Tẩu hỏa nhập ma là thuật ngữ được một số chuyên gia y học công nhận là rối loạn tâm sinh lý, song đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi.
Trong truyện kiếm hiệp, đặc biệt là tác phẩm của nhà văn Kim Dung, thuật ngữ “tẩu hỏa nhập ma” được đề cập rất nhiều lần. Đây là trạng thái mà người luyện võ không đúng phương pháp khiến kinh mạch đảo lộn, máu huyết chảy ngược. Hầu hết trường hợp tẩu hỏa nhập ma bị mất hết võ công, thậm chí điên dại hoặc tử vong. Tuy nhiên, cũng có lúc huyết dịch nghịch chuyển vô tình đả thông kinh mạch, nâng cao nội lực toàn thân.
Ngoài đời thực, tẩu hỏa nhập ma được y học Trung Quốc gọi là rối loạn khí công, ám chỉ các rối loạn sinh lý hoặc tâm lý xảy ra trong hoặc sau khi luyện khí công, nguyên nhân do luyện công sai cách. Những hiện tượng tương tự cũng được ghi nhận ở các bộ môn tự thực hành như yoga (hội chứng Kundalini), thiền, thôi miên.
Theo cuốn sách Breathing Spaces: Qigong, Psychiatry, and Healing in China của Nancy N. Chen, dấu hiệu tẩu hỏa nhập ma bao gồm:
- Hoảng loạn, khó chịu, không thể kiểm soát cử động.
- Có vấn đề về giác quan như nhìn thấy ảo giác, nghe thấy ảo thanh.
- Niềm tin phi lý.
Cuốn Chinese Medical Qigong của tác giả Liu Tian Jun và Qiang Xiao Mei thì chia triệu chứng tẩu hỏa nhập ma ra hai loại: triệu chứng thể chất (đau đầu, ngực, lưng, bụng, chân tay hoặc toàn bộ cơ thể) và triệu chứng tâm thần (suy nhược thần kinh, rối loạn cảm xúc, ảo giác, hoang tưởng).
Trong ấn bản thứ hai của Phân loạn Rối loạn Tâm thần Trung Quốc (CCMD-2) do Hiệp hội Tâm thần Trung Quốc phát hành, chẩn đoán hội chứng rối loạn khí công dựa trên những tiêu chí sau:
- Chủ thể hoàn toàn bình thường trước khi luyện công.
- Các phản ứng tâm lý và sinh lý xảy ra trong hoặc sau khi luyện khí công.
- Phàn nàn về các cảm giác bất thường trong hoặc sau khi luyện khí công.
- Các tiêu chí trên không liên quan đến các rối loạn tâm thần khác như tâm thần phân liệt, rối loạn cảm xúc và loạn thần kinh chức năng.
Nhân vật Âu Dương Phong trong bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết “Anh hùng xạ điêu” của Kim Dung, bị tẩu hỏa nhập ma. Ảnh: Wuxia.
Ở phương Tây, hiện tượng rối loạn khí công không được ghi nhận cho đến khi kỹ thuật luyện khí công trở nên phổ biến. Giới y khoa phương Tây đã ghi nhận tình trạng bất thường ở một số người luyện khí công, gọi là “phản ứng loạn thần khí công”.
Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê Bệnh tâm thần (DSM-IV) của Hiệp hội Tâm thần Mỹ xếp phản ứng loạn thần khí công vào danh sách các hội chứng liên quan đến văn hóa. Phần mô tả như sau: “Thuật ngữ chỉ giai đoạn cấp tính, có giới hạn thời gian; đặc trưng bởi dấu hiệu loạn thần kinh, hoang tưởng cùng các triệu chứng tâm thần hoặc không tâm thần khác; có thể xảy ra sau khi thực hành phương pháp tăng cường sức khỏe dân gian của Trung Quốc là khí công. Những người luyện tập quá đà dễ rơi vào tình trạng này”.
Rối loạn khí công hay tẩu hỏa nhập ma được một bộ phận chuyên gia y khoa thừa nhận, mối quan hệ nhân quả giữa khí công và hiện tượng này vẫn còn chưa rõ ràng. Những người tập khí công tin rằng tẩu hỏa nhập ma do thực hành không đúng cách như bị hướng dẫn sai, thiếu kiên nhẫn, sợ hãi và ngờ vực trong lúc luyện công, thiếu tập trung và làm rối loạn dòng chảy năng lượng. Đồng ý với quan điểm này, trên tờ BMJ, tiến sĩ Kevin Chen từ Khoa Tâm thần, Đại học Maryland (Mỹ) chuyên nghiên cứu về khí công cho biết phần lớn người bị tẩu hỏa nhập ma không được giám sát khi luyện khí công mà tự ý thực hành. Tuy nhiên, ông lưu ý cũng có một số trường hợp tưởng rối loạn khí công thực chất thì không phải.
Trong khi đó, các nhà tâm thần học phương Tây lập luận khí công giống như tác nhân gây stress. Bản thân người bị tẩu hỏa nhập ma vốn đã dễ mắc một rối loạn tâm thần nào đó như tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực, rối loạn stress sau sang chấn và chính tác động của khí công khiến họ phát bệnh.
Để điều trị tẩu hỏa nhập ma, những người tập khí công sử dụng các liệu pháp như thư giãn, đi lại, tự massage hoặc nếu nặng hơn sẽ đi tham vấn tâm ý, châm cứu, luyện tập cùng chuyên gia. Tiến sĩ Chen khuyên khi gặp người bị nghi rối loạn khí công, bác sĩ nên tìm một bậc thầy khí công để hướng dẫn bệnh nhân hoàn thành việc luyện khí công trước khi tiến hành bất cứ hình thức điều trị y tế nào.
Minh Nguyên
Theo VNE
Tin mới nhất
Miếng dán trên da đo huyết áp
12:37:01 01/11/2018
Thiết bị sử dụng sóng siêu âm theo dõi huyết áp động mạch dưới da và các tín hiệu sinh lý nằm sâu trong cơ thể người bệnh.
Hà Nội: 3 đoàn đánh giá, chấm điểm về an toàn thực phẩm
10:40:05 01/11/2018
Từ ngày 25/10 - 15/22, Hà Nội sẽ thành lập 3 đoàn đánh giá, chấm điểm công tác an toàn thực phẩm (ATTP) tại 30 quận, huyện, thị xã.
Không bắt buộc hộ gia đình tham gia BHYT cùng một thời điểm
10:36:13 01/11/2018
Từ ngày 1/12/2018, Nghị định số 146/2018/NĐ - CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật bảo hiểm y tế chính thức có hiệu lực. Theo đó, có nhiều thay đổi để tạo thuận lợi cho người dân tham g...
Vừa ăn cá viên chiên vừa chơi, bé 7 tuổi bị que xiên đâm thấu ngực
10:31:49 01/11/2018
Tranh thủ giờ ra chơi, bé T. cùng bạn đi ăn cá viên chiên, không may bị cây xiên đâm vào lồng ngực. Cậu bé được chuyển đến bệnh viện cấp cứu với cây xiên cá đang ghim trên cơ thể.
Làm một phụ nữ sốc thuốc suýt chết, chủ cơ sở spa "chui" bỏ trốn
10:28:25 01/11/2018
Sau khi người nhà đưa chị T. đi cấp cứu do bị sốc thuốc giảm cân nên chủ cơ sở spa ở Đà Nẵng lo sợ bị bắt nên đã bỏ trốn.
Cảnh giác Đông trùng hạ thảo Vinh Gia quảng cáo trên website không rõ nguồn gốc
10:18:24 01/11/2018
Cục An toàn thực phẩm ngày 31/10 đưa ra cảnh báo người dân không mua, sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe Đông trùng hạ thảo Vinh Gia (Adenosine ≥50mcg/100g) tại website https://www.dongtrunghạthaovinhgia.vn.
Có thể “nổ túi ngực” khi đi máy bay?
10:16:20 01/11/2018
Sự việc một bệnh nhân phản ánh, cho rằng túi ngực bị nổ sau khi đi máy bay khiến không ít chị em đã tu sửa "gò bồng đảo" hoang mang. Vậy liệu có nguy cơ xảy ra trường hợp “nổ túi ngực” do áp suất máy bay?
5 thứ bạn 'không nên chạm vào' khi đến bệnh viện
08:48:40 01/11/2018
Đây đều là những nơi có thể chứa rất nhiều vi khuẩn gây bệnh. Bác sĩ, y tá, bệnh nhân và tất cả mọi người ra vào bệnh viện đều thường xuyên chạm vào những nơi này. Nếu chạm vào, bạn nên rửa tay thật sạch sau đó.
Phẫu thuật không xuất huyết điều trị dị tật dính lưỡi
08:41:19 01/11/2018
Tại Bệnh viện (BV) Nhi T.Ư (Hà Nội), trẻ bị dị tật dính lưỡi có thể được điều trị bằng phương pháp mổ laser không gây xuất huyết, không đau sau mổ.
5 nguyên tắc cần tuân thủ khi giảm cân
08:37:52 01/11/2018
Nếu bạn đang có mục tiêu giảm cân thì đây là những nguyên tắc mà bạn không nên bỏ qua. Việc kiên trì thực hiện các nguyên tắc này sẽ giúp bạn sớm giảm được lượng cân dư thừa trong thời gian ngắn.
Phóng đại tính năng bút dò huyệt
08:32:26 01/11/2018
Bút dò huyệt châm cứu kết hợp đèn laser hồng ngoại được quảng cáo rầm rộ trên mạng là “bút thần kỳ chữa bá bệnh”. Trong đó, bút có thể chữa khỏi cả bệnh mạn tính và cấp tính như tiểu đường, tim mạch, đau nhức cơ xương khớp.
Bệnh khiến ca sĩ Hương Tràm tự bóc da tay đến rỉ máu không hiếm trong giới trẻ
08:28:57 01/11/2018
Ca sĩ Hương Tràm bóc da tay đến rỉ máu có thể do mắc “Hội chứng tự ngược đãi bản thân”, đây là một hội chứng không lạ trong giới trẻ.
Ổ dịch từ… chính nhân viên y tế -Khi bệnh viện cũng là ‘ổ dịch’
07:05:54 01/11/2018
Có hơn 50.000 vụ dịch do nhiễm khuẩn bệnh viện được báo cáo trên y văn. Tại Việt Nam, đã xảy ra nhiều vụ dịch tập thể trong bệnh viện.
Đây mới là thời điểm lý tưởng giữa 2 lần mang thai cho mọi lứa tuổi
21:09:31 31/10/2018
Nguy cơ thai nghén thường gắn liền với tuổi tác nhưng một nghiên cứu mới đây cho thấy chính khoảng cách giữa 2 lần mang thai mới đóng vai trò quyết định.
Người phụ nữ mang thai trong ổ bụng hiếm gặp
20:45:52 31/10/2018
Các bác sĩ Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội vừa cấp cứu thành công sản phụ mang thai trong ổ bụng rất hiếm gặp.
Bí quyết cấp nước cho cơ thể dành cho người lười
20:43:28 31/10/2018
Bạn có thể nạp đủ nước cho cơ thể bằng nhiều cách thú vị khác.
Mụn viêm chữa mãi mà cũng không khỏi chỉ vì mắc phải những sai lầm sau
20:26:13 31/10/2018
Mắc phải một số sai lầm sau đây là nguyên nhân khiến tình trạng viêm mụn nghiêm trọng hơn.
Nam ca sĩ phải vào viện vì nhiễm tụ cầu khuẩn khi bắt tay người khác: 4 dấu hiệu cảnh báo về căn bệnh chết người
20:23:49 31/10/2018
Ông được chẩn đoán với 3 loại nhiễm trùng tụ cầu khuẩn trên ngón tay cái - một trong số đó đã lan đến ngón giữa.
Dùng điện thoại dỗ con từ 1 tháng tuổi, lên 5 tuổi, con vẫn chưa biết nói và có nhiều hành động khó hiểu
20:16:50 31/10/2018
Do quá mải mê công việc nên chị Thanh (trú tại Gia Lai) đã vô cùng hối hận khi dỗ con bằng điện thoại từ 1 tháng tuổi. Đến nay, dù đã 5 tuổi nhưng con không biết nói, tăng động và luôn giật điện thoại của bất kỳ ai.
Răng ngày càng xỉn màu nếu cứ vô tư dùng 5 loại đồ uống dưới đây thường xuyên
20:13:37 31/10/2018
Một hàm răng sáng bóng, khỏe mạnh sẽ bị tổn hại nghiêm trọng nếu bạn cứ vô tư ăn uống thả ga những loại đồ uống sau.
Bố cho con uống quá nhiều nước ngọt, bé lớn 4 tuổi đã phải nhổ 7 chiếc răng sâu, bé 3 tuổi chưa biết nói
19:48:39 31/10/2018
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tác hại của việc uống quá nhiều nước ngọt có ga, đặc biệt với trẻ nhỏ, thế nhưng không phải cha mẹ nào cũng có ý thức trách nhiệm về việc đó.
Ăn xoài có thể chống ung thư
18:03:24 31/10/2018
Chiết xuất polyphenol trong xoài có khả năng chống oxy hóa, ngăn tế bào ung thư phát triển, đặc biệt là ung thư vú và đại tràng.
Ăn thực phẩm hữu cơ có lợi gì?
16:02:05 31/10/2018
Nếu bạn chuyển sang dùng thực phẩm hữu cơ, đó hẳn là quyết định đúng, do những lợi ích sau đây, theo báo Time.
Những thực phẩm tốt để ăn vào buổi tối
15:57:28 31/10/2018
Ăn uống khuya không phải là thói quen tốt nhưng nếu bạn chọn những loại thực phẩm dưới đây, những lợi ích mà chúng mang lại rất đáng kể, theo trang Good Net.
Hành tây và táo giúp giảm tác động tiêu cực của việc tập thể dục
15:54:40 31/10/2018
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một chất trong các loại thực phẩm như hành tây và táo có khá nhiều tác dụng cải thiện tình trạng của cơ thể sau khi tập thể dục.
Những điều bạn ít biết về giấc ngủ trưa
15:49:01 31/10/2018
Theo các chuyên gia về giấc ngủ, nếu phần lớn thời gian trong ngày mà cảm thấy buồn ngủ, có thể là triệu chứng của căng thẳng hoặc mất ngủ.
F.A.S.T : ‘Quy tắc’ phát hiện sớm khi nghi ngờ đột quỵ
15:46:47 31/10/2018
Mục tiêu điều trị đột quỵ não là giảm tỷ lệ tử vong và hạn chế đến mức thấp nhất tàn phế do di chứng để lại cho người bệnh.
Người phụ nữ Mỹ bị ấu trùng ruồi làm tổ dưới da
14:48:58 31/10/2018
Hai tháng sau chuyến trăng mật, nữ bệnh nhân 36 tuổi xuất hiện một nốt "mụn" ở bẹn, bác sĩ xác định bên trong có ấu trùng ruồi đang sống.
Cặp đôi đồng tính thay phiên nhau mang thai một em bé
14:37:50 31/10/2018
Trứng và tinh trùng được đưa vào cơ thể Bliss Coulter để thụ tinh thành phôi sau đó chuyển sang Ashleigh mang bầu 9 tháng.
4 động tác chống mỏi mắt của một cô giáo ở Hà Nội
14:35:21 31/10/2018
Làm việc trên máy tính 15-20 giờ mỗi ngày, cô giáo dạy tiếng Anh Hồng Huệ bảo vệ mắt bằng 4 bài tập thường xuyên.
10 phút chạy đua tử thần cứu mẹ con thai phụ bị vỡ tử cung
14:27:07 31/10/2018
Thai phụ ở Hà Nội mang thai tuần 36, bị vỡ tử cung do có sẹo mổ cũ nên chảy máu ồ ạt gây sốc.
Dân văn phòng rất dễ mắc bệnh trĩ nếu cứ vô tư làm 5 điều sau
10:32:12 31/10/2018
Dân văn phòng thường xuyên mắc phải những thói quen sau sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
Nhận biết và xử trí bệnh sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ
10:10:42 31/10/2018
Trẻ sốt 2-5 ngày, đau cơ, khớp, đầu, đau bụng vùng gan, buồn nôn, nôn, phát ban, chảy máu chân răng, chảy máu cam, phân đỏ hoặc đen… những triệu chứng trên báo hiệu có thể trẻ đang bị sốt xuất huyết.
Hà Nội triển khai cảnh báo nhanh về An toàn thực phẩm
09:58:59 31/10/2018
Trong giai đoạn 2018-2020, Hà Nội sẽ triển khai mô hình hệ thống cảnh báo nhanh về an toàn thực phẩm với 3 cấp độ, với mục tiêu tăng cường kiểm soát chất lượng an toàn thực phẩm trên địa bàn.
Căng thẳng và mất ngủ dễ khiến bạn bị cảm lạnh
08:50:00 31/10/2018
Những người nào ngủ ít hơn 7 giờ vào mỗi buổi tối gần như có nguy cơ bị cảm lạnh cao hơn gấp ba lần người ngủ hơn 8 giờ mỗi đêm.
Cô bé 4 tuổi bị sư tử 'cắn' vào mặt khi đang xem xiếc
08:47:46 31/10/2018
Đó là giây phút kinh hãi nhất khi một sư tử cái đã “xé toạc” lưới bảo vệ an toàn và “tấn công” vào một cô bé 4 tuổi đang xem xiếc.
Hàng trăm số phận bị hủy hoại do tai nạn phỏng điện
08:40:41 31/10/2018
Nhiều lao động chính, trụ cột trong gia đình rơi vào cảnh tàn phế do lỗi thiếu hiểu biết, chủ quan, vi phạm hành lang an toàn lưới điện.
Chỉ 1 thìa ngô ngọt đủ để biết sức khỏe đường ruột ra sao
08:37:34 31/10/2018
Ăn một thìa ngô ngọt - riêng hoặc chung trong bữa ăn - và để ý xem mất bao lâu để các “nhân ngô” đầu tiên xuất hiện trong phân.
Phú Yên: Nguy cơ thiếu vắc xin 5 trong 1 ở những tháng cuối năm
07:01:53 31/10/2018
Hiện nhiều địa phương tại tỉnh Phú Yên đang thiếu vắc xin 5 trong 1. Nếu không được Bộ Y tế cung ứng kịp thời, nguy cơ nhiều trẻ em tại tỉnh này sẽ không được tiêm loại vắc xin này trong chương trình tiêm chủng mở rộng vào những tháng c...
Nghịch lý bệnh viện tuyến trên yếu chuyên môn hơn tuyến dưới
06:58:01 31/10/2018
Nhiều bệnh viện tuyến tỉnh nhưng chất lượng chuyên môn không bằng tuyến quận huyện trong khi việc chuyển tuyến vẫn phải đi từ dưới lên trên. Bộ Y tế cho rằng cần phân tuyến phù hợp hơn để đảm bảo tính công bằng cho hệ thống các bệnh việ...
Tư thế giúp tăng khả năng sống sót khi máy bay rơi
06:29:54 31/10/2018
"Tôi đã thực hiện tư thế bào thai khi tai nạn xảy ra", Erwin Tumiri, người sống sót trong tai nạn máy bay ở Colombia năm 2016 kể lại.
Cụ bà 103 tuổi và bí quyết trường thọ từ thuở niên thiếu
06:23:08 31/10/2018
Katharine Weber ăn đầy đủ dinh dưỡng, sống thoải mái, đơn giản và vẫn tự trải nghiệm du lịch ở tuổi 103
