Mắc phải chứng lao khớp háng chạy chữa lâu ngày chưa khỏi, đi lại, sinh hoạt rất khó khăn, nhưng em Phạm Thị Linh (thôn Tri Lệ, xã Thạch Kênh, huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh) vẫn không bỏ cuộc, cố học thật giỏi để có ngày trở thành bác sỹ cứu người…
Nghiệt ngã
Hơn hai năm trước, cận ngày khai giảng năm học mới 2016-217, tôi tìm đến với Linh ở thôn Tri Lệ, xã Thạch Kênh, huyện Thạch Hà, Hà Tĩnh. Hôm ấy, cách ngôi trường đang rộn ràng tiếng trống, tiếng ca chừng mấy trăm mét, Linh ngồi lặng lẽ trước thềm nhà. Thân hình Linh tiều tụy, đôi chân, đôi tay gầy trơ, khẳng khiu như thanh củi khô. Linh yếu đến nỗi, phải cố lắm, em mới có thể đứng dậy để chào những người lạ mặt và bà con lối xóm. Đôi mắt Linh ngân ngấn lệ, chỉ chực hỏi mấy câu nước mắt đã tuôn trào, chảy ướt cả vạt áo.
Linh bật khóc trước tình cảnh nghiệt ngã của mình.
Nhà vốn nghèo nhất xóm, tất cả mọi việc từ thuế má, cưới xin, học hành của con đều trông chờ vào 2 sào ruộng lúa và tiền công làm phụ hồ của cả bố và mẹ. Từ ngày mất đi người mẹ cách đây tròn 1 năm 2 tháng, cuộc sống của gia đình Linh thực sự rơi vào chao đảo, sóng gió. Bố Linh, một người đàn ông chất phác giấu nỗi đau trong lòng, cố làm cả những việc của mẹ em để lại nhưng vẫn không kiếm đủ cái ăn cho 4 đứa con thơ dại. Thương bố vất vả, người anh trai đầu của Linh sinh năm 1997 đã phải bỏ học giữa chừng đi làm thuê kiếm tiền để nuôi 3 đứa em nhỏ.
Tất cả trong ngôi nhà lúc này chỉ còn hi vọng vào mỗi Linh, vì em là người nhanh nhẹn, học giỏi, được mến yêu nhất không chỉ ở xóm nghèo mà còn ở cả ngôi trường trung học cơ sở Nguyễn Thiếp quê em. Linh không thế quên được giây phút sinh tử của mẹ để rồi em quyết tâm trở thành một bác sỹ: “Mẹ con đau, quằn quại nhưng nhà nghèo bố và chúng con không lo được thuốc cứu chữa cho mẹ. Nhìn mẹ đau đớn rồi bỏ bố, chúng con ra đi, con đã tự hứa là con sẽ gắng học để trở thành bác sĩ, để có thể chữa bệnh cho những người có hoàn cảnh như mẹ con”.
Vậy mà, số phận thật nghiệt ngã đối với cô bé đáng yêu này. Mẹ mất được chừng năm tháng, vào tháng 11/2005 khi Linh chuẩn bị bước kỳ thi học kỳ 1 của năm học trước (lớp 8), trên đường tới lớp, em thấy nhói đau ở chân phải. Cơn đau cứ tăng dần cho đến lúc Linh không thể tự bước đi được nữa, phải ngồi bệt xuống đường.
Linh là một học sinh khá giỏi của trường với nhiều giấy khen…
Nhưng Linh buộc phải nghỉ học vì chân không thể đi lại được.
Nhận tin con bị đau không đi lại được, bố em đang đi phụ hồ đã nghỉ việc, chạy xe về đưa Linh tới trạm xá, rồi bệnh viện. Vừa mất đi người vợ được mấy tháng, lo sợ mất thêm đứa con gái ngoan hiền, nên người cha kiệt quệ đã chạy vạy vay mượn khắp nơi tức tốc đưa con gái ra Hà Nội chữa trị. Bệnh của Linh được xác định là lao khớp háng, cần ít nhất 120 triệu đồng để phẫu thuật, hút tủy mới có hi vọng cứu chữa cái chân đang dần bị liệt. Nhưng số tiền mà bố Linh vay mượn được chỉ đủ chi phí cho bố con em trụ lại ở Hà Nội chưa đầy một tháng.
Hết sạch tiền, anh Quân buộc phải đưa con gái về nhà tự điều trị bằng thuốc nam. Thầy cô, bạn bè xót thương đã đến nhà chở Linh tới trường hi vọng tinh thần, sự lạc quan sẽ giúp Linh có thêm niềm tin để chữa trị, chiến thắng được bệnh tật. Nhưng tình cảm, nguồn động viên của thầy cô không giúp được gì nhiều cho Linh khi bệnh tật của em ngày một nặng. Linh phải nghỉ hẳn ở nhà.
Phải nghỉ học, Linh đau lắm. Nghe tiếng trống vang lên từ trường, Linh muốn vứt bỏ ngay đôi nạng đặt tựa vào đôi chân đang sưng tấy lao ngay đến trường học. Linh không muốn bỏ học, không muốn dở dang với lời hứa với người mẹ quá cố “bằng mọi giá con không bao giờ bỏ học, con muốn trở thành bác sĩ để cứu người bị bệnh như mẹ″. Nhưng cái chân bệnh nặng đã ngăn mọi suy nghĩ của em…
Không gục ngã
Tình cảnh của bé Linh được Dân trí đăng tải đã khiến bao trái tim nhân ái xót thương, cảm động. Các nhà hảo tâm đã chung tay hỗ trợ với hi vọng một phép màu sẽ “giải cứu” Linh trước lưỡi hái của tử thần. Suốt gần 2 năm qua, anh Quân – người cha túng quẫn luôn quay quắt tìm cách cứu con gái – đã đưa con tới các bệnh viện ở Hà Nội: Lao phổi Trung ương, Việt Đức, Viện K để bắt đầu hành trình chữa trị.
Đã có những giây phút bố Linh nín thở chờ bác sĩ hội chẩn liệu con gái có mang trong mình chứng bệnh ung thư xương hay không. Nhưng người cha nhẹ nhõm hẳn khi các bác sĩ thông báo con gái chỉ mắc phải chứng bệnh lao khớp háng, chỉ phải phẫu thuật áp xe ở háng (lần 1), tiếp đó chờ đợi khi Linh trong 18 tuổi sẽ phẫu thuật thay khớp háng bằng khớp nhân tạo (lần 2) là có thể đi lại được bình thường.
Rồi Linh được phẫu thuật công đoạn thứ nhất. Ca phẫu thuật thành công mang lại niềm vui khôn xiết cho cả Linh và người bố ngày đêm chăm lo cho con gái. Những cơn đau quằn quại từng khiến đôi tay Linh tứa máu vì phải bám chặt vào thành giường, song cửa sổ đã giảm đi rất nhiều.
Điều khiến tôi thực sự cảm động là nghị lực phi thường của Linh. Suốt thời gian bị bệnh, Linh chưa bao giờ có ý nghĩ sẽ bỏ học. Cứ mỗi lần nghĩ về người mẹ yêu thương vì bệnh tật, vì không có tiền chạy chữa mà phải rời xa cả gia đình, Linh lại tự hứa lòng mình không được đầu hàng, phải cố lên. Linh lại tìm sách, tìm những câu chuyện vượt lên số phận để đọc. Niềm tin vượt qua bệnh tật cứ dày thêm.
Được tiếp thêm nghị lực, sau 1 năm rời ghế nhà trường để chữa bệnh, Linh đã quay trở lại trường. Mọi thứ rất khó khăn, đi lại vẫn phải chống nạng, nhưng bằng tất cả nghị lực, sự hỗ trợ tối đa của bố, đứa em trai, của thầy cô, năm học rồi Linh đã thi đậu vào lớp 10 trường THPT Nguyễn Đổng Chi (huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh).
Chúng tôi thăm lại Linh khi em đang trong lớp học. Một thoáng buồn trên khuôn mặt em, bởi nếu không có bệnh tật, lúc này Linh đã là nữ sinh lớp 12. Nhưng trên tất cả, Linh rất vui với việc được trở lại trường, được tiếp tục đi trên con đường ước mơ trở thành một bác sĩ.
Chân bị bệnh tật, phải gián đoạn việc học hành, nhưng Linh không gục ngã, không đầu hàng số phận. Linh đã trở lại trường để viết tiếp ước mơ đẹp của mình.
“Thật cảm động với em Linh, em là học sinh rất giàu nghị lực. Chỉ mỗi việc em Linh không đầu hàng số phận, vẫn tiếp tục đến trường theo học cũng đã là điều tuyệt vời, đáng trân trọng đối với em lắm rồi. Cũng vì thế mà chúng tôi, các thầy cô ở đây, các bạn trong lớp rất quý mến em, giúp đỡ, động viên em rất nhiều” – thầy Nguyễn Đức Hạnh, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Đổng Chi, người dẫn tôi tới tận lớp học thăm Linh bày tỏ.
Một chặng đường dài, chông gai còn phía trước đối với Linh. Nhưng tôi và các thầy cô của Linh đều tin với nghị lực tuyệt vời Linh sẽ không đầu hàng số phận, không gục ngã, em sẽ biến ước mơ trở thành bác sĩ cứu người thành sự thật.
Hà Phương
Theo Dân trí
Tin mới nhất
Nữ giảng viên trẻ với gánh nặng cơm áo, gạo tiền
07:57:13 13/10/2018
Giảng viên đại học là ước mơ của không ít người. Thế nhưng, khi bước vào nghề, nhiều giảng viên trẻ, sau giờ dạy trên lớp là nỗi lo tất bật cơm áo, gạo tiền
Sức sống con chữ giữa 'Rừng xà nu'
07:52:18 13/10/2018
Những giáo viên trường phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học Ðắk Choong phải nỗ lực từng ngày để dạy, và cả dỗ hơn 400 học sinh người dân tộc Giẻ Triêng vượt khó đến trường. Phóng viên Tiền Phong cảm nhận nghị lực của cô trò nơi đây như sứ...
1.000 phụ huynh Trung Quốc ở 'lều tình yêu' tiếp sức con vào đại học
07:48:04 13/10/2018
Khoảng 1.000 phụ huynh đưa con đến Đại học Thiên Tân, Trung Quốc, nhập học, đã ở lại "lều tình yêu" để hỗ trợ tân sinh viên trong những ngày đầu xa nhà bỡ ngỡ.
3 bài học sau “học kì quân đội” của doanh nghiệp công nghệ Việt
07:42:49 13/10/2018
Lãnh đạo Tập đoàn Công nghệ CMC đã tập trung tại một trường Sỹ quan để trải nghiệm 3 ngày cuộc sống người lính, rèn luyện tinh thần kỷ luật và ý chí vượt khó khăn của các chiến sĩ Việt Nam. Đây là lần đầu tiên, một tập đoàn dân sự đưa đ...
Xác minh thông tin trẻ mầm non phải ăn cơm gạo mốc
07:37:50 13/10/2018
Ngày 12/10, lãnh đạo UBND thị xã Phú Mỹ (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã yêu cầu cơ quan công an vào cuộc điều tra làm rõ sau khi phụ huynh tố thức ăn cho trẻ tại Trường mầm non Phú Mỹ không đảm bảo chất lượng.
Lò luyện tỷ phú thế giới: Nơi nhiều sinh viên tốt nghiệp chỉ 1 thời gian ngắn đã trở thành những người giàu có nhất hành tinh
21:05:16 12/10/2018
Quả không ngoa khi nhiều người nhận xét rằng Đại học Harvard chính là máy đẻ tỷ phú của thế giới!
230 thí sinh Việt tranh tài ở Junction- cuộc thi phần mềm lớn nhất EU
21:01:31 12/10/2018
Junction, cuộc thi lập trình được tổ chức vào tháng Mười một hàng năm tại Phần Lan, là sự kiện lớn nhất châu Âu của cộng đồng quốc tế dành cho các lập trình viên, nhà thiết kế và nhà kinh doanh trẻ đến từ khắp nơi trên thế giới Hackatho...
VNEN và Sách giáo khoa, trách nhiệm là của ai?
18:48:49 12/10/2018
Bộ Giáo dục đã có văn bản tiếp thu và giải trình một số nội dung liên quan đến việc thực hiện chính sách, pháp luật về xuất bản, in, phát hành sách giáo khoa...
Vì sao giáo viên Trung học cơ sở lại đang thừa nhiều nhất?
18:44:23 12/10/2018
Trước đây, hàng năm các trường cứ tuyển sinh và đào tạo đều đều, giáo sinh cứ ra trường là được phân công giảng dạy nên sau một thời gian đã dư thừa quá nhiều.
Ngăn ngừa và phòng chống bạo lực học đường chỉ mới nằm trên giấy
18:39:15 12/10/2018
Sau một năm triển khai chương trình phòng chống bạo lực học đường, các Sở Giáo dục và Đào tạo đã có kế hoạch triển khai, nhưng lại bê nguyên xi văn bản của Bộ.
Vụ Hiệu trưởng được bổ nhiệm thần tốc đã động đến Chủ tịch huyện
18:30:48 12/10/2018
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Bù Gia Mập xác nhận đã chỉ đạo Ủy ban Kiểm tra huyện vào cuộc để xác minh việc Hiệu trưởng được bổ nhiệm thần tốc.
Đang có một cuộc chiến không khoan nhượng giữa các trường
18:26:05 12/10/2018
Không ít giáo viên bức xúc “thao giảng kiểu này chẳng học được gì chỉ cái tổ cãi nhau mệt người”.
"Ngành y là ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương, ế là chuyện bình thường"
18:17:49 12/10/2018
Tâm sự nhiều hơn về cuộc sống của sinh viên ngành Y, Duy Văn mô tả, buổi sáng chúng em học tại bệnh viện, chiều học lý thuyết, tối đi trực.
Tất cả thầy cô giáo phổ thông lại phải làm sáng kiến kinh nghiệm
18:12:38 12/10/2018
Giáo viên mầm non, giáo viên phổ thông…trực thuộc các Phòng, Sở Giáo dục và Đào tạo thì bắt buộc phải làm đề tài/sáng kiến kinh nghiệm tất cả.
Phải làm rõ vụ đánh úp giáo viên, bổ nhiệm “không trong sáng” phó phòng
18:07:51 12/10/2018
Lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa yêu cầu huyện Hậu Lộc báo cáo việc điều chuyển giáo viên và bổ nhiệm “không trong sáng” Phó phòng Giáo dục và Đào tạo huyện này.
Học sinh Hải Phòng sáng tạo máy khuấy, đảo khí cho đầm nuôi thủy sản
18:02:43 12/10/2018
Nhóm học sinh Trường Trung học cơ sở Chu Văn An (Hải Phòng) sáng tạo ra máy khuấy, đảo khí cho đầm nuôi trồng thủy sản bằng năng lượng gió.
Cùng “Định hướng giáo dục trong tương lai”
17:58:29 12/10/2018
Sau khi tổ chức giáo dục Embassy Education của nhà sáng lập Thanh Bùi ra mắt tại Việt Nam vào ngày 10/10. Trong hai ngày 11 và 12/10 tại TP HCM, tổ chức này đã có Hội thảo giáo dục quốc tế SEED & SPARK SUMMIT, với chủ đề “Định hướng giá...
Hà Nội: Tổ chức Giải thưởng Nhà giáo tâm huyết, sáng tạo lần thứ 2
17:47:05 12/10/2018
Sở GD&ĐT Hà Nội phối hợp với Công đoàn ngành Giáo dục Hà Nội và trung tâm HOCMAI tổ chức xét chọn Giải thưởng "Nhà giáo Hà Nội tâm huyết, sáng tạo" lần thứ 2 năm học 2017-2018.
Đà Nẵng: Một trường mầm non phải hoàn trả tiền vận động mua điều hòa cho phụ huynh
17:42:57 12/10/2018
Theo kết luận của Thanh tra quận Ngũ Hành Sơn (TP Đà Nẵng), Trường Mầm non Ngọc Lan phải hoàn trả lại toàn bộ khoản tiền mua sắm, lắp đặt 8 máy điều hòa nhiệt độ cho cha mẹ học sinh của 4 lớp do vận động đóng góp trái quy định.
Gia Lai kiến nghị thêm chính sách đặc thù với giáo viên
17:31:53 12/10/2018
Cử tri ngành Giáo dục tỉnh Gia Lai kiến nghị cần có thêm chính sách đặc thù cho giáo viên dạy lớp ghép ở vùng khó khăn, tăng biên chế giáo viên...
Bồi đắp lòng nhân ái từ công tác chữ thập đỏ trường học
17:14:18 12/10/2018
Ngày 12/10, Hội Chữ thập đỏ TP.Hà Nội kết hợp với Thành đoàn, Sở Giáo dục & Đào tạo Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Chữ thập đỏ trường học 2017-2018 và nhiệm vụ năm học 2018 – 2019.
Hải Phòng: Dùng chứng chỉ tiếng Anh sai quy định vẫn được công nhận công chức?
17:10:30 12/10/2018
Ngày 12.10, tin từ Sở Nội vụ Hải Phòng cho biết, đợt thi công chức của TP. Hải Phòng vào tháng 5.2018 vừa qua, có gần 20 người vẫn chưa có quyết định tiếp nhận vì còn phải chờ xác minh chứng chỉ tiếng Anh có đúng quy định hay không.
Học sinh tiểu học chia sẻ điều muốn nói với giáo viên
17:06:07 12/10/2018
Một giáo viên tiểu học chia sẻ rằng cô muốn tìm hiểu thêm về những suy nghĩ của các em nhỏ, cô đã nghĩ ra một nhiệm vụ, yêu cầu các em nhỏ hãy viết lên những suy nghĩ của mình một cách đơn giản và thành thật nhất.
Nâng cao hiệu quả công tác Chữ thập đỏ trong trường học
16:49:48 12/10/2018
Tại hội nghị Tổng kết công tác Chữ thập đỏ trường học năm học 2017-2018 do Sở Giáo dục và Đào tạo, Hội Chữ thập đỏ, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Hà Nội phối hợp tổ chức ngày 12/10, nhiều đại biểu khẳng định: Hoạt động ...
ĐH Quốc gia TP.HCM: Sinh viên phải đạt tối thiểu 450 TOEIC khi tốt nghiệp
16:43:54 12/10/2018
Từ khóa tuyển sinh năm 2018, ĐH Quốc gia TP.HCM chính thức áp dụng chuẩn ngoại ngữ theo quy định mới.
Chọn trường quốc tế hoàn toàn hay song ngữ sau Nghị định 86?
16:39:46 12/10/2018
Xu hướng đầu tư cho việc học tập của trẻ thông qua dịch vụ giáo dục chất lượng cao đang phát triển vô cùng mạnh mẽ tại TP.HCM.
Chủ đề cuộc thi viết thư quốc tế UPU năm 2019: “Hãy viết một bức thư về người hùng của em”
16:35:36 12/10/2018
Cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU lần thứ 48 (năm 2019) có chủ đề: “Hãy viết một bức thư về người hùng của em” (Tiếng Anh: Write a letter about your hero). Trong thông báo của mình gửi tới các quốc gia thành viên, Liên minh Bưu chính Thế gi...
Giáo viên trường nghề phải học nghiệp vụ sư phạm từ 320 - 400 giờ
15:56:17 12/10/2018
Theo đó, giáo viên trình độ trung cấp phải học 320 giờ, trong đó lý thuyết 98 giờ, thực hành - thảo luận - bài tập 207 giờ và thi/kiểm tra 15 giờ. Ở trình độ CĐ, thời gian học là 400 giờ với lý thuyết là 107 giờ, thực hành - thảo luận -...
Kiểm tra đột xuất hoạt động dạy thêm học thêm, tư vấn du học
15:53:01 12/10/2018
Sở GD-ĐT TP.HCM thông tin kế hoạch tổ chức kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm, tư vấn du học.
Nội trú - góc khuất sau cổng trường: 'Nhập ngũ'
15:50:18 12/10/2018
Môi trường học đường tưởng quen nhưng lạ, tưởng biết nhưng không. Đích thân làm quản nhiệm tại một số trường THPT nội trú ở TP.HCM, phóng viên Thanh Niên sẽ gửi đến bạn đọc những câu chuyện đầy bất ngờ...
Không nên gượng ép tiết học ngoài nhà trường
15:44:15 12/10/2018
Không phải kiến thức, môn học nào cũng có thể tổ chức tiết học ngoài nhà trường và không thể khoán trắng cho đơn vị phối hợp... là những ý kiến đóng góp tại tọa đàm chia sẻ kinh nghiệm tổ chức tiết học ngoài nhà trường do Sở GD-ĐT TP.HC...
Cấp học bổng cho giáo viên học về liêm chính
15:38:17 12/10/2018
Giáo viên có thể nhận học bổng toàn phần để tham gia khóa học về liêm chính đầu tiên tại Việt Nam.
Thi THPT quốc gia 2019: Sẽ khắc phục một số câu hỏi quá khó trong đề thi
15:14:58 12/10/2018
Khắc phục việc nội dung đề thi có một số câu quá khó, đảm bảo đề thi phù hợp hơn với tính chất của Kỳ thi THPT quốc gia và thời gian làm bài của thí sinh.
Hà Nội: “Chốt" đơn vị trúng thầu sữa học đường sau 45 ngày
15:11:11 12/10/2018
Hiện có 3 đơn vị là Vinamilk, một công ty con của TH True milk và công ty Thịnh Anh chính thức tham gia đấu thầu Chương trình Sữa học đường của Hà Nội.
Giáo dục kỹ năng sống: Sự chuyển mình mạnh mẽ về môi trường văn hoá học đường
15:06:48 12/10/2018
Giáo dục kỹ năng sống là một yêu cầu quan trọng, đảm bảo giáo dục toàn diện học sinh, sinh viên hội nhập quốc tế, trao cơ hội đảm bảo cơ hội thành công cao hơn.
Tuyển sinh lớp 10 Hà Nội: Chỉ công bố đề thi tham khảo những môn mới
15:02:57 12/10/2018
Phó giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết, trong tháng 10 này, Sở sẽ công bố đề thi tham khảo một số môn thi vào lớp 10 THPT. Theo đó, chỉ những môn thi mới bổ sung sẽ có đề thi tham khảo.
Ngôi làng có hàng trăm giáo sư, tiến sĩ
14:59:38 12/10/2018
Hiếm có một làng quê nào lại có tới 18 người đỗ đầu trong các kỳ thi qua các triều đại phong kiến Việt Nam. Không chỉ vậy, đã có hàng trăm người được phong học hàm, học vị giáo sư, tiến sĩ và đỗ thạc sĩ. Đó là làng Nguyệt Viên nằm bên b...
Những cặp từ vựng Tiếng Anh dễ gây nhầm lẫn nhất
14:54:27 12/10/2018
Củng cố vốn từ vựng Tiếng Anh của bạn thêm một chút với các cặp từ mà đôi khi người bản ngữ cũng nhầm lẫn nào!
Trường ĐH nâng lương tối thiểu cho tiến sĩ lên 25 triệu đồng/tháng
14:31:39 12/10/2018
Trường ĐH FPT sẽ trả lương tối thiểu cho giảng viên, nghiên cứu viên có học vị tiến sĩ là 25 triệu đồng/ tháng.
5 năm, ngân sách cho giáo dục tăng 92.500 tỷ đồng
14:25:56 12/10/2018
Từ năm 2013 đến nay, quy mô chi ngân sách cho giáo dục luôn tăng về số tuyệt đối, từ 155.604 tỷ đồng năm 2013 đến 248.118 tỷ đồng năm 2017.
Đắk Nông: Chưa đủ tuổi, không bằng lái, học sinh vẫn vô tư đi xe máy đến trường
12:46:46 12/10/2018
Nhiều học sinh tại các trường THPT trên địa bàn thị xã Gia Nghĩa (Đắk Nông) chưa đủ tuổi, không giấy phép lái xe (GPLX) vẫn vô tư điều khiển xe máy đến trường. Đặc biệt, vào thời điểm tan học, nhiều học sinh vi phạm không đội mũ bảo hiể...
Tầm quan trọng của chứng chỉ Cambridge Assessment English
12:37:54 12/10/2018
Cambridge English là chứng chỉ tiếng Anh được công nhận toàn cầu, có giá trị vĩnh viễn giúp người học phát triển kỹ năng đọc, viết, nghe và nói chuyên sâu.
