Từ phỏng vấn thực tế, nhóm nghiên cứu của Trường ĐH Sư phạm TPHCM lọc ra được 280 học sinh từ 1.000 khách thể là học sinh THCS ở TPHCM và Bình Dương có hành vi tự hủy hoại bản thân bằng nhiều cách trong đó gồm tự bứt tóc, tự cắn, đập đầu, rạch tay, thậm chí có ý định tự tử…
Học sinh tự hủy hoại ở nhà
Từ nghiên cứu của nhóm thực hiện đề tài khoa học cấp Bộ về “Hiện tượng hủy hoại bản thân của học sinh (HS) THCS và biện pháp phòng ngừa do PGS.TS Huỳnh Văn Sơn làm chủ nhiệm đã cho thấy HS THCS có hành vi tự hủy hoại bản thân (THHBT) khá sớm thậm chí ngay thời thơ ấu.
Khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì khiến học sinh THCS có thể thực hiện hành vi THHBT từ cấp 2 (ảnh minh hoạ)
Đơn cử như có đến 103 em (36,8%) đã thực hiện hành vi THHBT từ rất lâu đến mức không nhớ rõ. Em N.V.B khi phỏng vấn chia sẻ rằng “từ nhỏ em đã có thói quen lột lớp da tay ở đầu ngón tay khi cảm thấy khó chịu trong một số tình huống như khi bị cô giáo la… Có thời điểm hai bàn tay em trở nên rất nghiêm trọng và mẹ em phải đưa đến bệnh viện khám. Nhưng sau đó em vẫn tiếp tục thực hiện khi quá căng thẳng”.
Theo nhóm nghiên cứu, điều này cho thấy thời gian bắt đầu thực hiện hành vi THHBT phản ánh sự khó khăn, áp lực trong đời sống tinh thần của HS ngay từ thời thơ ấu.
Có đến 65 em HS (23,2% – gần ¼ mẫu) cho rằng đã thực hiện hành vi này từ đầu năm lớp 6. Có những tâm lý nằm trong vô thức khi có tác nhân “kích thích” thì cá nhân có nguy cơ thúc đẩy thực hiện những hành vi THHBT. Đặc biệt, với tuổi dậy thì thì đầy biến động, sự thay đổi về mặt sinh lý đi kèm với sự thích ứng với mối quan hệ bạn bè, phương pháp học tập khác với bậc tiểu học và đặc biệt khủng hoảng tâm lý tuổi dậy thì khiến HS THCS có thể thực hiện hành vi THHBT từ cấp 2.
Qua phỏng vấn, HS D. cho biết: “Em bị bạn bắt nạt vào đầu lớp 6, em không biết làm sao, em cảm thấy rất buồn bã, tuyệt vọng, có lúc em đã tự đấm đầu mình vào tường, hành vi đó vẫn tiếp tục đến khi bố mẹ phát hiện em bị bạo lực và nhờ nhà trường can thiệp“.
Tiếp theo, có 28,9% (gần 1/3 mẫu) đã thực hiện hành vi THHBT khoảng một năm trở lại đây. Đây là dữ liệu rất cần được quan tâm, bởi vì nếu được can thiệp sớm có thể giúp HS giảm thiểu sự tổn thương về mặt thể chất và giảm nguy cơ gia tăng mức độ THHBT ở mức nghiêm trọng hơn.
Bản thân HS cũng nhận diện được rằng mình có hành vi THHBT từ rất sớm nhưng không hề tìm sự giúp đỡ hoặc không biết cách tìm kiếm sự giúp đỡ. Theo nhóm nghiên cứu đề tài, điều này minh chứng rằng gia đình, nhà trường chưa thật sự quan tâm đến đời sống tinh thần của HS, không nhận diện và phát hiện những dấu hiệu hành vi THHBT của con em mình để can thiệp, giúp đỡ kịp thời. Nếu tiếp tục tiếp diễn, hành vi THHBT của HS sẽ ngày càng có chiều hướng tăng dần, có thể dẫn đến mức độ nặng, gây hậu quả nghiêm trọng đối với HS.
Mặc dù hiện nay một số phụ huynh đã có sự quan tâm hơn đối với những chuyển biến tâm lý đầy phức tạp của HS THCS nhưng con số còn hạn chế. Kết quả phỏng vấn, HS C. cho biết: “Bố mẹ rất bận rộn với công việc và rất ít khi tâm sự với em, em thì không hòa nhập được khi chuyển trường nên cảm thấy rất cô đơn. Người bạn thân nhất của em có lẽ là mạng xã hội và game”.
Từ kết quả khảo sát cho thấy có tới 214 (76,4%) HS cho biết nhà là địa điểm thực hiện hành vi THHBT của mình. Em M.Đ.N cho biết “Em thường bứt tóc ở nhà. Vì khi ở nhà em cảm thấy rất buồn, em cô đơn ngay trong chính ngôi nhà của mình, mỗi lần như vậy em hay bứt tóc”. Đây là một hồi chuông nhấn mạnh tầm quan trọng của vai trò, trách nhiệm gia đình, đặc biệt là của bố mẹ trong việc nhận diện và phát hiện kịp thời con em có dấu hiệu hành vi này.
Gần 50% phụ huynh la mắng khi HS có hành vi hủy hoại bản thân
Ngoài ra, có đến 208 HS (74,3%) tiết lộ hành vi THHBT của mình với bạn bè nhưng luôn muốn tách khỏi người lớn, muốn cùng trao đổi những vấn đề thầm kín riêng tư mà trong quan hệ của người lớn các em ít đạt được.
Nhiều học sinh khá, giỏi lại có xu hướng thực hiện các hành vi tự huỷ hoại bản thân (ảnh minh hoạ)
Bên cạnh đó, đáng lo ngại chỉ có 4 HS (chiếm 1,4%) thừa nhận tiết lộ tình trạng của mình với thầy cô. Bởi lẽ, giáo viên hiện nay vừa phải quan tâm đến chuyên môn, đến vấn đề giảng dạy trên lớp thì khó có thời gian, tâm trí thật sự quan tâm đến đời sống tinh thần của HS.
Em T.V.A. cho biết: “Tiết sinh hoạt chủ nhiệm là tiết học kinh khủng nhất đối với tụi em. Mọi lỗi trong tuần đều mang ra xét xử, không khí vô cùng nặng nề, tụi em cảm thấy áp lực lắm!”. Cả một tuần các em đã rất mệt mỏi với các môn học, thế nhưng các em còn mệt mỏi hơn khi giờ sinh hoạt biến thành “giờ xử án”. Theo nhóm nghiên cứu, thay vì tạo thêm áp lực, các thầy cô giáo nên cân nhắc sử dụng giờ sinh hoạt để chăm sóc tinh thần cho các em.
Tương tự, có 54 em thừa nhận tiết lộ hành vi tự hủy hoại với bố mẹ nhưng lại có tới 176 em (chiếm 62,9%) che giấu với bố mẹ. Mâu thuẫn này xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Đôi khi có em muốn tiết lộ nhưng lại cảm thấy bố mẹ và người lớn chưa thật sự hiểu mình nên chưa mạnh dạn tiết lộ. Nguyên nhân thứ hai có thể các em từng tiết lộ nhưng chưa nhận được sự đồng cảm cần thiết để giúp các em vượt qua khó khăn tâm lý. Như em N.N.D. cho biết: “Mỗi lần em tâm sự với bố về áp lực học tập, áp lực từ thầy cô ở trường thi bố lại mắng em viện dẫn cho việc lười học. Rồi sau này em không muốn tâm sự gì với bố cả”.
Bên cạnh đó, theo khảo sát cũng cho thấy có tới 133 HS (chiếm 47,5%) cho biết gia đình la mắng khi HS có hành vi tự hủy hoại bản thân; có 77 HS, chiếm 27,5% cho biết ba mẹ nhắc nhở khi em có hành vi này.
Theo các chuyên gia, chính sự khác biệt về nhận thức, thái độ và hành vi ứng xử đã khiến HS có xu hướng che giấu vấn đề của mình với bố mẹ. Điều này không những dẫn đến nguy cơ nặng nề và hệ lụy mà còn làm cho bố mẹ và con cái có lằn ranh sâu hơn nữa trong quan hệ gia đình.
Còn L.V.K. chia sẻ: “Em rất muốn mình thoát khỏi cảm giác mệt mỏi và chán chường này. Em biết thực hiện hành vi này là nguy hiểm nhưng việc dừng lại không dễ chút nào. Những lúc cha mẹ tranh cãi, em luôn bị thôi thúc hãy rạch tay đi. Em không hiểu vì sao luôn có một tiếng nói thôi thúc em thực hiện…“.
Cần quan tâm nhiều đến đời sống tinh thần của con
Từ những số số liệu khảo sát, nhóm nghiên cứu cho rằng nếu được can thiệp sớm thì có thể giúp HS giảm thiểu sự tổn thương về mặt thế chất, giảm sự gia tăng ở mức độ nghiêm trọng hơn
Nhóm nghiên cứu đã đề xuất 3 biện pháp phòng ngừa. Trong đó, nâng cao nhận thức về hành vi tự hủy hoại bản thân cho HS, giáo viên và cả chuyên viên tham vấn học đường. Bên cạnh đó, cần tổ chức các chuyên đề kỹ năng sống lồng ghép nhằm phát triển năng lực ứng với với hành vi này ở người học. Ngoài ra, có thể xây dựng hệ thống kiến thức và bài tập hướng dẫn HS THCS có dấu hiệu hủy hoại bản thân được điều chỉnh trạng thái tâm lý và đối phó với các chất kích thích của hành vi này.
Nhóm nghiên cứu cũng đề xuất phụ huynh cần quan tâm nhiều đến đời sống tinh thần của con cái, đặc biệt là những biểu hiện thái độ, hành vi bất thường của con (bỏ bữa, ít giao tiếp, hay cáu gắt…) từ đó có những tác động hay sự ứng xử phù hợp.
Người làm cha mẹ cân nhắc các biện pháp can thiệp có hiệu quả khi con mình có biểu hiện hành vi này, hoặc phối hợp với nhà trường và các chuyên viên tư vấn tâm lý, tôn trọng, đồng cảm với nhu cầu độc lập, bình đẳng của con cái.
Phụ huynh nên tránh tạo áp lực, tổn thương đến đời sống tâm lý của con, biết động viên, khen ngợi và khích lệ từng hành vi và sự tiến bộ, trưởng thành của con trong học tập và cuộc sống, khuyến khích và động viên con cái tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, tạo điều kiện cho con phát huy khả năng hay tiềm lực và hứng thú trong điều kiện cho phép để tạo ra sự cân bằng tâm lý.
Gia đình cần phối hợp tích cực với nhà trường, đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm, trong vấn đề chăm sóc tinh thần cho con cũng như giáo dục con cái tuổi vị thành niên hiệu quả.
Lê Phương
Theo Dân trí
Tin mới nhất
Thanh Hóa: Trường tiếp nhận thêm học sinh không đủ điểm vào học?
18:18:49 14/11/2018
Không những tiếp nhận quá chỉ tiêu quy định, Trường THPT Hoằng Hóa 2 (Hoằng Hóa, Thanh Hóa) còn tiếp nhận học sinh không đủ điểm chuẩn vào trường học khiến dư luận không khỏi băn khoăn.
Giáo dục học sinh khuyết tật gặp khó từ sách giáo khoa tới vấn đề phụ huynh
18:14:43 14/11/2018
Nhiều phụ huynh không thừa nhận, né tránh vấn đề con em là trẻ khuyết tật; sách giáo khoa dành cho trẻ khiếm thính, khiếm thị chưa hoàn thiện, không đồng bộ, cập nhật chậm so với SGK phổ thông... gây khó khăn trong đào tạo trẻ khuyết tậ...
Trường Đại học VinUni xây dựng trên diện tích rộng 23 hecta
18:11:57 14/11/2018
Sáng nay 14/11, Tập đoàn Vingroup đã chính thức động thổ xây dựng trường Đại học VinUni. Trường dự kiến khai giảng năm 2020 và sẽ là đại học tư thục phi lợi nhuận được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế.
Đà Nẵng: Trình báo công an vụ học sinh bị “đánh hội đồng”
18:06:54 14/11/2018
Ngày 14/11, lãnh đạo Phòng GD-ĐT quận Thanh Khê, Đà Nẵng cho biết đã chỉ đạo Trường THCS Nguyễn Đình Chiểu phối hợp, cung cấp thông tin cho công an vào cuộc xác minh vụ một học sinh bị “đánh hội đồng” trước cổng trường.
Hà Nội: Tuyên dương điển hình tiên tiến, nhà giáo tiêu biểu năm 2018
18:05:18 14/11/2018
Sáng 14/11, Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức Lễ tuyên dương khen thưởng các điển hình tiên tiến, nhà giáo mẫu mực tiêu biểu năm 2018 và trao tặng giải thưởng “Nhà giáo Hà Nội tâm huyết sáng tạo” lần thứ II, nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. Năm...
Ngôi trường duy nhất dành cho người bị bạo lực học đường ở Anh quốc: Giáo viên mặc thường phục, coi học sinh như bạn bè
15:44:01 14/11/2018
Theo số liệu thống kê, mỗi năm Anh Quốc có khoảng 16.000 học sinh từ 11-15 tuổi phải bỏ học vì bạo lực học đường.
Có 2 hành vi của cha mẹ khiến trẻ chậm nói, cần phải sửa ngay không hối chẳng kịp
15:29:54 14/11/2018
Cách tương tác của cha mẹ với con mới là nguyên nhân chính quyết định trẻ chậm nói hay không chứ không phải vấn đề sinh lý.
JACPA Nhật Bản chuyển giao chương trình giáo dục thể chất cho ASC
14:47:09 14/11/2018
Chương trình giảng dạy bộ môn thể chất JACPA cho trẻ em gồm: giáo dục thể chất, bóng đá, cổ vũ, thể dục nhịp điệu theo thương hiệu Nhật Bản.
Ứng dụng học Toán chuẩn Mỹ cho trẻ ra mắt tại Việt Nam
14:45:05 14/11/2018
Monkey Math - Ứng dụng học Toán hoàn toàn bằng tiếng Anh chuẩn Mỹ sẽ ra mắt trẻ em Việt vào 14/11.
Cách ra đề thi THPT quốc gia không đánh đố mà vẫn phân loại thí sinh
14:29:36 14/11/2018
Đề Toán vào ĐH Y Hà Nội năm 2000 toàn câu trong sách giáo khoa, mang tính lý thuyết, nhưng để làm được thí sinh cần hiểu sâu kiến thức.
Mẹo giúp bạn sử dụng Microsoft Word hiệu quả hơn
14:26:25 14/11/2018
Chỉ cần dùng các phím như thăng, hoa thị, dấu cộng hay dấu bằng, bạn có thể dễ dàng tạo đường viền, bảng hay ký hiệu đầu dòng trong Word.
Trường công lập chất lượng cao một mình một 'kiểu': Quá tải đại trà sao ưu tiên xây trường chất lượng cao?
13:57:57 14/11/2018
Sau gần 10 năm thực hiện trường công lập chất lượng cao ở Hà Nội nhưng những nghi ngờ, băn khoăn về sự tồn tại và vận hành của mô hình trường này vẫn chưa được giải tỏa.
Khoảng 60 trường công tại TP.HCM thực hiện mô hình tiên tiến
13:54:46 14/11/2018
Dự thảo luật Giáo dục (sửa đổi) không thừa nhận mô hình cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao nhưng ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết quy định này không ảnh hưởng đến mô hình trường tiên tiến tại TP.HCM.
Nhiều phụ huynh Trung Quốc mất ngủ vì bài tập về nhà của con
13:50:31 14/11/2018
Nhiều phụ huynh Trung Quốc đang than phiền rằng họ có quá nhiều bài tập về nhà phải làm dù chính phủ nước này có hướng dẫn giảm bài tập cho học sinh tiểu học.
Mê mẩn những nét chữ "rồng bay - phượng múa" của các giáo viên trên bảng xanh
09:33:54 14/11/2018
Sự sáng tạo trong mỗi nét chữ, nét vẽ của các thầy cô như thổi hồn vào chiếc bảng thân thuộc. Đây cũng chính là những món quà ý nghĩa mà các thầy cô giành tặng cho nghề nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Trường thu phụ phí gấp nhiều lần học phí: Thừa nhận sai và đính chính, xin lỗi
08:30:55 14/11/2018
Tin từ Phòng GD&ĐT quận Thanh Xuân (Hà Nội), Hiệu trưởng Trường THCS Thanh Xuân đã thừa nhận sai sót khi tăng và truy thu một số khoản phụ phí gấp nhiều lần học phí gây bức xúc dư luận. Trường cũng đã đăng tải thông tin đính chính.
Thanh Hóa: Sẽ thành lập đoàn kiểm tra xác minh vụ trường “móc túi” phụ huynh
08:24:01 14/11/2018
Liên quan đến việc Trường THCS Đông Thọ (TP. Thanh Hóa) bị tố thu nhiều khoản sai quy định rồi tìm cách hợp thức hóa sai phạm, lãnh đạo Phòng GD&ĐT TP. Thanh Hóa cho biết sẽ thành lập đoàn kiểm tra để xác minh thông tin phản ánh và có h...
Khoe điểm con: Oai bố mẹ, hại cho con
08:19:54 14/11/2018
"Giá như con em được một phần như con nhà chị". "Ôi, con em mà được thế này, thích gì em cũng chiều"... đủ cảm xúc của phụ huynh trước mùa "khoe điểm" của con lại rầm rộ trên mạng xã hội.
Bạn đọc viết: “Vỡ mộng” với trường điểm
08:16:55 14/11/2018
Năm nay con tôi lên lớp 6. Ngôi trường mà con đang theo học có điểm xét tuyển rất cao. Học sinh muốn trúng tuyển phải đạt hầu hết các điểm 10 ở những kì thi cuối năm của bậc tiểu học và ít nhất là 1 giải thưởng trong cuộc thi học sinh g...
Hanoi Academy đưa môn Cảm thụ nghệ thuật vào dạy chính khóa
20:05:17 13/11/2018
Học sinh sẽ thưởng thức và cảm nhận vẻ đẹp của các tác phẩm nghệ thuật trong dạng thức liên môn: hội họa, âm nhạc, vũ kịch và điện ảnh.
Chàng trai giành học bổng toàn phần bậc thạc sĩ của châu Âu
20:03:20 13/11/2018
Thủ khoa kép Đại học Lâm nghiệp Phan Quốc Dũng vừa giành học bổng 50.000 Euro cho hai năm học quản lý rừng nhiệt đới ở Đức và Đan Mạch.
Trường trung cấp ở Sài Gòn làm lễ mừng thọ học viên
20:01:25 13/11/2018
20 học viên trên 70 tuổi của trường Trung cấp Tây Sài Gòn sẽ tham dự buổi lễ mừng thọ vào cuối tuần.
HĐND chỉ ra những hạn chế của ngành giáo dục thủ đô
19:54:16 13/11/2018
Quá tải sĩ số lớp học, trường tự ý thu khoản không đúng quy định... là những hạn chế của ngành giáo dục được HĐND thành phố chỉ ra.
Bài Văn 9 điểm của nữ sinh xứ Nghệ
19:51:55 13/11/2018
Bài văn nghị luận 5 trang giấy của nữ sinh trường THPT Nguyễn Đức Mậu (Quỳnh Lưu, Nghệ An) được cô giáo nhận xét "sâu sắc, tính triết lý cao".
Quảng Nam: Học sinh một số điểm trường vùng cao đã hết “khát” nước sạch
19:43:38 13/11/2018
Sau khi Dân trí phản ảnh bài viết “Học sinh vùng cao “khát” nước sạch” về tình trạng nhiều điểm trường thuộc huyện vùng cao Nam Trà My (Quảng Nam) không có nước sạch cho các em học sinh sử dụng, đến nay đã có 20 điểm trường được trang b...
Bộ GD&ĐT tặng Bằng khen đến thầy giáo lao xuống dòng nước cứu học sinh
19:41:41 13/11/2018
Bộ GD&ĐT vừa có quyết định trao tặng Bằng khen cho thầy giáo có hành động dũng cảm cứu học sinh thoát khỏi đuối nước.
Thừa Thiên Huế: Hiệu trưởng mượn giáo viên gần tỷ đồng có vay “tín dụng đen” và nghi lấy tiền chạy việc
17:10:57 13/11/2018
Ngày 13/11, PV Dân trí đã có buổi làm việc với ông Đỗ Xuân Giao, Phó Chủ tịch UBND Thị xã Hương Thủy về vụ việc Hiệu trưởng trường Tiểu học & THCS Dương Hòa (xã Dương Hòa, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) mượn tiền của nh...
Sở GD&ĐT Hà Nội cảnh báo về lừa đảo du học Nhật Bản
17:08:18 13/11/2018
Sở GD&ĐT Hà Nội vừa gửi công văn tới các trường THPT trên địa bàn để cảnh báo thông tin sai lệch về du học Nhật Bản, có mục đích lừa đảo.
Bạn đọc viết: Đề kiểm tra Văn: Lý thuyết xa vời thực tiễn!
14:40:48 13/11/2018
Đọc hai bài viết của tác giả Thanh Thanh và Loát Trần trên báo Dân trí, tôi cảm thấy rất đồng tình với trăn trở của các cô giáo xung quanh vấn đề đổi mới kiểm tra, đánh giá học sinh trong bộ môn Ngữ Văn. Tuy nhiên, tôi lại có những nhìn...
Trường ĐH Giao thông Vận tải: 3 năm xuất bản 900 bài báo trong nước và quốc tế
14:37:18 13/11/2018
Theo thống kê của trường ĐH Giao thông Vận tải, trong 3 năm qua các cán bộ giảng viên của trường đã xuất bản được 900 bài báo trong nước và 222 bài báo quốc tế, trong đó có 86 bài báo thuộc danh mục ISI.
Áp lực học tập và kỳ vọng xã hội tạo ra lớp trẻ Hàn Quốc không hạnh phúc
10:16:35 13/11/2018
Ngay cả khi tốt nghiệp đại học ưu tú và làm việc cho đế chế Samsung như bố mẹ mong đợi, một số người vẫn muốn bỏ xứ ra đi.
Từ vựng tiếng Anh về những trang phục, phụ kiện quen thuộc
10:12:55 13/11/2018
'Jumper', 'Underpants' hay 'Skirt' chỉ những loại quần áo nào trong tủ của bạn?
Trưởng Phòng GD-ĐT, Phó Hiệu trưởng “sốc” vì số tiền Hiệu trưởng mượn quá lớn
08:49:49 13/11/2018
Liên quan vụ việc ông Nguyễn Xuân Hợp, Hiệu trưởng trường Tiểu học & THCS Dương Hòa (xã Dương Hòa, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) mượn gần tỷ đồng của nhiều đồng nghiệp trong trường rồi bỏ trốn, nh...
“Bí mật học đường” bị đọc ra rả giữa giờ chào cờ
08:41:00 13/11/2018
Có những sai phạm, bí mật của học sinh cần được xử lý "kín" thì không ít trường học... đọc ra rả giữa giờ chào cờ, trước hàng ngàn người như thể xem đó là cách thức giáo dục.
Phụ huynh Hàn Quốc tập trung cầu nguyện, "nín thở" trước kỳ thi Đại học "sinh tử"
08:37:22 13/11/2018
Chỉ còn hơn 1 ngày nữa, kỳ thi đại học ở Hàn Quốc sẽ diễn ra (thứ Năm, ngày 15/11). Trong những ngày này, hàng nghìn phụ huynh thành tâm trước tượng phật Gatbawi ở núi Palgoongsan cầu nguyện cho con vượt qua kỳ thi khốc liệt vốn được ví...
Thừa Thiên Huế: Hiệu trưởng mượn gần tỷ đồng của nhiều giáo viên rồi bỏ trốn
21:22:45 12/11/2018
Ông Nguyễn Xuân Hợp (SN 1985), Hiệu trưởng trường Tiểu học & THCS Dương Hòa (xã Dương Hòa, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) đã mượn tiền rất nhiều giáo viên trong trường đến gần tỷ đồng rồi bỏ trốn k...
