Ở nhiều trường phổ thông, việc dạy và học văn cũng có những thay đổi so với trước đây nhằm giúp học sinh yêu thích và nhận thấy sự hữu ích của môn học.
Phiên tòa giả định về tác phẩm Chí Phèo của học sinh Trường THPT Tây Thạnh, TP.HCM – ẢNH: NHÂN TRUNG
Nhiều tiết dạy học thú vị
Vài năm trước, giáo viên (GV) tổ văn của một trường THPT ở Q.Tân Bình, TP.HCM đã thực hiện chuyên đề khá hay về “điện ảnh hóa” các tác phẩm văn học mang tính sử thi thời kỳ chống Mỹ trong chương trình lớp 12. Cũng từ chương trình lớp 12, GV và học sinh (HS) một trường THPT ở Q.Tân Phú, TP.HCM đã “tái hiện không gian văn hóa vùng” Tây Bắc, Tây nguyên và Nam bộ với nhiều tiết mục sinh động, hấp dẫn. Nhiều GV đã sáng tạo để khai thác sự hấp dẫn và đa nghĩa truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao.
Như chuyên đề “Chí Phèo và đời sống”, khai thác tính hiện thực của một “hiện tượng Chí Phèo” trong xã hội ngày nay. Hay lập một phiên tòa giả định trong tiết dạy “Phiên tòa xét xử: Kẻ đẩy Chí Phèo tha hóa thành quỷ dữ làng Vũ Đại”. Dĩ nhiên, để thực hiện những tiết học như thế này, từ trang phục cho đến hoạt cảnh, nói năng HS phải công phu tái hiện phiên tòa như thật. Hoặc như chuyên đề về “Tình yêu qua văn học” trong các tác phẩm viết về đề tài này ở lớp 10, 11, 12.
Phát huy vai trò của người học
Xu hướng chung của việc đổi mới dạy môn văn hiện nay là phát huy vai trò sáng tạo, đánh thức nội lực của người học, làm đa dạng, sinh động tiết học văn, kéo môn học này về gần hơn với cuộc sống. Vì vậy, môn văn có thêm không gian ngoài trời, tiết học thư viện. Trao phần thuyết trình, dẫn dắt cho HS, GV chỉ gợi ý, hướng dẫn. “Sân khấu hóa” các tác phẩm văn học. Thay vì cho HS đọc và phân tích tác phẩm, nhiều GV đã cho các em vẽ lại tác phẩm bằng tranh và thuyết trình về hình vẽ.
Xuất phát từ thực tế HS không hứng thú trong giờ học văn và bản thân cũng thấy nhàm chán với cách dạy thầy giảng trò nghe, trò chép lại nên thầy Nguyễn Đức Uy, Trường THCS Trần Văn Ơn (Q.1, TP.HCM), đã hướng HS học theo cách khác tích cực hơn. Theo đó, thầy Uy áp dụng cách dạy và học mới bằng hình thức khuyến khích HS tự vẽ tranh, thể hiện khả năng kể truyện và cùng nhau phân tích nội dung, nghệ thuật tác phẩm…
Chẳng hạn, trước khi học tác phẩm Cô bé bán diêm, thay vì dặn HS soạn bài trước thì thầy Đức Uy yêu cầu: “Các em có thể tùy chọn thành viên cho nhóm của mình và thực hiện những tác phẩm hội họa, sau đó sẽ kể và thuyết trình lại câu chuyện tại lớp”. Mỗi nhóm HS hào hứng thể hiện tác phẩm, trao đổi với nhau và cùng tự tin thể hiện kiến thức thu nhận được sau quá trình soạn bài theo cách mới. Mỗi nhóm đã chọn từng lát cắt của nội dung tác phẩm và thể hiện qua khả năng, năng khiếu hội họa của mình.
Còn nhóm GV Nguyễn Minh Ngọc, Phan Hoàng Ái Trân và Nguyễn Đình Vương, Trường THCS-THPT Đinh Thiện Lý (Q.7, TP.HCM), đã cùng học sinh khối 12 thực hiện dự án có tên Sống thêm một cuộc đời – Memeto Mori. Dự án mở ra, dẫn dắt HS đến với một hành trình đặc biệt – hành trình của người cận tử thông qua những câu chuyện có thật được viết lại, kể lại trong 3 quyển sách nổi tiếng: Điểm đến của cuộc đời (tác giả Đặng Hoàng Giang), Bốp à, mẹ bị ung thư (tự truyện của tác giả Bùi Thu Thủy) và Khi hơi thở hóa thinh không (tự truyện của bác sĩ Paul Kalanithi).
Tham gia dự án, qua các tác phẩm, HS “lắng nghe chuyện đời của họ, sống thêm một cuộc đời của họ” và đóng vai trò là nhà diễn thuyết, nhà thiết kế và nghệ sĩ để chuyển tải chuyện đời đến cộng đồng bằng diễn thuyết, nhiếp ảnh, âm nhạc nhằm lan tỏa những giá trị tốt đẹp của cuộc sống. 13 bộ ảnh và clip do HS thực hiện kể về những hành trình của những người cận tử đã lan tỏa khiến người xem không khỏi xúc động.
Mô hình STEAM
Cô Trịnh Thị Minh Hương, Trường THPT Phú Nhuận (TP.HCM), đã giúp HS lớp 12 có những tiết học khác biệt và hứng thú. Với nội dung Cảm hứng đất nước trong thơ ca giai đoạn 1945 – 1975, cô Minh Hương đã cùng học trò thực hiện chuyên đề theo định hướng STEAM.
Với mục đích hệ thống hình tượng đất nước qua các tác phẩm thơ giai đoạn 1945 – 1975 đã học, hiểu được những thông điệp tác giả gửi gắm và xâu chuỗi kiến thức liên môn về lịch sử, địa lý trong thời kỳ đó, cô và trò lớp 12 đã chia thành các nhóm nhỏ, nhận công việc khác nhau. Nhóm Chuyên gia kiến thức (Science) đảm trách viết tham luận, cảm nhận về hình tượng đất nước. Nhóm Công nghệ thông tin (Technology), nhận nhiệm vụ tìm kiếm thông tin cung cấp cho các nhóm, lập Facebook. Nhóm chuyên gia Quân sự (Engineering, Math) chế tạo mô hình, lược đồ. Còn nhóm Nghệ thuật (Art) chuẩn bị các tiết mục văn nghệ như múa, hát, hội họa và nhóm Lăng kính chịu trách nhiệm quay phim, chụp hình quá trình thực hiện chuyên đề.
Thành viên nhóm Chuyên gia kiến thức nhận xét: “Phương pháp giáo dục STEAM thực hiện trong giờ ngữ văn đã giúp chúng em nắm rõ kiến thức, quan trọng là phát triển kỹ năng tư duy chứ không phải ngồi chăm chăm học thuộc lòng trước kỳ thi quan trọng nữa”.
Đề thi vẫn còn đóng về kiến thức
PGS-TS Đỗ Ngọc Thống, chủ biên bộ môn ngữ văn của chương trình THPT mới, đã từng băn khoăn: Với chương trình ngữ văn mới ở THPT, ngoài 3 tiết học bắt buộc, mỗi lớp có thêm 35 tiết/năm cho các chuyên đề học tập tự chọn dành cho những HS có thiên hướng khoa học xã hội và nhân văn. Tuy nhiên, chỉ sợ GV biến chuyên đề học tập thành các bài học lý thuyết hàn lâm, nặng nề; mà không dành thời gian cho việc HS trao đổi, thảo luận, viết bài, sưu tầm, giới thiệu, thuyết trình về các nội dung chuyên đề để tạo hứng thú hơn trong việc học ngữ văn.
Băn khoăn của ông Thống là có cơ sở khi cách dạy học văn ở không ít nơi vẫn chưa thay đổi nhiều. Có nhiều nguyên nhân, nhưng trước hết là do áp lực về điểm số, hiệu suất, chỉ tiêu thi đua, cách đánh giá giảng dạy còn quá cứng nhắc ở nhà trường phổ thông hiện nay. Chính cách làm máy móc ấy trở thành gánh nặng hình thức đè lên vai GV và chuyển thành áp lực cho người học. Việc kiểm tra, đánh giá ở nhà trường và các kỳ thi chung vẫn còn nhiều bất cập. Đề thi vẫn còn đóng về kiến thức học gì thi nấy dù đã có nhiều đổi mới. Nhiều tổ bộ môn các trường coi tài liệu học tập là “bảo bối”, nên nhất nhất từ kiến thức ôn tập cho đến giới hạn đề thi đều không nằm ngoài nó. Điều này đã hạn chế rất lớn sự sáng tạo của người học và người dạy.
Theo thanhnien
Tin mới nhất
Vụ hiệu trưởng bị tố lạm dụng nam sinh: Cái xấu tồn tại bởi sự vô tâm, vô trách nhiệm của giáo viên
14:40:36 18/12/2018
Vụ hiệu trưởng một trường dân tộc nội trú bị tố cáo đã lạm dụng tình dục các nam sinh một thời gian dài đã làm dư luận dấy lên câu hỏi: Các thầy cô trong trường vô tâm hay vô trách nhiệm với các em?
Cách hay chọn trung tâm luyện thi IELTS uy tín
12:52:04 18/12/2018
Lộ trình học; chất lượng, uy tín trung tâm; học phí... là những yếu tố học viên cần tìm hiểu kỹ khi chọn trung tâm luyện thi IELTS.
Xâm hại học sinh: Tiếng chuông cảnh tỉnh về đạo đức nhà giáo trong trường nội trú
12:44:52 18/12/2018
"Vụ việc xâm hại tình dục học sinh vừa qua gây sự phẫn nộ trong dư luận là hồi chuông cảnh tỉnh về đạo đức của các thầy, cô giáo trong trường phổ thông dân tộc nội trú (PTDTNT)"
Không gian nghệ thuật tại trường mầm non song ngữ
10:32:17 18/12/2018
Trường được thiết kế với mái tre, lồ ô cong hình cánh quạt và khoảng không nhiều cây xanh, kích thích trí tò mò, khả năng khám phá của trẻ.
Học tiếng Nhật: Tổng hợp kiến thức ngữ pháp bài 13 giáo trình Minna no Nihongo
10:29:45 18/12/2018
Làm thế nào để diễn tả mong muốn sở hữu hoặc thực hiện một việc gì đó bằng tiếng Nhật? Bạn hãy cùng tìm câu trả lời qua bài 13 giáo trình Minna no Nihongo nhé.
Chinh phục công chúng như dân Công nghệ truyền thông
09:54:17 18/12/2018
Hàng ngày, chúng ta tiếp xúc với rất nhiều luồng thông tin khác nhau, trong đó đã có vô số thông điệp truyền thông mà bạn vô tình không hay biết. Vì truyền thông, đơn giản là gửi đúng thông điệp đến đúng người vào đúng thời điểm bằng nh...
Nga: Dạy trẻ mẫu giáo học nhiều ngoại ngữ cùng một lúc
09:51:18 18/12/2018
Ở Nga, các trường mẫu giáo đa ngôn ngữ, nơi trẻ em có thể học tới hai ngôn ngữ nước ngoài cùng với ngôn ngữ mẹ đẻ, ngày càng trở nên phổ biến hơn.
Cần loại bỏ giáo dục quyền uy, chấn chỉnh đào tạo sư phạm
08:39:31 18/12/2018
231 cái tát, 50 cái tát, đánh học sinh bầm tím người... là những hành động gây nhức nhối ngành giáo dục thời gian qua. Theo TS. Trịnh Hòa Bình, chuyên gia tâm lý, một phần nguyên nhân là do lối giáo dục quyền uy, và việc đào tạo giáo vi...
Bức tranh giáo dục năm 2018 qua những con số
08:37:03 18/12/2018
8 người bị khởi tố vì gian lận điểm thi THPT quốc gia, 2.000 vụ bạo lực học đường, 38 thí sinh đoạt huy chương Olympic là những con số đáng chú ý về giáo dục năm 2018.
Đối thoại các vấn đề 'nóng' của giáo dục
08:33:06 18/12/2018
Những vấn đề 'nóng' trong ngành giáo dục - đào tạo thời gian gần đây như điều chỉnh thi trung học phổ thông quốc gia, đổi mới chương trình, vi phạm đạo đức nhà giáo, áp lực với giáo viên... được Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ giải đáp trực ti...
Thầy giáo châu Phi "nổi như cồn" vì dạy tin học mà không sử dụng máy tính
08:20:26 18/12/2018
Hình ảnh thầy giáo người Ghana dạy học trò mình môn công nghệ máy tính mà không hề có một chiếc máy tính nào trong lớp học đã trở thành hiện tượng mạng.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục: Tôi muốn nghe các thầy, cô phản ánh!
07:55:16 18/12/2018
“Tôi rất muốn nghe các thầy cô làm quản lý giáo dục, các thầy cô giáo đứng lớp, phản ánh cởi mở các vấn đề bức xúc, khó khăn, áp lực trong ngành. Với tư cách là Bộ trưởng tôi sẽ có giải pháp giúp giải tỏa áp lực, tạo điều kiện để các th...
Khai vấn: Nghề có thu nhập hấp dẫn
21:02:46 17/12/2018
Khai vấn (Coaching) hiện vẫn còn là một ngành nghề khá mới mẻ tại Việt Nam nhưng được đánh giá là có tốc độ phát triển nhanh thứ hai, chỉ sau công nghệ thông tin.
Dịp Tết Dương lịch 2019 học sinh Hà Nội được nghỉ 3 - 4 ngày
20:52:57 17/12/2018
Cấp học THCS, THPT, GDTX, học sinh được nghỉ 3 ngày liền; học sinh bậc học mầm non và tiểu học được nghỉ 4 ngày liền dịp Tết Dương lịch 2019.
Đội ngũ kiểm định viên cần có bằng kiểm định quốc tế
19:40:23 17/12/2018
Tại Hội thảo “Đánh giá và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của các trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục”, đại diện Bộ GD-ĐT nói, mỗi trung tâm nên xây dựng một đội ngũ kiểm định viên cơ hữu, đội ngũ này cần có bằng k...
2018: Năm 'Vàng' bội thu trên đấu trường Olympic Quốc tế
19:23:59 17/12/2018
Cô gái vàng có điểm thi Sinh học cao nhất thế giới cùng cậu học sinh đam mê Vật lý và Thiên văn học hoàn thành bộ sưu tập các huy chương đồ sộ... là những tài năng xuất chúng tại các kỳ thi Olympic Quốc tế 2018 vừa qua.
Nhật phát hiện 10 trường y phân biệt đối xử với nữ sinh
18:59:17 17/12/2018
Bộ Giáo dục Nhật Bản cho hay vừa phát hiện 10 trường đại học ở nước này có sự phân biệt đối với thí sinh nữ và những thí sinh từng thi rớt trong các đợt tuyển sinh vào ngành y.
Sự cần thiết của giáo dục ý thức tự học cho học sinh
16:52:01 17/12/2018
Đề cập đến giáo dục chúng ta vẫn thường nghĩa chỉ quan tâm tới ba yếu tố gia đình, nhà trường và xã hội. Tuy nhiên với kinh nghiệm hơn 10 năm đứng trên bục giảng và nhiều năm làm công tác chủ nhiệm bản thân nhận thấy yêu tố thực sự quan...
Festival Trạng nguyên tiếng Anh toàn quốc 2018: Nơi tài năng nhí tỏa sáng
16:45:33 17/12/2018
Sau gần 10 tháng diễn ra, hành trình “Festival Trạng nguyên tiếng Anh toàn quốc 2018” đã chính thức đi đến hồi kết. 150 bạn thí sinh xuất sắc nhất đã lọt vào vòng chung kết. Đây là một sân chơi vô cùng bổ ích dành cho các em học sinh yê...
'Điểm 10 hoặc không là gì cả'!
16:43:01 17/12/2018
Chiều qua, một cậu học sinh lớp 11 nhắn tin cho tôi: “Thầy ơi, chiều nay ba con lại la con vì con thi toán chỉ được có 9 điểm. Ba nói 9 điểm là làm xấu hổ cho ba con".
Học Địa lý với dự án nhà máy phong điện
16:34:31 17/12/2018
Chuyên đề bộ môn Địa lý với bài giảng Sự phân bố khí áp - một số loại gió chính - dự án xây dựng nhà máy phong điện tại Việt Nam được tổ chức tại Trường THPT Phước Long, Q.9, TPHCM là một tiết học sôi nổi và hiệu quả.
Lo ngại vấn đề cột sống học sinh, Ấn Độ quy định giảm trọng lượng cặp sách
16:06:22 17/12/2018
Ấn Độ mới đây đã ban hành hướng dẫn về trọng lượng cặp sách tùy theo độ tuổi của học sinh nhằm tránh gây ảnh hưởng lên cột sống còn mềm và đang phát triển của các em. Ngoài ra, việc giao bài về nhà cho học sinh lớp 1 và lớp 2 cũng bị cấ...
Làm gì để phòng chống gian lận trong thi cử?
15:07:32 17/12/2018
Để hạn chế những tiêu cực trong thi cử, đặc biệt là kỳ thi Trung học phổ thông (THPT) Quốc gia, ông Nguyễn Văn Hòa, Chủ tịch Hội đồng quản trị hệ thống giáo dục trường Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội đã có cuộc trao đổi với Thế giới Tiếp thị ...
Khánh Hòa: Khánh thành trường chuyên lớn nhất tỉnh
15:05:16 17/12/2018
Sau 3 năm xây dựng, trụ sở mới của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, trường chuyên lớn nhất tỉnh Khánh Hòa được đưa vào sử dụng với khuôn viên giai đoạn 1 hoàn thành là 45.000 m2, cách trung tâm thành phố gần 7 km.
Thông tin mới vụ phụ huynh "tố" suất cơm đạm bạc trường TH Sài Đồng
14:59:03 17/12/2018
Trao đổi với Dân Việt, lãnh đạo quận Long Biên cho biết, liên quan đến vụ việc nhiều phụ huynh tố trường Tiểu học Sài Đồng (Long Biên, Hà Nội) cho học sinh ăn "đạm bạc", sau 10 ngày kiểm tra sẽ có kết quả định lượng suất ăn, việc này qu...
Tuyển dụng giáo viên ở Hà Tĩnh, vì sao chậm trễ?
14:47:57 17/12/2018
Năm học 2018-2019, UBND tỉnh Hà Tĩnh chủ trương tuyển dụng 410 giáo viên mầm non, tiểu học. Thế nhưng, gần 4 tháng trôi qua kể từ ngày năm học mới bắt đầu, việc tuyển dụng giáo viên vẫn chỉ dừng lại trên hồ sơ.
Cô giáo lên Facebook quyên tiền giúp đỡ trò nghèo
13:59:25 17/12/2018
Từ lời kêu gọi của cô giáo ở Nghệ An, giáo viên, học sinh, phụ huynh đã góp được hơn 37 triệu đồng giúp đỡ học trò.
Top 5 đại học đào tạo Khoa học máy tính tốt nhất thế giới 2019
13:54:03 17/12/2018
Có 684 trường xuất hiện trên bảng xếp hạng đại học đào tạo khoa học máy tính chất lượng của Times Higher Education (THE) năm 2019. Gần 1/6 trong đó là đại học của Mỹ, gần 1/3 là trường châu Âu và gần 200 trường đại học có trụ sở ở châu ...
Sắp ra mắt trường tiểu học Sunshine Maple Bear đầu tiên tại Việt Nam
13:52:01 17/12/2018
Ngoài yếu tố vị trí trung tâm, giao thông thuận lợi thì hệ thống tiện ích, trong đó trường học đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc làm nên một môi trường an cư lý tưởng.
Hutech sắp tổ chức Ngày hội Chinh phục nhà tuyển dụng 2019
13:44:06 17/12/2018
Nhằm tạo cầu nối vững chắc giữa doanh nghiệp và nguồn nhân lực trẻ tiềm năng, trường Đại học Công nghệ TP.HCM (HUTECH) sẽ tổ chức Ngày hội Chinh phục nhà tuyển dụng 2019. Dự kiến thu hút hàng ngàn lượt sinh viên trên địa bàn TP.HCM, Ngà...
Pháp dạy học trò phân biệt tin giả trên mạng
10:55:24 17/12/2018
Bộ Văn hóa Pháp đã tăng gấp đôi ngân sách hàng năm cho các khóa học chống tin giả, trong khi Bộ Giáo dục bổ sung nội dung chống tin giả vào chương trình dạy quốc gia cho học sinh trung học.
Thứ 2 chán nản mệt mỏi, đây là hàng chục từ tiếng Anh về sự buồn tẻ để bạn đăng status kêu gào về ngày này một cách thật "pro"
10:32:28 17/12/2018
Trong tiếng Anh, để diễn đạt sự buồn chán không chỉ có “sad” hay “boring” đâu nhé!
Sinh viên mới ra trường: Làm gì để không tuột mất cơ hội việc làm?
10:19:34 17/12/2018
Trong bối cảnh hội nhập, thị trường lao động giữa các quốc gia đang trở nên đồng nhất. Đây vừa là cơ hội, nhưng cũng là thách thức với nguồn nhân lực Việt Nam khi không chỉ chịu sức ép cạnh tranh trong nước, mà còn với nhân lực từ nước ...
Bồi dưỡng kỹ năng thích ứng cho trẻ
09:31:26 17/12/2018
Cuộc sống vốn muôn màu muôn sắc, nhiều hạnh phúc nhưng cũng lắm gian truân. Nó luôn chứa đựng rất nhiều những bất ngờ,mâu thuẫn và nghịch lý khiến bạn không thể ngờ tới được! Có thể sẽ phải rất lâu bạn mới chấp nhận được chúng và sẽ mất...
Lộ diện quán quân cuộc thi “IELTS CRICLE OF CHAMPIONS 2018"
09:29:09 17/12/2018
Ngày 16/12, tại trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã diễn ra vòng Chung kết cuộc thi Tìm kiếm tài năng Tiếng anh “IELTS CRICLE OF CHAMPIONS 2018” do Ocean Edu phối hợp IDP tổ chức nhằm mang lại cho học sinh cơ hội vàng ...
Nhật Bản sẽ chi hơn 300 nghìn tỷ đồng cho giáo viên trong năm tài khóa 2019
07:24:24 17/12/2018
Nhật Bản vừa thông qua kế hoạch ngân sách cho năm tài khóa 2019 của Bộ Giáo dục nước này, trong đó 1,52 nghìn tỷ Yên (khoảng 310 nghìn tỷ VND) sẽ được chi để trang trải chi phí nhân công là các giáo viên làm việc tại các trường tiểu học...
Lộ diện dự án khởi nghiệp xuất sắc nhất của học sinh, sinh viên
07:21:47 17/12/2018
Dự án Nano Rutin của học sinh THPT Phan Đình Phùng đã giành giải nhất đối với khối học sinh phổ thông tại vòng chung kết Cuộc thi học sinh sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp 2018. Đối với khối ĐH, CĐ, TC sư phạm, dự án inut Platform – hệ...
9 nội dung của chương trình Tuyên truyền và ứng dụng CNTT
07:19:05 17/12/2018
Nhằm đẩy mạnh Chương trình phối hợp công tác về tuyên truyền và ứng dụng CNTT, chiều 14/12/2018, tại Hà Nội, Bộ TT&TT và Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã ký kết chương trình phối hợp công tác tuyên truyền và ứng dụng CNTT giai đoạn 201...
Thầy trò quyết biến hóa học thành… son môi
07:17:15 17/12/2018
150 bộ sản phẩm từ dầu dừa gồm son dưỡng môi, dưỡng mi và dưỡng tóc do học sinh tự sản xuất đều hút hàng khi vừa mới “ra lò”.
Bạn đọc viết: Lời nói dối ngọt ngào từ miền tuổi thơ
06:51:28 17/12/2018
Sáng qua, tôi vừa cùng cô con gái sáu tuổi của mình hoàn thành bức thư gửi cho ông già Noel. Từ đầu tháng 12, bé con luôn háo hức với những hình mẫu ông già Noel cùng cây thông giáng sinh lấp lánh trên các con phố, cửa hiệu.
