Từ thực tế dạy văn hiện nay, các giáo viên, chuyên gia xây dựng chương trình mới đều khẳng định cần phải thay đổi với những mục tiêu rõ ràng, gần gũi và thiết thực với người học hơn.
Một tiết học văn từ cuộc sống của HS Trường THPT Bùi Thị Xuân (TP.HCM) – ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH
“Ăn nhưng không cảm nhận vị ngon”
Một giáo viên (GV) dạy văn tại Hà Nội cho hay, chương trình môn ngữ văn cấp THPT nặng về kiến thức, thiếu những nội dung gắn với đời sống của người học khi tiếp cận văn bản. Ví dụ, chương trình ngữ văn (chuẩn) lớp 10 có 105 tiết/năm học và chương trình nâng cao là 140 tiết/năm. Trong đó, số tiết luyện tập thực hành ở chương trình chuẩn chỉ chiếm hơn 14%, còn chương trình nâng cao là hơn 15%. Mục tiêu của môn ngữ văn không xác định rõ được việc các em học văn để làm gì, thiếu hẳn việc trang bị những kỹ năng vận dụng kiến thức để các em bước vào cuộc sống.
Tại một hội thảo cấp quốc gia về dạy học môn ngữ văn trong trường phổ thông do Bộ GD-ĐT tổ chức, GS Lê A, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, chỉ ra rằng: nhiệm vụ quan trọng nhất của dạy học làm văn là làm sao học sinh (HS) trau dồi được năng lực tạo lập các văn bản cần thiết cho cuộc sống một cách hiệu quả. Tuy nhiên, theo GS Lê A, tổng cộng cả 2 lớp ở cấp THPT chỉ có 5/94 tiết dành cho dạy học nói trong bộ sách ngữ văn theo chương trình hiện hành. Xem ra chúng ta đã quá xem nhẹ việc trang bị cho các HS năng lực nói trong hoạt động giao tiếp.
PGS Bùi Mạnh Hùng, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, cũng cho rằng việc giảng dạy văn học hiện nay vẫn nặng về giảng giải nội dung tác phẩm, lịch sử văn học và tác giả; dạy học tiếng Việt vẫn tập trung vào cấu trúc ngôn từ. Chương trình quy định chi tiết nội dung cho từng cấp học và lớp học, chi tiết từng tác giả và tác phẩm… “Miếng cơm đã được nhai sẵn”, HS chỉ việc “đưa vào miệng”. Do vậy, các em được ăn nhưng không cảm nhận được vị ngon của món ăn.
Mục tiêu hàng đầu là rèn luyện kỹ năng giao tiếp
PGS Bùi Mạnh Hùng cho rằng, phải xác định mục tiêu căn bản và đặc thù của môn ngữ văn trong trường phổ thông. Đó là môn học giúp HS rèn luyện kỹ năng giao tiếp.
Theo PGS Bùi Mạnh Hùng, nếu mục tiêu rèn luyện kỹ năng giao tiếp của môn ngữ văn không đạt được thì không có hy vọng thành công cho bất cứ mục tiêu nào. HS phải có kỹ năng và hứng thú đọc thì qua hoạt động đọc đó, văn học mới thực sự có tác động với người học. “Nếu không giúp HS phát triển được kỹ năng giao tiếp thì việc dạy học văn không có tác dụng gì đáng kể”, ông Hùng khẳng định.
GS Lê A cho rằng, tính thiết thực còn được thể hiện trong việc lựa chọn và phân phối thời gian cho các kiểu văn bản. Đại đa số HS phổ thông khi rời ghế nhà trường không còn chuyên hoạt động trong lĩnh vực văn chương nhưng ở bất kỳ lĩnh vực nào, các em cũng cần có năng lực trình bày ý kiến, thuyết phục người khác tin và làm theo những điều mình cho là đúng.
Do vậy, chương trình và SGK mới cần dành thời gian phù hợp cho các nội dung thiết thực trên, bảo đảm một tỷ lệ hợp lý giữa dạy nói và dạy viết. Một trong những giải pháp về mặt thời gian là xem xét để mạnh dạn lược bớt những kiến thức không cần thiết…
PGS Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên chương trình môn ngữ văn mới, cũng nhìn nhận: lâu nay, do truyền thống coi trọng văn chương, nên cứ nói đến môn ngữ văn là người ta nghĩ ngay đến việc môn này chỉ dạy các tác phẩm văn học… Mà ngay tác phẩm văn học cũng chỉ coi trọng những tác phẩm hư cấu (thơ, truyện, tiểu thuyết…), còn văn nghị luận và các loại văn bản khác ít được chú ý. Thế nên, nếu hỏi học xong bài thơ, thiên truyện hay tiểu thuyết thì ứng dụng được gì trong cuộc sống cũng thật khó chỉ ra cụ thể và có sức thuyết phục.
Ông Thống thông tin: Chương trình ngữ văn mới chủ trương học ngữ văn trước hết là học để có công cụ giao tiếp. Học để biết đọc, biết viết và biết nghe, nói có hiệu quả. Văn bản đọc sẽ gồm cả văn bản văn học, nghị luận và thông tin gần gũi, gắn với cuộc sống hằng ngày. Chương trình cũng yêu cầu HS biết cách viết các kiểu loại văn bản thông dụng, từ văn miêu tả, tự sự, nghị luận, biểu cảm đến các văn bản mang tính ứng dụng thường nhật như đơn từ, giấy phép, thư xin việc; cách viết quảng cáo cho một sản phẩm; cách phản biện để bảo vệ hoặc bác bỏ một ý kiến; cách giới thiệu một cuốn sách… Chương trình chú ý luyện tập cho HS trình bày, nói và nghe một cách tự tin, có hiệu quả.
Tuy nhiên, cũng theo ông Thống, sẽ là không ổn nếu dạy và học ngữ văn chỉ dừng lại ở đó, chỉ nhằm mục đích ấy. Bởi vì môn học này không chỉ có tính công cụ, mà còn mang đậm tính thẩm mỹ – nhân văn; giúp HS phát triển những phẩm chất cao đẹp…
Phải thay đổi đề kiểm tra
Bà Nguyễn Kim Anh, GV Trường THPT Phan Huy Chú (Q.Đống Đa, Hà Nội), cho rằng ngoài đổi mới về nội dung chương trình, phương pháp thì cũng rất cần đổi mới kiểm tra đánh giá môn ngữ văn bằng cách ra đề gắn với thực tế. Câu hỏi yêu cầu HS phải vận dụng kiến thức vào các tình huống mới. Yêu cầu HS phải am hiểu nhiều hơn là ghi nhớ những khái niệm thông tin. PGS Bùi Mạnh Hùng cũng cho rằng, nếu chương trình mới xây dựng dựa trên kỹ năng giao tiếp và không khép kín những tác giả và tác phẩm cần dạy và học trong nhà trường thì cách thức đánh giá chắc chắn sẽ có những thay đổi đáng kể, hướng nhiều hơn tới việc đánh giá năng lực và kỹ năng của HS, chứ không kiểm tra kiến thức và khả năng ghi nhớ.
“Nếu không giúp HS phát triển được kỹ năng giao tiếp thì việc dạy học văn không có tác dụng gì đáng kể”
PGS Bùi Mạnh Hùng, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM
Theo thanhnien
Tin mới nhất
'Mẹ' của 12 trẻ khuyết tật
13:58:01 25/10/2018
Khi cô giáo đang giảng bài, dưới lớp có em ngồi co chân lên ghế, em ngủ, em đứng nói luyên thuyên... Đó là cảnh bình thường trong lớp học của cô giáo Nguyễn Thị Hội, Trường tiểu học Sơn Lạc, H.Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang.
Có trường hợp tuyển ứng viên trình độ chưa phù hợp làm giáo viên
12:19:39 25/10/2018
Ngày 24.10, theo đánh giá tổng kết của Sở GD-ĐT TP.HCM về công tác tổ chức năm học 2017 - 2018, có đơn vị thực hiện chưa chặt chẽ trong quy trình tuyển dụng nên còn hiện tượng tiếp nhận hồ sơ ứng viên dự tuyển chưa đáp ứng đủ các điều k...
Cuộc thi Toán Quốc tế cho học sinh lớp 1 đến lớp 8
12:03:21 25/10/2018
Các em có thể đăng ký tham gia cuộc thi để rèn luyện khả năng tư duy Toán học và nhận nhiều giải thưởng.
Sinh viên học nhanh được hoàn 20% học phí
12:01:31 25/10/2018
5 sinh viên đầu tiên của FUNiX vừa nhận học bổng "Học nhanh - Hoàn tiền" tới 10-20% giá trị học phí của chứng chỉ vừa hoàn thành.
Ông bố sơn móng tay để bảo vệ con trai bị bắt nạt
11:51:34 25/10/2018
Khi cậu bé mẫu giáo bị bạn bè bắt nạt vì sơn móng tay, bố em muốn xóa bỏ những định kiến về giới tính.
Dạy trẻ 16 kỹ năng sống căn bản nhất bằng các mẹo "dễ như ăn kẹo"
11:46:53 25/10/2018
Để giúp con tự lập, không bị vấp ngã ngoài xã hội, bố mẹ có thể dạy con những kỹ năng sống cơ bản nhưng thiết thực nhất thông qua các mẹo dưới đây.
Cùng học tiếng Nhật qua bài hát Sakura anata ni deaete yokatta
10:37:56 25/10/2018
Học tiếng Nhật qua bài hát là một cách học hiệu quả, giúp bạn làm quen với tiếng Nhật dễ dàng và tự nhiên hơn. Mời bạn cùng thực hành qua bài Sakura anatani deaete yokatta nhé!
Bí quyết giúp trẻ phấn khởi đi học mỗi ngày
10:33:14 25/10/2018
Những năm tháng học tập đầu đời sẽ là bước khởi đầu tốt đẹp giúp trẻ em phát triển sự say mê học tập suốt đời. Ba mẹ cùng tìm hiểu ngay những bí quyết giúp trẻ phấn khởi đến lớp mỗi ngày.
Chiết khấu phần trăm tiếng Anh liên kết: “Không phải hiệu trưởng đút túi”
09:14:06 25/10/2018
Ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho rằng, chiết khấu giữa trung tâm liên kết ngoại ngữ với nhà trường là do hai bên thỏa thuận, Sở không quy định. Nhà trường minh bạch công khai và nhập quỹ chứ không phải hiệu trưởng đú...
Tự chủ đại học: Bài học kinh nghiệm từ Nhật Bản
09:09:32 25/10/2018
Tự chủ đại học là xu thế tất yếu trong thời đại ngày nay. Tuy nhiên, để hiểu và vận dụng tự chủ đại học như thế nào để áp dụng khả thi cho các trường đại học ở Việt Nam hiện nay, kinh nghiệm tự chủ đại học các trường đại học ở Nhật Bản ...
Thanh Hóa: Hàng trăm học sinh, giáo viên thường xuyên đau đầu, buồn nôn vì cây xăng nằm cạnh trường
09:06:33 25/10/2018
Nhiều năm nay, hàng trăm học sinh, giáo viên trường THCS dân tộc nội trú huyện Mường Lát (Thanh Hóa) sống chung với mùi xăng và nỗi lo lắng khi cây xăng nằm ngay cạnh trường học.
Việt Nam xếp thứ 18/126 quốc gia về giáo dục
08:59:07 25/10/2018
Theo báo cáo của Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innnovation Index, hay còn gọi là GII) năm 2018, Việt Nam xếp thứ 18/126 quốc gia về giáo dục. Đây có thể coi là thành công bước đầu rất đáng kể của toàn ngành giáo dục sau khi N...
9X Việt điển trai phát hiện 8 loài vi khuẩn mới gây ấn tượng giới khoa học
08:56:23 25/10/2018
Nguyễn Việt Hùng (sinh năm 1990, Hà Nội), nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học New South Wales mới đây đã phát hiện ra 8 loài vi khuẩn mới. Công trình nghiên cứu của 9X Việt gây ấn tượng mạnh với hội đồng khoa học, được tài trợ toàn ...
6 trường Trung Quốc lọt top 10 đại học tốt nhất châu Á năm 2019
07:56:39 25/10/2018
Trong bảng xếp hạng đại học tốt nhất châu Á năm 2019 của QS, Trung Quốc chiếm ưu thế lớn với 6 trong số 10 trường hàng đầu.
Cách dùng thay thế của 12 danh từ tiếng Anh thường gặp
07:38:22 25/10/2018
Trong nhiều ngữ cảnh, bạn có thể thay thế từ "chance" bằng "break", "luck", "opportunity".
Học sinh đồng loạt nghỉ vì phải mang khẩu trang trong lớp
22:05:44 24/10/2018
Tình trạng ô nhiễm của nhà máy luyện chì ngày càng nghiêm trọng khiến hàng chục học sinh ở xã Đức Vân, huyện Ngân Sơn, tỉnh Bắc Kạn, phải nghỉ học.
Kiến nghị làm rõ hiệu quả sử dụng 20% ngân sách cho giáo dục
22:01:33 24/10/2018
Đại biểu Quốc hội Ngô Thị Minh kiến nghị làm rõ hiệu quả và trách nhiệm khi sử dụng 20% ngân sách cho giáo dục.
Không có chuyện phụ huynh mang đầu cá, cơm mốc vào trường mầm non
21:57:28 24/10/2018
Kết luận bước đầu của cơ quan điều tra nêu rõ không có chuyện phụ huynh mang cơm mốc, đầu cá từ bên ngoài vào trường mầm non. Đây là thực phẩm của trường nấu cho trẻ.
Đại biểu Quốc hội khóc khi nói về 'rich kids' và trẻ em nghèo
21:53:29 24/10/2018
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thanh Hải (đoàn Hòa Bình) cho rằng cùng là cuộc sống trẻ em trên một đất nước mà khoảng cách giàu nghèo rất chênh lệch, rất xót xa.
Đại học lý giải vì sao thay đổi vị trí trên bảng xếp hạng châu Á
20:59:08 24/10/2018
Đại học Bách khoa Hà Nội tăng 30 bậc nhờ chủ động trong việc tham gia xếp hạng; Đại học Huế tụt hạng do còn nhiều điểm yếu.
5 kỹ năng toán học trẻ ở tuổi mẫu giáo cần nắm được, bố mẹ có thể dạy qua các hoạt động hàng ngày
20:43:15 24/10/2018
Nếu được trang bị sớm những kỹ năng toán học này, trẻ sẽ có nền tảng vững chắc cho việc học trong tương lai.
Cha mẹ dạy gì cho con?: Dạy con về lòng hiếu học
20:00:09 24/10/2018
Bố mẹ không chỉ cho tôi hình hài mà còn dạy tôi những điều vô giá. Hôm nay có 2 tiếng ngồi trên tàu tại Tokyo (Nhật), tôi nghĩ về bố mẹ và viết ra những dòng này với hy vọng bố mẹ có thể đọc được.
Bộ GD-ĐT có quyền cho phép thành lập trường cao đẳng sư phạm tư thục
18:09:01 24/10/2018
Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 46/2017, quy định điều kiện đầu tư và hoạt động trong lĩnh vực giáo dục. Trong đó, sửa đổi điều 79, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT quyết định cho phép thành lập đối v...
Bộ GD-ĐT báo cáo gì với Quốc hội về sách giáo khoa?
18:05:18 24/10/2018
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ vừa ký báo cáo về sách giáo khoa (SGK) phổ thông, gửi đến Quốc hội.
'Dùng tiếng Việt có quá xì tin?'
17:56:07 24/10/2018
Tham gia vào dự án học tập có tên Trong tiếng Việt, sáng hồn Việt, em Đàm Thanh Tú, học sinh Trường THPT Phú Nhuận (TP.HCM) cho rằng đây là cơ hội nhìn lại bản thân xem thời gian qua sử dụng tiếng Việt như thế nào, có quá 'xì tin' hay k...
Trung Quốc: Hiệu trưởng mất chức vì thực phẩm lên mốc trong bếp ăn trường học
17:51:09 24/10/2018
Hiệu trưởng một trường quốc tế nổi tiếng ở Thượng Hải (Trung Quốc) đã bị sa thải khi giới chức y tế và giáo dục của thành phố này điều tra vụ phát hiện cà chua và củ hành bị lên mốc trong nhà bếp chuẩn bị thức ăn cho học sinh.
Đã có “thầy thuốc” để “đo sức khỏe” của các trường đại học
16:41:51 24/10/2018
GS.TS Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐH Quốc gia Hà Nội cho biết: "Triển khai kiểm định chất lượng đại học là chúng ta có thêm những “thầy thuốc” để “đo sức khỏe” của các trường đại học trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam. Từ đó, chú...
Gần 400 nhà khoa học quốc tế đến Việt Nam luận bàn về giáo dục mở
16:25:21 24/10/2018
Sáng nay 24/10, Hội nghị thường niên lần thứ 32 của Hiệp hội các trường ĐH Mở châu Á (AAOU2018) đã khai mạc tại Hà Nội. Tham dự hội nghị có gần 400 đại biểu là các nhà quản lý, nhà khoa học đến từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ thuộc 5 ch...
Quảng Bình: Không có nhu cầu, giáo viên vẫn bị “ép” đi học bồi dưỡng
16:22:27 24/10/2018
Dù không có nhu cầu nhưng nhiều giáo viên tại huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình) vẫn phải đăng ký đi học bồi dưỡng chuẩn chức danh nghề nghiệp bởi có công văn bắt buộc từ UBND huyện và cả Phòng Nội vụ huyện này.
Cách xử trí của ông bố Mỹ với kẻ bắt nạt con gây xúc động
13:43:42 24/10/2018
Hai cậu bé đã hóa giải mọi hiềm khích và trở thành bạn bè nhờ sự giúp đỡ của người lớn.
Công nghệ giáo dục: Bài 1: Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục
13:26:47 24/10/2018
"Phạm trù cá nhân là phạm trù triết học chủ đạo của lịch sử hiện đại. Do đó, vấn đề sinh tử của giáo dục hiện đại phải xử lý đến tận từng cá nhân riêng lẻ" - GS. Hồ Ngọc Đại.
Dạy, Dỗ, Dọa, Diệt: Chiêu thức 'ép' sinh viên đạt chuẩn ngoại ngữ
13:21:44 24/10/2018
Để “ép” bằng được sinh viên đạt chuẩn ngoại ngữ đầu ra, nhiều trường Đại học phải sử dụng 4 chữ D: Dạy, Dỗ, Dọa, Diệt. Nhưng giải pháp này không phải lúc nào cũng có tác dụng.
Điều khác biệt tại liên hoan phim khoa học 2018 dành cho giáo viên
13:13:23 24/10/2018
Liên hoan phim khoa học 2018 với phiên bản thứ 8 của chương trình quốc tế đã quay trở lại. Chương trình Liên hoan phim lần này không chỉ mang tính giải trí, mà còn có tính giáo dục cao với mong muốn đem đến cho giáo viên phương pháp giả...
Người thầy hiếm có
13:09:25 24/10/2018
Không hiểu sao, khi gặp thầy Phan Thanh Thuận (sinh năm 1962 - Tổ trưởng Tổ Toán Trường THPT Tôn Thất Tùng, Q. Sơn Trà, Đà Nẵng) tôi lại có cảm giác mọi ngôn từ khen tặng bỗng trở nên sáo rỗng!
Tọa đàm định hướng phát triển các trường Cao đẳng Sư phạm
13:02:57 24/10/2018
Ngày 19/10/2018, tại Trường Cao đẳng Sư phạm Thừa Thiên Huế đã diễn ra buổi tọa đàm với chủ đề “ Định hướng phát triển các trường cao đẳng sư phạm”.
Bùi Duy Kiệm- Theo Cha tiếp bước nghề xây gạch, Huy chương Vàng tỏa sáng ASEAN
12:58:55 24/10/2018
Sinh ra và lớn lên ở miền quê Yên Thành ( Yên Mô- Ninh Bình), tuổi thơ Bùi Duy Kiệm gắn với hình ảnh thân thương rất đỗi bình dị của người cha làm nghề xây gạch. Những giọt mồ hôi thánh thót, mặn mòi và hơi thở cuộc sống từ nghề xây gạc...
Làm rõ những bất thường trong xét thăng hạng giáo viên ở Huế
12:52:13 24/10/2018
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Thừa Thiên - Huế sẽ tổ chức một cuộc họp để rà soát bàn kế hoạch giải quyết những bất thường trong việc xét thăng hạng giáo viên ở địa phương này.
Tuyển sinh đào tạo đại học, thạc sỹ lĩnh vực văn hóa nghệ thuật ở nước ngoài đợt 2 năm 2018
12:49:18 24/10/2018
Mới đây, Bộ VHTTDL đã có văn bản số 4655/BVHTTDL-ĐT về việc tuyển sinh đào tạo đại học, thạc sỹ lĩnh vực văn hóa nghệ thuật ở nước ngoài đợt 2 năm 2018.
Học sinh vất vả bè mảng qua sông Ken
12:44:26 24/10/2018
Bao đời nay, ngươi dân ở bản Mỵ, bản Khong ở xã Yên Nhân, huyện miền núi Thường Xuân (Thanh Hóa) ước mơ có một cây cầu để qua sông Ken vẫn chưa thể trở thành hiện thực. Đã có nhiều vụ tai nạn xảy ra khi hàng ngày, người dân vẫn phải qua...
Những "thủ lĩnh” đẹp trai năng động
12:35:55 24/10/2018
Đại hội đại biểu Hội Sinh viên thành phố Hà Nội lần thứ VII, nhiệm kỳ 2018 – 2023 diễn ra trong 2 ngày 23, 24/10 với sự tham dự của 400 đại biểu ưu tú. Trong số những đại biểu đó có không ít Chủ tịch Hội Sinh viên các trường không chỉ s...
Học văn có lăn tăn?: Những tiết học 'nối văn với đời'
10:38:59 24/10/2018
Nếu không hữu dụng tức thì cho việc làm văn thì cũng là bài học sống để dạy chữ không xa với dạy người... Đó là mong muốn của giáo viên dạy văn luôn trăn trở với nỗi lo học sinh sẽ không còn thấy môn học này cần cho cuộc sống.
Cô giáo mỉm cười khi bị... học trò đánh
10:35:09 24/10/2018
Ở các ngôi trường phổ thông khác, cô giáo bị học trò đánh là 'chuyện động trời' nhưng với cô Phạm Thị Thảo (giáo viên Trường chuyên biệt Tương Lai Huế) lại là chuyện thường ngày. Và mỗi lần như vậy, cô chỉ mỉm cười dỗ dành các em...
Heo hút Nà Pàng
10:28:12 24/10/2018
Điểm trường Nà Pàng nền đất đỏ, mái lợp fibro xi măng, cột gỗ, tường phên nứa, khi mùa đông lạnh gió rất mạnh không đảm bảo cho học sinh học tập... Học sinh cũng sợ đến lớp vì lo sập.
