22 23/09/2018
Thủ khoa đầu vào của Trường đại học An Giang là một trong “những trái ngọt” mà Ngọc Minh gặt hái được sau khoảng thời gian “nỗ lực bứt phá”.
Thông tư 16 đã tác động mạnh đến lạm thu, từ nay muốn "ăn" cũng khó
08:40:47 23/09/2018
Việc ra đời Thông tư 16/2018/TT-BGDĐT nhằm tránh cho các cơ sở giáo dục lợi dụng hoạt động tài trợ để thu tiền phụ huynh học sinh dưới dạng ép buộc, cào bằng.
Lớp học miễn phí giữa lòng hồ thủy điện của sư thầy
06:44:20 23/09/2018
Mùa mưa, nước lòng hồ thủy điện Trị An dâng cao, cỏ cây bên bờ chết úng nên dân gọi mùa nước "thúi". Đường ngập, bè nổi trên hồ nên việc học hành cũng chòng chành theo con sóng.
Đào tạo nguồn nhân lực gắn với các chương trình đột phá của TPHCM
06:35:46 23/09/2018
Sáng 22-9, Học viện Cán bộ TPHCM đã khai giảng năm học mới 2018 - 2019 và trao học bổng tặng các sinh viên vượt khó, có thành tích xuất sắc trong học tập.
Bài 1: Xóa độc quyền sách giáo khoa
06:29:05 23/09/2018
LTS: Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình và sách giáo khoa (SGK) phổ thông ra đời với mục tiêu khắc phục những bất cập của giáo dục phổ thông hiện tại.
Bộ bí kíp giúp bạn học nhanh và nhớ sâu bất cứ thứ gì mà ai cũng nên biết
20:46:20 22/09/2018
Mỗi kì thi đến, bạn phải thức xuyên đêm học bài với một chồng sách vở và chi chít giấy nhớ. Đã đến lúc tạm biệt những mệt mỏi đó với các bí kíp ghi nhớ siêu hiệu quả sau đây.
NXB Giáo dục trả lời về nghi vấn lợi ích nhóm khi làm sách giáo khoa
18:54:51 22/09/2018
Tổng giám đốc Hoàng Lê Bách khẳng định làm sách giáo khoa là nhiệm vụ chính trị, không mang lại lợi nhuận mà còn "bị lỗ 40 tỷ mỗi năm".
Nữ hiệu trưởng đại học Mỹ gây ấn tượng khi nói sáu thứ tiếng
18:47:10 22/09/2018
Khả năng ngôn ngữ và vốn hiểu biết phong phú của tiến sĩ Astrid Tuminez được thể hiện trong video chào đón sinh viên.
Một phần năm giáo viên Mỹ phải làm nghề tay trái để kiếm sống
18:35:32 22/09/2018
Mức lương nghề giáo thấp buộc nhiều người xin làm thêm ở cửa hàng quần áo, đồ ăn nhanh ngoài giờ giảng.
Học tiếng Nhật: Tự tin giới thiệu bản thân chỉ sau hai phút
18:15:13 22/09/2018
Khi giao tiếp với một người Nhật Bản, làm sao để họ quan tâm và đồng ý kết bạn lâu dài? Hãy bắt đầu từ những bước đơn giản đầu tiên - học cách giới thiệu bản thân thật thông minh nhé!
Tiếng Anh trẻ em: Cách diễn đạt cảm xúc cực dễ hiểu
18:04:49 22/09/2018
Video bài học dưới đây cung cấp 5 từ vựng chủ đề cảm xúc kèm cấu trúc đơn giản giúp bố mẹ dạy con học tiếng Anh, đồng thời hiểu hơn về thiên hướng cảm xúc của con để từng bước giúp con phát triển.
Sách giáo khoa không thiết kế để học sinh viết vào sách?
17:56:52 22/09/2018
Giải thích về việc “SGK chỉ sử dụng được một lần”, ông Hoàng Lê Bách, Tổng Giám đốc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam khẳng định: “SGK không thiết kế để học sinh viết vào sách".
Người thầy đáng kính đã ra đi...
17:48:07 22/09/2018
Ngày 21/9, thầy giáo Huỳnh Văn Thế - Mang Thít, Vĩnh Long, được bệnh viện trả về gia đình với hy vọng có thể nhìn con gái lần cuối. Rồi học trò báo tin: Thầy đi rồi! Nhiều người không dám tin, bởi chỉ cách đây vài hôm thôi, giữa chiến đ...
400 suất học bổng cho học sinh giỏi vượt khó Hà Tĩnh
12:36:31 22/09/2018
GD&TĐ - Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh vừa tổ chức tặng quà, trao học bổng cho học sinh nghèo vượt khó học giỏi trên địa bàn thị xã Kỳ Anh.
Hà Tĩnh đạt 4 giải Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc
12:30:53 22/09/2018
Ban tổ chức Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh, thiếu niên, nhi đồng toàn quốc vừa công bố kết quả cuộc thi lần thứ 14 năm 2018, trong đó Hà Tĩnh có 4 giải pháp đạt giải, gồm 2 giải nhì, 1 giải ba và 1 giải khuyến khích.
NXB Giáo dục liên tục bù lỗ hàng chục tỉ để in SGK?
12:14:20 22/09/2018
Doanh thu từ SGK mỗi năm lên đến hàng nghìn tỉ nhưng NXB Giáo dục Việt Nam nói mỗi năm phải bù lỗ trên dưới 40 tỉ.
Lãnh đạo NXB Giáo dục: "Chúng tôi không muốn độc quyền, làm sách giáo khoa là nhiệm vụ chính trị"
12:08:16 22/09/2018
Những vấn đề "độc quyền", "tận thu", "SGK dùng một lần", "lãng phí nghìn tỉ"... đến khoản lỗ 40 tỉ đồng mỗi năm vì làm SGK được ông Nguyễn Đức Thái - Chủ tịch Hội đồng thành viên NXB Giáo dục trao đổi chi tiết với PV báo Lao Động.
Quảng Ngãi: Nam sinh lớp 12 được tuyên dương “Những tấm gương bình dị mà cao quý”
09:03:29 22/09/2018
Em Nguyễn Tấn Trãi (lớp 12C5, trường THPT số 1 Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi) là học sinh duy nhất trong số 25 cá nhân vừa được UBND tỉnh Quảng Ngãi tặng bằng khen "Những tấm gương bình dị mà cao quý". Đây là phần thưởng xứng đáng cho cậu...
Cô gái Thái Nguyên giành học bổng trăm triệu đồng của Chính phủ Canada
09:00:16 22/09/2018
Lương Thị Hà Trang (sinh năm 1996) đến từ Thái Nguyên mới đây nhận được học bổng toàn phần SEED (Scholarship and Educational Exchanges for Development) trị giá $9.000 CAN (tương đương 159 triệu đồng) trong chương trình trao đổi sinh viê...
Mỗi năm lỗ hơn 40 tỷ đồng tiền in sách giáo khoa?
08:54:55 22/09/2018
Ông Hoàng Lê Bách, Tổng Giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam cho biết, 3 năm trở lại đây, mỗi năm NXB lỗ hơn 40 tỷ đồng tiền in sách giáo khoa.
Vụ GV tố bị hiệu trưởng xúc phạm vì không phá thai: Sẽ kỷ luật hiệu trưởng về sai phạm quản lý
08:51:18 22/09/2018
UBND huyện Tư Nghĩa (tỉnh Quảng Ngãi) đã thành lập Hội đồng xét kỷ luật bà Phan Thị Hậu - Hiệu trưởng trường Mầm non Sao Mai. Đây là Hiệu trưởng liên quan đến đoạn ghi âm xúc phạm giáo viên vì không phá thai con thứ ba và bị giáo viên t...
Sách giáo khoa sẽ được thiết kế lại để sử dụng lâu dài
17:25:35 21/09/2018
Quan điểm của Bộ Giáo dục là sách giáo khoa cần được sử dụng, bảo quản tốt để có thể dùng lại khi cần thiết, tránh lãng phí.
Thành lập trường liên cấp Thực nghiệm Khoa học giáo dục
14:11:24 21/09/2018
Trường tiểu học, THCS và THPT Thực nghiệm Khoa học giáo dục là cơ sở công lập, cơ quan chủ quản là Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam.
Những gợi ý giúp trẻ trở thành người thích đọc sách
14:07:11 21/09/2018
Sẽ là sai lầm nếu bạn không đọc sách cho con hoặc cùng con ngay cả khi chúng đã học được cách đọc độc lập.