“Học sinh sẽ giảm dần động cơ học tập từ bên trong. Điều này đúng với nhiều học sinh trung học cơ sở ở nhiều quốc gia trên thế giới” – đây là một phần nội dung trong bài giảng của chuyên gia tâm lý, TS. Pieternel Dijkstra (Hà Lan) tại buổi tập huấn về Tâm lý học nhân cách diễn ra mới đây tại Hà Nội.
(Ảnh minh họa)
Học sinh giảm dần động cơ học tập khi lên cấp 2
TS. Dijkstra cho biết học sinh lên cấp 2 sẽ giảm dần động cơ học tập từ bên trong. Tất nhiên không phải là học sinh nào cũng như vậy nhưng đây là bức tranh chung. Qua nghiên cứu cho thấy điều này không chỉ đúng với Hà Lan hay Việt Nam mà đúng với nhiều quốc gia trên thế giới.
Chỉ ra nguyên nhân của tình trạng này, bà Dijkstra cho biết sự suy giảm này đến từ chính những thay đổi sinh lý trong cơ thể trẻ – những thay đổi hoạt động trong não bộ. Trẻ sẽ thấy hưng phấn với những phần thưởng tức thời (ví dụ tin nhắn facebook) mà quên đi phần thưởng lâu dài – như các hoạt động học tập); mối quan tâm ngoài xã hội ngày càng nhiều hơn (tình yêu, tình bạn…) khiến trẻ nhận ra trong cuộc sống, còn có nhiều niềm vui ngoài trường học và bài vở.
Điều này gây ra nhiều hệ quả tiêu cực khác như bỏ học, bỏ lớp (ví như ở Hà Lan có khoảng 8,7% học sinh bỏ học (trốn học) ít nhất một ngày hoặc hơn; 6,3% bỏ lớp một ngày hoặc hơn…, không hoàn thành chương trình, đánh mất tài năng do kết quả học và điểm số không tương xứng với năng lực… khiến cơ hội tham gia thị trường lao động ít hơn. Đây cũng là lý do vì sao ở Hà Lan, luật bắt buộc phải học đến năm 23 tuổi.
Một dự án nghiên cứu khá lớn và đáng chú ý được trình bày tại buổi tập huấn là nghiên cứu về tư duy và sự thỏa mãn nhu cầu tâm lý cơ bản của học sinh ở 3 nước: Hà Lan, Việt Nam và Curaçao với gần 800 học sinh trung học cơ sở tham gia.
Kết quả nghiên cứu này chỉ ra: điểm trung bình tư duy tiến triển ở học sinh Việt Nam cao hơn ở Curaçao và Hà Lan (4,59 so với 4,42 và 4,19 trên điểm tối đa là 7); điểm trung bình của tư duy cố định ở học sinh Việt Nam lại thấp hơn (3,30 so với 4,33 và 3,97). Những đáp ứng về quyền tự chủ cũng như tạo cơ hội phát triển năng lực cho học sinh Việt Nam thấp hơn học sinh hai nước còn lại. Điều này cho thấy Việt Nam cần tạo ra nhiều cách/cơ hội để cải thiện và đáp ứng nhu cầu của học sinh.
Chia sẻ về kết quả này, các học viên tại buổi tập huấn cho rằng học sinh Việt Nam kém tự tin là do lối giáo dục thụ động, giáo dục sự khiêm tốn từ nhỏ (nếu thể hiện sẽ bị đánh giá), đồng thời học sinh tại Việt Nam cũng bị áp đặt và yêu cầu nhiều hơn bởi gia đình và trường học. Hậu quả là học sinh bị ức chế, không dám bày tỏ ý kiến, chờ đợi giáo viên bảo gì làm đấy…. Không thật nhiều cơ hội được đáp ứng sự tự chủ và hiện thực hoá tối đa khả năng bản thân.
TS. Pieternel Dijkstra, chuyên gia tâm lý học xã hội làm việc trong lĩnh vực tâm lý học giáo dục, chuyên gia tâm lý học độc lập, nghiên cứu và thiết kế các chương trình trong lớp học (người đứng) đang lắng nghe ý kiến trao đổi từ các học viên tham gia buổi tập huấn (Ảnh: TP)
Cần thúc đẩy động cơ tự thân của học sinh
Theo bà Dijkstra, nhiệm vụ của giáo viên là thúc đẩy động cơ học tập tự thân của học sinh, vốn liên quan chặt chẽ với chính học sinh đó và môi trường học tập.
Điều này có nghĩa các giáo viên cần được đào tạo để đưa ra cách nhận xét, dạy dỗ như trao quyền tự chủ cho học sinh, giúp thỏa mãn nhu cầu thể hiện năng lực của học sinh, từ đó tìm thấy điều làm học sinh hứng thú… trong suốt quá trình học.
Như vậy khác với giáo dục truyền thống, vai trò của giáo viên khi áp dụng phương pháp dạy học hình thành và kích thích động cơ tự thân là thay vì luôn chỉ định, sai bảo, làm sẵn, áp đặt, ra mệnh lệnh, gò ép,… thì hướng dẫn, gợi mở, hỗ trợ, huấn luyện khi cần thiết.
TS Dijkstra lưu ý rằng có rất nhiều trường thực hiện các can thiệp tạo động cơ học tập cho học sinh một cách hoành tráng, đẹp đẽ nhưng lại không đi vào thực chất, hiệu quả kém và sau đó phải dừng lại. Nguyên nhân là do các chương trình này đã không được xây dựng dựa trên các nghiên cứu thực chứng cũng như chưa đánh giá được thực sự nguyên nhân nào khiến học sinh không có động lực hay động lực học tập thấp; cũng như chưa tìm hiểu thực tế nhu cầu tâm lý cơ bản (năng lực, sự tự chủ, mối liên quan) của học sinh được đáp ứng ra sao.
Buổi tập huấn do khoa Tâm lý – Giáo dục trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Hội Khoa học Tâm lý – Giáo dục Việt Nam và Quỹ tài năng trẻ Tâm lý học tổ chức ngày 6/12 với sự tham dự của hơn 200 người, tập trung vào 2 nội dung chính: Một là cập nhật các mô hình nhân cách và các công cụ đánh giá nhân cách hiện nay do PGS. TS Dick Barelds, chuyên gia tâm lý của ĐH Groningen (Hà Lan), thành viên ban điều hành hiệp hội Nhân cách châu Âu, thành viên thẩm định đo lường trắc nghiệm Hà Lan, có 120 công bố khoa học trong nước và quốc tế, trình bày.
Hai là về động lực học tập do TS. Pieternel Dijkstra, chuyên gia tâm lý học xã hội làm việc trong lĩnh vực tâm lý học giáo dục, chuyên gia tâm lý học độc lập, nghiên cứu và thiết kế các chương trình trong lớp học, xuất bản hơn 60 bài báo quốc tế và 20 cuốn sách tại Hà Lan, chia sẻ.
Trần Phương
Theo Dân trí
Tin mới nhất
Quảng Nam: Hôm nay học sinh nghỉ học tùy tình hình mưa lụt ở từng địa phương
08:21:17 10/12/2018
Giám đốc Sở GD-ĐT Quảng Nam đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị trực thuộc trên địa bàn tùy tình hình mưa lụt thực tế cho học sinh nghỉ học trong ngày 10/12.
Thú vị cha mẹ và con trai tốt nghiệp cùng trường đại học trong cùng một ngày
08:19:17 10/12/2018
Thông thường, các bậc cha mẹ sẽ tham dự lễ tốt nghiệp của con cái để chung vui sự kiện trọng đại này trong cuộc đời của các em. Tuy nhiên, với Oliver Raven (sống tại Hereford, Anh), ngày cậu tốt nghiệp cũng là ngày cha mẹ cậu nhận bằng ...
GS Hà Huy Khoái: 'Giỏi toán không phải là giải được nhiều bài tập khó'
07:09:09 10/12/2018
Nguyên Viện trưởng Viện Toán học cho rằng toán không phức tạp mà đơn giản tận cùng và chính điều đó mới mang lại hạnh phúc cho người học.
Danh từ số nhiều bất quy tắc trong tiếng Anh
07:07:03 10/12/2018
Số nhiều của "mouse" là "mice", "wolf" là "wolves" và của "deer" vẫn là "deer". Do không có quy tắc, bạn bắt buộc học thuộc.
Quảng Ngãi cho 287.600 học sinh nghỉ học do mưa lũ
06:59:15 10/12/2018
Mưa lớn gây ngập lụt, sạt lở nhiều nơi ở Quảng Ngãi, Sở Giáo dục chỉ đạo cho toàn bộ học sinh nghỉ học từ 10/12.
Quảng Trị: Chủ động cho học sinh nghỉ học để đảm bảo an toàn nếu mưa lớn
20:28:04 09/12/2018
Nhằm đảm bảo an toàn cho học sinh và giáo viên trước những diễn biến xấu của mưa, lũ, ngành Giáo dục Quảng Trị đã yêu cầu các địa phương triển khai các biện pháp ứng phó, tùy theo tình hình thực tế, có thể chủ động cho học sinh nghỉ học...
Học tin học excel: Tách dữ liệu từ một cột ra nhiều cột chỉ trong "một nốt nhạc"
16:07:18 09/12/2018
Em có một ô dữ liệu excel, trong cột có nội dung như sau: Trần Văn A - Công ty Cổ phần B - Số điện thoại". Giờ em muốn tách các dữ liệu này sang thành các cột khác nhau, Cột A" Trần Văn A", Cột B" Công ty Cổ phần B" Cột C" Số điện thoại...
Bí quyết ôn thi đạt điểm cao vào lớp 10 THPT Hà Nội
16:00:09 09/12/2018
Đề thi minh họa vào lớp 10 THPT của Hà Nội không khó, nhưng theo một số chuyên gia, với lượng kiến thức bao gồm cả của lớp 8 và 2/4 bài thi là trắc nghiệm, học sinh cần có cách thức ôn thi phù hợp để đạt điểm cao.
Sôi nổi ngày hội Toán học mở lần đầu tiên phía Nam
15:58:15 09/12/2018
Sáng ngày 9/12, Ngày hội Toán học mở (MOD) khai mạc tại trường ĐH Sài Gòn đã thu hút đông đảo học sinh, sinh viên tham dự. Đây là lần đầu tiên MOD có mặt tại TPHCM sau nhiều lần tổ chức tại Hà Nội.
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: Xây dựng trung tâm khảo khí độc lập về ngoại ngữ
15:53:12 09/12/2018
Để nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh đạt hiệu quả, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, sẽ xem xét việc xây dựng trung tâm khảo thí độc lập, uy tín, có thể mời các tổ chức kiểm định quốc tế có kinh nghiệm để đánh giá chất ...
Hệ lụy khi “chuột chạy cùng sào thì đành… đi dạy”
08:46:46 09/12/2018
"Cô giáo bắt học sinh uống nước giẻ lau" tốt nghiệp ĐH Kinh tế; cô giáo trong sự việc cho học sinh tát bạn 50 cái được biết cũng tốt nghiệp... một ngành nghề khác, ra trường học văn bằng 2 Sư phạm rồi "ghé" vào công việc dạy học. Sự "ch...
Giáo viên mong có thêm thời gian ôn thi THPT Quốc gia cho học sinh
08:44:35 09/12/2018
Đa số giáo viên mong muốn có thêm thời gian ôn luyện thi THPT Quốc gia cho học sinh để các em làm bài đạt kết quả cao...
Đề xuất chương trình bồi dưỡng năng lực giám đốc, phó giám đốc Sở GD&ĐT
08:37:59 09/12/2018
Chương trình bồi dưỡng sẽ cung cấp cho người học kiến thức hiện đại về khoa học giáo dục, kiến thức chuyên sâu quản lý nhà nước về GD&ĐT; kiến thức quản trị nhà trường trong bối cảnh đổi mới giáo dục, hội nhập quốc tế và CM CN 4.0.
Những cách nói thay thế 'I'm tired'
06:54:28 09/12/2018
Khi cảm thấy mệt mỏi, bạn có thể dùng câu "I'm tired out" hoặc "I'm worn out".
Hơn 60 giáo viên bị “bỏ rơi”: Vừa dạy vừa hoang mang
06:52:06 09/12/2018
Sau nhiều năm được hợp đồng có sự thống nhất của Sở GD&ĐT Thanh Hóa, 66 giáo viên hợp đồng cũng đã được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý cho tuyển dụng viên chức ngành giáo dục. Tuy nhiên, đã nhiều năm, ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch tỉ...
Ngôi nhà chung cho trẻ tự kỷ ở Thái Bình
19:01:40 08/12/2018
Tự kỷ là một hội chứng dạng khuyết tật phát triển kéo dài suốt cuộc đời khiến trẻ bị bệnh gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị sớm cùng sự hỗ trợ từ gia đình và cộng đồng, người tự kỷ sẽ có khả n...
Chính quy hay tại chức: “Bình đẳng” hay không là ở người học!
18:57:34 08/12/2018
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6 vừa qua có nội dung không phân biệt giá trị văn bằng chính quy hay tại chức. Nội dung này nhận được nhiều ý kiến trong xã hội, trong đó...
Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ: Cần đưa việc học tiếng Anh trở thành phong trào xã hội học tập
18:39:09 08/12/2018
Ngày 8/12, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đã chủ trì tọa đàm về "Giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ - đặc biệt là tiếng Anh trong hệ thống giáo dục quốc dân".
Phát động cuộc thi “Lập trình ứng dụng/Trò chơi trên Mobile- Mobile Day 2018”
18:34:28 08/12/2018
Ngày 8/12 Trường Cao đẳng Công nghiệp Huế phối hợp với Khoa CNTT Trường ĐH Phú Xuân – Huế; Hội Công nghiệp phần mềm Thừa Thiên Huế tổ chức phát động cuộc thi“Lập trình ứng dụng/Trò chơi trên Mobile- Mobile Day 2018”.
Sinh viên giáo dục giới tính cho trẻ em
15:44:32 08/12/2018
Không chỉ thu hẹp trong những buổi nói chuyện tại trường học, các sinh viên sáng lập S Project còn giúp trẻ em được giáo dục giới tính, biết tự bảo vệ chính mình thông qua các hoạt động vẽ tranh, triển lãm ảnh, chia sẻ video, trại hè...
Câu chuyện giáo dục: 5 việc cần bỏ để chữa 'bệnh' thành tích trong giáo dục
15:37:17 08/12/2018
Thi đua có hai mặt như một tấm huân chương: mặt trước bóng bẩy, mặt sau xù xì. Đã thi đua và để được khen thưởng thì phải có thành tích. Trong thực tế có thành tích thật, có thành tích ảo.
Tọa đàm trực tuyến: Đổi mới tuyển sinh đại học ra sao?
15:32:21 08/12/2018
Lúc 14 giờ ngày 10.12, Báo Thanh Niên tổ chức buổi tọa đàm trực tuyến truyền hình về đổi mới tuyển sinh ĐH tại: thanhnien.vn, facebook.com/thanhnien và YouTube Thanh Niên.
Phụ huynh Mỹ tố cáo cô giáo dán băng dính lên miệng con
15:05:45 08/12/2018
Cô giáo đang bị điều tra trước cáo buộc sử dụng hình phạt "không thể chấp nhận được" đối với học sinh nói chuyện nhiều trong lớp.
Gần 700 đại biểu dự đại hội Hội Sinh viên Việt Nam
14:59:19 08/12/2018
Các đại biểu sẽ thảo thảo luận về các vấn đề như sinh viên với học tập, sáng tạo, nghiên cứu khoa học; sinh viên tình nguyện vì cộng đồng...
Trường Nhật Bản cấm mặc quần bó bên trong váy khi trời lạnh
14:49:38 08/12/2018
Lập luận "nếu chân ấm thì sẽ không thể tập trung" của nhân viên nhà trường khiến phụ huynh bức xúc.Lập luận "nếu chân ấm thì sẽ không thể tập trung" của nhân viên nhà trường khiến phụ huynh bức xúc.
Lâm Đồng: Hiệu trưởng nhận phụ cấp dạy học gần 100 triệu đồng dù không giảng dạy
14:46:17 08/12/2018
Dù không tham gia dạy học nhưng hiệu trưởng Trường THCS Hùng Vương (Bảo Lộc, Lâm Đồng) vẫn được chi trả chế độ phụ cấp ưu đãi đứng lớp, với số tiền gần 100 triệu đồng.
Giáo viên giáo dục đặc biệt: Sẽ quy định năng lực cần thiết
11:08:48 08/12/2018
Từ sự việc đứa trẻ bị buộc dây vào cửa sổ do có biểu hiện rối loạn hành vi, cảm xúc đã bộc lộ bất cập: nhiều nơi trẻ khuyết tật, nhất là trẻ có dấu hiệu tự kỷ, chưa được quan tâm đúng mức.
Tạm dừng cấp visa Nhật Bản cho 5 cơ sở tư vấn du học
11:03:42 08/12/2018
Theo trang thông tin chính thức của Đại sứ quán Nhật Bản, từ ngày 1-12-2018 đến 31-5-2019, 5 cơ sở tư vấn du học của Việt Nam sẽ không được chấp nhận đại diện nộp hồ sơ xin visa.
Giáo viên “xuống tay” với học trò: Không phù hợp, hãy bỏ nghề!
10:32:33 08/12/2018
Có thể chỉ đạo học trò đánh học trò tàn bạo, bắt học trò súc nước vắt giẻ lau bảng, đánh trẻ như kẻ thù... - trong những hoàn cảnh này, không chỉ học trò mà chính người thầy đã không nhìn thấy được niềm vui từ công việc, từ học trò.
Ngôi trường Trung Quốc đào tạo các cậu bé thành "đàn ông đích thực"
09:36:23 08/12/2018
Ông Tang Haiyan (39 tuổi) thành lập và điều hành ngôi trường có tên “Câu lạc bộ những chàng trai đích thực” tại Trung Quốc. Đúng như tên gọi, ngôi trường có mục đích đào tạo những cậu bé thành những người đàn ông đích thực qua việc chơi...
Trường học bỏ hoang
08:03:55 08/12/2018
Những năm gần đây, số lượng học sinh mầm non, tiểu học ở TPHCM tăng lên rất nhiều, đến mức các trường lớp bị quá tải, cơ sở vật chất không kịp đáp ứng.
Giáo sư Trần Công Phong muốn mỗi địa phương có một bộ Sách giáo khoa
07:59:00 08/12/2018
Giáo sư Trần Công Phong nhấn mạnh tầm quan trọng về việc mỗi địa phương phải có một bộ Sách giáo khoa.
Gia Lai: Học sinh đưa ước mơ, thông điệp cuộc sống lên các bức tường trong trường học
07:47:32 08/12/2018
Hơn 600 em học sinh trường THPT Phạm Văn Đồng (huyện Ia Grai, Gia Lai) đã tự tay vẽ trang trí cho những bức tường trong lớp học và quanh khuôn viên trường. Với những nội dung về bảo vệ môi trường, tình cảm thầy trò mà các em thể hiện đã...
Đắk Nông: Những “tiết học vùng biên” hun đúc tình yêu Tổ quốc
07:44:49 08/12/2018
Mỗi tháng một lần, thay vì ngồi trong phòng học, học sinh huyện biên giới Tuy Đức (tỉnh Đắk Nông) được trải nghiệm thực tế tại những lớp học “dã chiến” dọc tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia. Với hình thức “tiết học vùng biên”, những ...
Quỹ Khuyến học Nghi Xuân hỗ trợ 270 triệu giúp học sinh nghèo vượt khó
20:59:01 07/12/2018
Chiều 7/12, Hội Khuyến học Nghi Xuân (Hà Tĩnh) trích số tiền 26,5 triệu đồng từ Quỹ học bổng Khuyến học khuyến tài Nguyễn Du để trao cho các học sinh, giáo viên có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vươn lên trong cuộc sống
Tận dụng hành lang để học sinh tập thể dục
20:47:35 07/12/2018
Trên là một trong những chỉ đạo của Sở GD-ĐT TP.HCM đối với các trường học nhằm nâng cao sức khỏe cho học sinh.
Phụ huynh 'đấu' giáo viên, học sinh đi đâu về đâu?
20:22:05 07/12/2018
Có lẽ chưa bao giờ các vấn đề về giáo dục, về mối quan hệ thầy - trò, phụ huynh - giáo viên lại trở nên căng thẳng đến mức đáng báo động như hiện nay.
Vì vụ gian lận thi cử, giám đốc Sở Giáo dục Sơn La 'đội sổ' tín nhiệm thấp
20:15:14 07/12/2018
Ông Hoàng Tiến Đức - giám đốc Sở Giáo dục đào tạo Sơn La - có số phiếu tín nhiệm thấp nhiều nhất trong số 30 người được HĐND tỉnh này lấy phiếu tín nhiệm hôm nay 7-12.
Mẹo đơn giản giúp trẻ 'học mà chơi'
19:58:52 07/12/2018
Đếm đến 10 trong khi rửa tay, phân loại đồ chơi theo màu sắc là bài tập trẻ có thể thực hiện hàng ngày.
Giải pháp thông minh cho trường học hiện đại
18:01:02 07/12/2018
Cơ sở vật chất phải hiện đại, tích hợp được công nghệ vào môi trường giáo dục, dạy học với thực tế tăng cường và thực tế ảo… là những phác họa về 'trường học thông minh'.
Đề minh họa môn Lý THPT Quốc gia 2019: Các câu hỏi không đánh đố học sinh
17:56:43 07/12/2018
Thầy giáo Phạm Quốc Toản nhận định các câu hỏi trong đề thi minh họa môn Vật Lý THPT Quốc gia 2019 không đánh đố học sinh.
