Máy móc, công thức, rập khuôn, ngại thay đổi, động não… là thực tế hiện nay của không ít giáo viên. Công việc dạy học cần những phá cách, sáng tạo, thay đổi nhất nhiều người thầy lại cuộn mình trong “chiếc vỏ an toàn”.
Các tiết dự giờ “cứng” hơn cả diễn kịch mà ở đó thầy trò dạy học như một thiết bị được lập trình sẵn, chỉ chờ công tác tắt bật là một hình ảnh quá quen thuộc trong giáo dục. Người này đi “bê” của người kia, các tiết dự giờ công thức, máy móc này được “di căn” không ngừng nghỉ.
Các giờ học mẫu này cũng thường được đánh giá trò giỏi, ngoan, nề nếp… và tiếp tục nhân rộng đến các thầy cô, các trường lớp khác. Thầy cô miệt mài tập duyệt, luyện trò rồi cả người chấm dự giờ làm như lập trình, quên mất việc tự hỏi, tự chất vấn rằng điều đó có thật sự cần thiết, có mang lại lợi ích gì.
Các tiết dự giờ, giáo viên “nắn” học sinh răm rắp như một cái máy (Ảnh cắt từ clip)
Cũng có nhiều ý kiến nói rằng, sự máy móc cứng nhắc đó chỉ diễn ra ở các tiết dự giờ, khi có kiểm tra, đánh giá. Nhưng không, tư duy máy móc, cứng nhắc dường như ăn sâu vào mọi hoạt động, mục tiêu dạy học của nhiều giáo viên. Đầu năm học, không ít phụ huynh khổ sở vì tư duy đồng phục của cô giáo khi cô yêu cầu đến cái tẩy, cái gọt chì cũng phải… đồng loạt. Những thứ này không ai kiểm tra, đánh giá giáo viên hết nhưng chính bản thân người thầy muốn hàng chục em như một, yêu thích sự nề nếp, chỉn chu thái quá.
Trong lớp, nhiều giáo viên “mát lòng” khi học trò ngoan ngoãn, không ngọ nguậy, răm rắp gọi dạ bảo vâng… Sự thật rằng, không ít vụ cô giáo bạo hành trẻ chỉ vì các em không đáp ứng được “chuẩn” của cô giáo đặt ra. Người thầy không chấp nhận mình khác đi và càng không chấp nhận học trò khác đi.
Một quản lý ngành giáo dục cấp Bộ chia sẻ, việc đổi mới, đưa những phương pháp dạy học tiến bộ vào gặp một trong những rào cản lớn là sự “đóng khuôn” của giáo viên. Nói chung giáo viên rất thích những lối mòn quen thuộc, họ lựa chọn và thao tác theo khuôn mẫu mà không cần biết điều đó có phù hợp, có hiệu quả hay không.
Rất nhiều người dốc sức làm cho tiết dạy tròn vành vạch hay vuông vắn nghiêm túc nhưng lại không cần biết mình làm như vậy được gì? Học trò được thụ hưởng như thế nào? Cần làm gì để tốt hơn? Khi họ máy móc thì cũng dễ quên đi mục tiêu quan trọng nhất trong giáo dục là họ trò cần được tin tưởng, được trao nhiệm vụ để thể hiện khả năng, năng lực.
Ông kể câu chuyện có bóng dáng rất nhiều người thầy. Giáo viên dẫn dắt bài học: “Hôm nay lớp chúng ta sẽ học bài về đức tính cần kiệm, mời các em nghe bài hát, sau đây là phát biểu cảm tưởng về bài hát” rất trơn tru, trôi chảy, khuôn mẫu. Thế nhưng, khi đầu bật nhạc thì học trò không chú ý, các em đùa nghịch, cười giỡn, nói chuyện với bạn. Khi hỏi thì các em trả lời chung chung, bài hát rất hay, rất ý nghĩa, hay ý nghĩa thế nào thì không giải thích được. Tiết học chứ trôi qua một cách lãng phí như vậy.
Trong khi, nếu giáo viên chịu tư duy, chỉ cần thay đổi một chút là hiệu quả khác hẳn. Cũng cách làm đấy, cô chỉ cần yêu cầu giáo viên hãy chuẩn bị sẵn bút vở, nghe bài hát và ghi lại các từ thể hiện đức tính cần kiệm thì học sinh đã được trao nhiệm vụ, nhận trách nhiệm trong giờ học và chất lượng giờ học sẽ cải thiện rất nhiều.
Cũng xin nhắc lại câu chuyện được TS Nguyễn Thu Huyền kể lại tại hội tọa đàm giáo dục gần đây. Khi tập huấn cho giáo viên tiểu học ở TPHCM, bà Huyền yêu cầu các nhóm nêu ý tưởng, suy nghĩ về chủ đề đặt ra. Ngay lập tức bà nhìn thấy hình ảnh: tất cả giáo viên, ở tất cả các nhóm cùng là một động tác là trải giấy lên bàn, gấp ghép giấy lại nhằm tạo những hàng thẳng để viết cho thẳng hàng. Trong khi, cái cần là ý tưởng, không ai chấm điểm cho sự “ngay hàng thẳng lối” của thầy cô hết.
Theo TS Thu Huyền, giáo viên với tư duy gấp giấy thì trong lớp học, sẽ dạy cho trẻ tư duy gấp giấy. Tư duy đó bóp nghẹt sự sáng tạo, tư duy, dám làm khác đi của đứa trẻ.
Giáo viên máy móc, công thức sẽ tiếp tục “cắt gọt” , bóp nghẹt sự sáng tạo của học trò
Một giáo viên dạy Văn kể, khi đề cập đến nhiều vấn đề như nghiên cứu khoa học, đổi mới phương pháp dạy học… rất nhiều đồng nghiệp luôn khước từ, đùn đẩy với lý do “họ không làm được”. Họ khước từ với tâm lý chờ ai đó làm rồi mình… làm theo. Thế nên, dù là người có nhiều phương pháp dạy học đổi mới tích cực nhưng thầy khá e dè trong việc chia sẻ với đồng nghiệp. Không phải nhỏ nhen mà thầy lo ngại nhiều giáo viên bê nguyên viên về “đúc ý nguyên” ở lớp, ở học sinh mình. Trong khi, năng lực học sinh và điều kiện, hoàn cảnh từng nơi không giống nhau, đưa y chang về áp dụng có khi là thảm họa.
Giáo viên đang có những ràng buộc, có những yêu cầu máy móc từ trên đổ xuống, họ rất cần một không gian cho sự bay bổng và sáng tạo. Nhưng thay vì cuộn mình trong vỏ bọc an toàn, lạc hậu, mỗi người thầy cần tận dụng mọi cơ hội, không gian để để thăng hoa với công việc kỹ sư tâm hồn.
Nói như cô giáo dạy Văn trên, cô ước tất cả mọi người thầy đều sẽ đọc cuốn sách Totto Chan – Cô bé ngồi bên cửa sổ để thật sự hiểu rằng bản thân mình khác biệt và mỗi học trò đều khác biệt. Dạy học trước hết là công việc của sáng tạo. Giáo viên dám thay đổi thì học sinh sẽ thay đổi. Giáo viên sáng tạo sẽ có những học trò sáng tạo.
Hoài Nam
Theo Dân trí
Tin mới nhất
5 năm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục mầm non - Bài 1: Bước chuyển mình quan trọng
16:33:14 18/10/2018
Sau 5 năm triển khai Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, giáo dục mầm non đã phát triển nhanh chóng cả về quy mô, số lượng và chất lượng, nhưng cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.
Ra mắt Tổ chức Giáo dục Embassy Education tại Việt Nam
15:32:28 18/10/2018
Hệ thống giáo dục Embassy Education là một trong những dự án của Project Zero (PZ) thuộc Trường chuyên ngành giáo dục sau đại học, ĐH Harvard lựa chọn để nghiên cứu.
GS Hồ Ngọc Đại: "Trong giáo dục không có kiểu phạt học trò tát nhau đến sưng má"
15:27:07 18/10/2018
GS Hồ Ngọc Đại phản đối cách giáo dục bằng đòn roi và không chấp nhận kiểu trừng phạt học sinh bằng bạo lực, nhất là hành vi bắt học sinh tự tát vào mặt nhau.
Những xu hướng lập trình phổ biến trong năm 2018
13:34:36 18/10/2018
Python, Javascript phổ biến hơn cả; Go hứa hẹn là ngôn ngữ tiềm năng của tương lai; hệ điều hành Android chiếm ưu thế trong lập trình mobile.
Giấc mơ miễn phí đại học chưa thành của Mỹ
13:31:12 18/10/2018
Các chương trình miễn học phí cho giáo dục bậc cao hiện vẫn chỉ diễn ra ở từng địa phương hoặc từng bang, tồn tại nhiều bất cập.
Học sinh lớp 1 Trung Quốc phải viết báo cáo khoa học 12 trang
13:26:53 18/10/2018
Phụ huynh cho rằng giáo viên giao bài tập quá nặng, khiến họ phải làm giúp và trẻ không học được điều gì.
Giáo dục đại học Việt Nam đáp ứng như thế nào với vấn đề thất nghiệp?
12:36:53 18/10/2018
Ở Việt Nam, mặc dù tỷ lệ biết đọc biết viết rất cao, song tình trạng thiếu hụt nhân lực lành nghề là một vấn đề dai dẳng và giáo dục trong đó có giáo dục đại học không phù hợp.
Cô thủ khoa quê Lạng Sơn ước mơ được về xây dựng quê hương
08:45:11 18/10/2018
Bí quyết để trở thành thủ khoa xuất sắc của cô gái Lạng Sơn đó là không ngừng cố gắng, phấn đấu, luôn cầu tiến để có thể đạt được kết quả tốt nhất.
71 sinh viên trường Luật có thể bị buộc thôi học
08:42:03 18/10/2018
Do có kết quả học tập yếu kém, 71 sinh viên của Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh có thể bị buộc thôi học.
Ai phải chịu trách nhiệm khi giáo viên vừa thừa vừa thiếu?
08:38:02 18/10/2018
Lãnh đạo Bộ Giáo dục cho biết, thời gian tới, các địa phương chủ động rà soát, sắp xếp lại các điểm trường, biên chế giáo viên phù hợp.
Phụ huynh tố cô giáo đánh xuất huyết vùng kín bé trai 3 tuổi: Kết quả xác minh thế nào?
08:34:25 18/10/2018
UBND huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng) vừa có kết luận vụ phụ huynh bức xúc tố cô giáo trường Mầm non Liên Am đánh xuất huyết vùng kín bé trai 3 tuổi.
Chuyện không nhỏ
08:21:58 18/10/2018
Nhờ công nghệ, mà giờ đây phụ huynh học sinh và giáo viên chủ nhiệm đã thuận tiện hơn trong trao đổi với nhau về tình hình của các con ở lớp, ở trường; cập nhật những thông tin, thông báo từ nhà trường, từ cô giáo.
Loay hoay chuyển đổi giáo viên ở Thanh Hóa
07:10:08 18/10/2018
Bộ GD&ĐT quy định giáo viên điều chuyển xuống dạy tiểu học, mầm non phải có văn bằng 2. Tuy nhiên, việc triển khai bồi dưỡng cho giáo viên ở Thanh Hóa chưa thực hiện được
Hà Tĩnh: Ước mơ nhỏ bé của “người mẹ hiền” 20 năm cắm bản trồng người
07:04:15 18/10/2018
Có thừa nhiệt huyết, niềm thương với lũ trẻ người Chứt ở bản Rào Tre, nên trước những thiếu thốn của lũ trẻ dân tộc Chứt, nhiều lúc cô giáo Hoàng Thị Hương đã lặng thầm bật khóc. Có những ước muốn nhỏ bé, giản dị của cô nếu thành sự thậ...
Hà Tĩnh: Vụ sinh viên Học viện Hậu Cần bị trả về vì "thận lạc chỗ": Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh nói gì?
07:00:46 18/10/2018
Liên quan đến vụ việc nam sinh viên trường Học viện Hậu cần bị trả về sau 1 tuần nhập học vì "thận lạc chỗ", Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Tĩnh cho biết, tại cơ sở quy trình kiểm tra sức khỏe đã làm theo đúng quy định, hiện không thể khẳng...
Giải pháp để nhà vệ sinh không còn ám ảnh học trò
06:55:49 18/10/2018
Quan trọng nhất là nhà trường phải giáo dục ý thức học sinh trong việc bảo vệ môi trường nói chung và khu vệ sinh nói riêng.
Phân biệt 'who' và 'whom'
06:53:36 18/10/2018
Trong câu hỏi "... is this film about?", bạn có biết từ cần điền là "who" hay "whom"?
Đêm dài tự học tại thư viện của cô gái sinh viên y khoa
06:46:45 18/10/2018
18h30 hàng ngày, Phạm Thị Hà lại đi từ nhà trọ đến thư viện cách vài cây số để tự học thêm, bất kể mưa nắng.
Chương trình phổ thông mới: Điểm số không nên trở thành một cuộc đua
21:14:44 17/10/2018
Tổng chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới cho rằng để chương trình mới thành công, cần có nhiều sự thay đổi.
Giáo viên nước ngoài kém chất lượng tràn vào châu Á dạy tiếng Anh
20:55:36 17/10/2018
Các chuyên gia giáo dục Australia lo ngại nhiều giáo viên nước ngoài kém chất lượng được thuê dạy tiếng Anh ở các quốc gia châu Á như Việt Nam, Trung Quốc sẽ kéo theo hệ lụy.
Thấy con có năng khiếu, mẹ nên cho con học 5 loại nhạc cụ này càng sớm càng tốt
19:57:04 17/10/2018
Theo các nghiên cứu khoa học thì học chơi nhạc cụ là một trong những cách tốt nhất để giúp trẻ phát triển trí tuệ.
Khoảng 40% học sinh tiểu học được học từ 4 tiết tiếng Anh/tuần
18:57:59 17/10/2018
Tính đến năm học 2017 - 2018, chương trình tiếng Anh 10 năm đã triển khai tại 63 tỉnh thành, với trên 90% học sinh các lớp 3, 4, 5 và khoảng 40% trong đó học từ 4 tiết/tuần trở lên.
Tầm quan trọng của chứng nhận NEASC và CIS đối với trường quốc tế tại Việt Nam
18:53:21 17/10/2018
New England Association of Schools and Colleges (NEASC) và Council Of International Schools (CIS) là 2 tổ chức kiểm định giáo dục danh giá, uy tín và có lịch sử lâu đời trên thế giới.
Đề nghị chia sẻ dữ liệu tuyển sinh
18:50:20 17/10/2018
Để thực hiện luật giáo dục nghề nghiệp và đề án 'Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018 - 2025', Bộ LĐ-TB-XH mới đây tiếp tục gửi công văn tới Bộ GD-ĐT đề nghị xây dựng hệ thống c...
Cha mẹ dạy gì cho con?: Dạy theo cách… không dạy gì hết
18:46:43 17/10/2018
Hãy dạy con bằng cuộc sống, cách sống của mình. Dạy con bằng cách... không dạy gì hết. Cha mẹ tìm ra chính mình, thì sẽ luôn yên tâm khi dạy con mình. Đó là chia sẻ của ông Giản Tư Trung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu giáo dục IRED.
'Em mong tiếp tục trải nghiệm những tiết học sáng tạo'
18:42:29 17/10/2018
Tham gia một tiết học sáng tạo, học sinh Trường THCS Lê Quý Đôn (TP.HCM), hào hứng cho biết: Không chỉ học để hiểu kiến thức mà chúng em còn biết những kiến thức được sử dụng như thế nào. Chúng em mong thầy cô tiếp tục tạo điều kiện để ...
Công nhận văn bằng: Chặt quá thành phiền phức
18:38:29 17/10/2018
Sau một số lùm xùm về bằng cấp do cơ sở đào tạo nước ngoài cấp của cán bộ quản lý nhà nước, việc công nhận văn bằng trong nước càng được kiểm soát chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, vì quá lo lắng 'lọt lưới' các trường hợp bằng dởm mà nhiều người...
Đào tạo nghề phải đúng với địa chỉ sử dụng
18:33:31 17/10/2018
Tại Hội thảo 'Kết nối doanh nghiệp với các trường đào tạo nguồn nhân lực', ông Nguyễn Văn Lâm, Phó giám đốc Sở LĐ-TB-XH TP.HCM, chia sẻ: Hình thức phổ biến và hiệu quả nhất là doanh nghiệp 'đặt hàng' các trường đào tạo, để sản phẩm đào ...
Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch: Mức học phí cao nhất 23,6 triệu đồng/năm
18:29:48 17/10/2018
Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch vừa có quyết định ban hành mức học phí năm học 2018 - 2019. Theo đó, mức học phí cao nhất là 23,6 triệu đồng/năm.
Kiểm tra kiến thức lịch sử theo kiểu mới
18:27:08 17/10/2018
Học sinh Trường THPT Long Thới (huyện Nhà Bè, TP.HCM) hào hứng với việc làm bài kiểm tra môn lịch sử theo kiểu mới: vẽ sơ đồ tư duy kiến thức, thiết kế brochue, poster...
“Cô giáo quỳ” là 1 trong 7 vụ giáo viên vi phạm trong năm học 2017 – 2018 ở Long An
18:11:46 17/10/2018
Theo Sở Giáo dục – Đào tạo tỉnh Long An, trong năm học 2017 – 2018 toàn tỉnh có 7 trường hợp giáo viên vi phạm qui định của ngành đã bị xử lý, trong đó có trường hợp “Cô giáo quỳ xin lỗi cha mẹ học sinh” xảy ra ở Trường Tiểu học Bình Ch...
Hiệu quả từ dạy học theo chủ đề tích hợp, liên môn
17:06:11 17/10/2018
Dạy học theo chủ đề tích hợp, liên môn được xem là một trong những giải pháp để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục. Thời gian qua, nhiều giáo viên đã áp dụng phương pháp dạy học theo chủ đề tích hợp và vận dụng kiến thức liên môn, mang...
Chàng trai lớp 10 nhận học bổng gần 300 triệu đồng luyện thi bằng Tú tài Mỹ
17:01:24 17/10/2018
Gây ấn tượng mạnh với hội đồng tuyển sinh ở phần phỏng vấn, Lê Minh Chí, học sinh lớp 10 tại Hà Nội đã nhận được học bổng gần 300 triệu đồng cho chương trình Luyện thi bằng Tú tài Mỹ - IvyPrep K12.
Sinh viên Việt Nam tổ chức trò chơi dân gian ở Hawaii
15:04:50 17/10/2018
Trẻ em Việt Nam ở Hawaii và sinh viên quốc tế đã trải nghiệm trò ô ăn quan, chơi chuyển, cướp cờ... tổ chức trong khuôn viên đại học.
Ứng dụng công nghệ vào dạy tiếng Anh thế nào cho hiệu quả
15:02:00 17/10/2018
Các bài học trực tuyến giúp học viên tăng cơ hội tiếp xúc Anh ngữ, có nhiều thời gian tự học, bên cạnh việc tiếp thu bài giảng ở lớp.
Thiết kế bài học tiếng Anh qua STEAM
14:56:39 17/10/2018
Học sinh thực hành thí nghiệm khoa học về ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu… dễ dàng ghi nhớ các từ vựng học thuật trong tiếng Anh.
Hội thảo về bí quyết kinh doanh của người Do Thái
14:48:54 17/10/2018
Học viên sẽ được tìm hiểu mô hình kinh doanh hiệu quả, nâng cao kỹ năng bán hàng để vận dụng vào hoạt động thực tế, chuẩn bị khởi nghiệp.
Ông bố Đài Loan gây tranh cãi vì xé vở bài tập của con
14:46:27 17/10/2018
Không thỏa thuận được với giáo viên về việc giảm khối lượng bài tập về nhà, Lin đã cho con trai chuyển trường.
Ngân sách chi cho giáo dục tăng thế nào 5 năm qua?
14:41:23 17/10/2018
Tỷ lệ ngân sách Nhà nước dành cho giáo dục đào tạo luôn giữ 20%, nhưng số tiền chi đã tăng 92.500 tỷ đồng trong 5 năm qua.
Gần 200 giáo viên mất việc sẽ được trả 2,3 tỷ đồng đóng bảo hiểm
14:38:02 17/10/2018
Sau thời gian dài khiếu nại, hơn 180 giáo viên, nhân viên hành chính ở Thanh Hóa sẽ được hoàn trả tiền bảo hiểm "đóng thay" UBND huyện.
Học tiếng Anh: Cách dùng Đại từ sở hữu và Tính từ sở hữu chuẩn nhất!
14:13:08 17/10/2018
Đại từ sở hữu và tính từ sở hữu là hai loại từ được dùng hàng ngày trong tiếng Anh. Làm thế nào để phân biệt được chúng? Câu trả lời nằm trong bài viết hữu hiệu này.
“Thiên đường văn chương” của New Zealand trong mắt du học sinh Việt
14:05:17 17/10/2018
Vốn mê đọc sách từ nhỏ nên khi có cơ hội học tập tại Dunedin (thành phố đầu tiên và duy nhất của New Zealand được Unesco công nhận là thành phố văn chương của thế giới, năm 2014) cậu bạn Bùi Nguyễn Tường Lân – du học sinh Việt ngành Kho...
Chàng kỹ sư tương lai và những sáng chế “âm thầm”
09:47:36 17/10/2018
“Những máy móc này không giống những sản phẩm mà tôi dày công làm ra, nó chưa một lần giật giải thưởng, cũng không rình rang trên thị trường. Nhưng nếu hỏi tôi tự hào về thành quả nào nhất trong hành trình sáng chế của mình, tôi sẽ trả ...
